![]() |
Núi lửa phun cột lửa cao lên bầu trời. |
Và lửa, dù đã dịu bớt, vẫn còn rừng rực suốt ba ngày sau đó. Nhưng, điều lạ là không hề có thương vong cũng như có lời cảnh báo nào đại loại như "di dân" hay "cẩn thận" được đưa ra. Đó là vì, đây chỉ là một trong các núi lửa "làm cảnh", tạo nên vẻ đẹp quyến rũ đặc trưng của Azerbaijan. Có gần 400 trăm chiếc tương tự đang hoạt động trên đất nước này và vùng biển Caspian, chiếm hơn nửa trong tổng số núi lửa bùn trên thế giới.
Núi lửa bùn là một người bà con ít được biết tới của các loại núi lửa magma thông thường. Chúng phun trào thường xuyên, nhưng không bị coi là nguy hiểm. Núi lửa bùn có nhiều hình dạng và kích cỡ khác nhau, nhưng phổ biến nhất ở Azerbaijan là loại có hình nón nhỏ, hoặc hình ống, cao tới 4 m, đôi khi nằm trên các đỉnh đồi cao vài trăm mét. Các nón nhỏ này hầu như không ngừng giải phóng bùn lạnh, nước và khí, vẽ nên các cảnh tượng ngoạn mục hiếm thấy. Chúng đã trở thành một phần trong các tour du lịch đến Azerbaijan.
Nhưng đôi khi, núi lửa bùn cũng hoạt động hết sức mãnh liệt. Cứ sau 20 năm hoặc hơn, một đỉnh trong số đó lại "gầm" lên, phun ra những luồng khói đen sì vần cao trên cột lửa lừng lững. Bùn trào ra giải phóng năng lượng lớn. Đó chính là cơn thịnh nộ giống như đợt bùng nổ núi lửa hôm thứ năm vừa qua.
![]() |
Nguồn gốc núi lửa đang được tranh cãi. |
Lửa sinh ra từ đâu?
Núi lửa bùn là một trong những dấu hiệu cho thấy sự có mặt của các bồn dầu và khí dưới lòng đất và biển cả của vùng Caspian. Lửa bốc cao cục bộ xuất phát từ việc rò rỉ khí từ lòng đất. Hiện tượng này xảy ra khi một túi khí dưới lòng đất tìm thấy đường thoát lên bề mặt.
Hiện vẫn còn nhiều tranh cãi về sự thành tạo và hoạt động của các núi lửa bùn. Theo một số nhà địa chất, chúng hình thành khi các lớp bùn và cát trải dài vài km dưới mặt đất bị nén ép mạnh mẽ, đẩy lên cao. Chúng thường phát sinh trong các vùng đất yếu của vỏ trái đất, dọc theo các đứt gãy và đi kèm với các trầm tích địa chất trẻ. Các lớp trầm tích bị nén ép đó đôi khi là những bồn chứa hydrocarbon, và sức ép thái quá đã phun các khí này lên bề mặt.
B.H. (theo BBC)