NSƯT Kim Cương: 'Tôi kiện không phải vì tiền'

- Nhiều người bất ngờ khi nghe tin bà lên tiếng muốn kiện Trung tâm Thúy Nga Paris về việc sử dụng kịch bản "Lá sầu riêng". Là người trong cuộc, hiện giờ bà cảm thấy thế nào?

- Nếu không có bạn bè, đồng nghiệp đưa cho xem đĩa cải lương Lá sầu riêng mang từ Mỹ về thì tôi cũng không biết có một vở dựng từ kịch bản của mình nhưng lại đề tên là Hà Triều. Trung tâm Thúy Nga đã sử dụng kịch bản của tôi mà không ghi đúng tên tác giả và hoàn toàn không xin phép.

Ngay cả khi quyết định sẽ kiện, tôi còn bất ngờ với chính mình vì biết là sẽ phải theo đuổi rất phức tạp mà tôi đang muốn yên thân với cuộc sống. Nhưng tôi biết mình làm đúng thì sẽ được mọi người ủng hộ.

- Biết là sẽ mất nhiều thời gian để theo đuổi việc này nhưng vì sao bà vẫn quyết tâm làm mọi việc cho ra lẽ?

- Tôi kiện không phải vì mong họ trả tiền. Mà nếu may mắn được họ đền bù, tôi cũng dùng số tiền đó đi làm từ thiện cho các em nhỏ bất hạnh, mổ mắt cho các em bị bệnh, lo cơm ăn hàng ngày cho chúng. Tôi quyết định kiện vì vở Lá sầu riêng đã gắn liền với tên tuổi của má tôi - NSND Bảy Nam. Gia tài của má tôi để lại chẳng có gì ngoài tình cảm quý báu mà khán giả dành cho qua những vai diễn đặc sắc của bà, nhất là vai người mẹ trong vở Lá sầu riêng. Đến nay chưa ai có thể thay thế hình ảnh nhân vật người mẹ mà má tôi đã đóng trong vở đó.

Đã là người làm văn hóa chắc chắn phải hiểu công lao tâm huyết của người nghệ sĩ đã bỏ ra để thai nghén nên một kịch bản như thế nào. Trước đây, ở nước ngoài, có người đề nghị giá hàng nghìn USD mua bản quyền dựng lại tôi cũng không chấp nhận, bởi vì tôi không được thấy họ dàn dựng vở như thế nào và không an tâm về mặt nghệ thuật.

Khoảng những năm 1960, anh Hà Triều có xin tôi cho thêm một bài ca vào trong kịch bản và dựng để cho Thanh Nga đóng. Và cách đây khoảng 10 năm thì hãng đĩa Việt Nam đề nghị nghệ sĩ Thế Châu ghi đĩa vở Lá sầu riêng. Đó là hai trường hợp đều có sự đồng ý của tôi.

Tôi đã trân trọng Lá sầu riêng như thế thì tôi hy vọng những người sử dụng nó cũng phải trân trọng, chứ không thể lấy kịch bản của tôi dựng vở làm đĩa, bán lấy tiền mà để tên tác giả là người khác.

- Trên bìa đĩa "Lá sầu riêng" phát hành tại Mỹ có đề tên ca sĩ Hương Lan chịu trách nhiệm thực hiện. Có thể Hương Lan nhầm lẫn về tên tác giả viết kịch bản này, bà nghĩ sao?

- Đó là điều hoàn toàn không thể, bởi hơn ai hết Hương Lan phải biết kịch bản Lá sầu riêng là do tôi viết ra. Ngày xưa, chính Hương Lan là diễn viên nhí đầu tiên vào vai thằng nhỏ trong vở Lá sầu riêng, Hương Lan cũng cùng tôi đi diễn vở này ở Sài Gòn rồi Nha Trang và nhiều nơi. 

Tôi rất thương Hương Lan. Cô ấy là một trong những nghệ sĩ hải ngoại về nước biểu diễn sớm nhất sau năm 1975. Khi về nước, Hương Lan gặp gỡ và trò chuyện với tôi, gắn bó với tôi rất nhiều để học hỏi kinh nghiệm và cũng nhiều lần cùng tôi đi làm từ thiện trong nước. Lan kêu tôi bằng má. Lần gần nhất tôi gặp Hương Lan là tại liveshow Ngọc Giàu, chúng tôi cũng tay bắt mặt mừng. Nhưng cái đĩa dựng vở của tôi, do Hương Lan chịu trách nhiệm thực hiện và đóng một vai trong đó ra mắt ở Mỹ đã rất lâu mà tôi nào có biết. Nếu mọi người không thông báo vụ việc cho tôi thì tôi cũng không biết để kiện.

Ai làm thế tôi không thấy giận bằng việc Hương Lan làm. Tôi muốn chia sẻ rằng đã làm người nghệ sĩ khi ca ngợi cái đẹp thì mình cũng cần giữ tính thủy chung, trung thực và thẳng thắn.

NSƯT Kim Cương (giữa) bên cạnh nhà văn Nguyễn Tuân (phải) và nhà thơ Chế Lan Viên (trái). Ảnh tư liệu.

- Trao đổi với báo chí trong nước, Trung tâm Thúy Nga cho rằng họ chỉ phát hành giùm nghệ sĩ Hương Lan và do đó mọi việc về bản quyền, xin phép tác giả đều do Hương Lan chịu trách nhiệm. Ý kiến của bà thế nào?

- Không thể có chuyện một công ty lớn như thế mà chỉ phát hành giùm mà không hề thẩm định những vấn đề liên quan đến kịch bản. Đến bây giờ, khi sự việc đã được nói nhiều trên mặt báo, tôi vẫn chưa nhận được bất cứ phản hồi nào từ Trung tâm Thúy Nga cũng như cá nhân nghệ sĩ Hương Lan.

Thật sự hiện giờ tôi thấy rất rối. Tôi chỉ có thể phát biểu những suy nghĩ về mặt tình cảm mà thôi. Do đó, tôi mới ký vào biên bản ủy quyền giao toàn bộ vụ việc và các vấn đề pháp lý cho công ty Vietcopyright giúp mình theo đuổi việc này.

- Bà nghĩ hiện tại mình đang ở trong giai đoạn nào của cuộc đời?

- Mấy chục năm nay, không ai tin rằng Kim Cương đã lâu không đi diễn, đi hát mà vẫn có tiền làm từ thiện. Tôi may mắn là được con cái lo cho tất cả, tôi cũng đã bỏ ra rất nhiều tiền để làm từ thiện, mổ mắt cho trẻ em, người nghèo, giúp đỡ người già bất hạnh, trẻ mồ côi, xây xưởng dạy nghề cho người khuyết tật... Được làm và có cơ hội làm những điều này là niềm vui to lớn của tôi. Tôi thường nói đùa, điều lớn nhất tôi bỏ là tình yêu. Giờ tôi không yêu ai nữa, muốn sống yên thân. Ngay cả căn nhà tôi đang ở đã xây 50 năm đến nay tôi mới sửa sang lần đầu tiên. Tôi thấy cũng tới lúc mình nghĩ cho mình một chút gì đó.

Thoại Hà thực hiện