Tàu cá nằm bờ vì ngư trường bị phong tỏa

Tại các cảng cá Đà Nẵng, câu chuyện người dân bàn tàn xôn xao là thông tin từ 16/5 đến 1/8, Trung Quốc cấm tất cả các nghề (trừ nghề lưới rê đơn và câu) vào đánh cá trong vùng biển từ 12 độ vĩ Bắc trở lên. Tháng 3 đến tháng 7 là chính vụ cá của ngư dân. Đây là những tháng ngày trời yên bể lặng nhất trong năm, nhưng ngư trường quen thuộc nay bị phong tỏa.

Từng có đến 6 con tàu công suất lớn trên 200CV, đến nay ngư dân Phạm Thuận, phường Thanh Khê Tây (Đà Nẵng) chỉ còn lại 3 tàu. Tuy nhiên, 3 con tàu này nay cũng đều chuyển sang nghề giả cào ven bờ.

Theo ông Thuận, việc đánh bắt gần bờ là quay về với phương thức khai thác lạc hậu, cạnh tranh khốc liệt với các tàu công suất nhỏ ven bờ, và sẽ sớm huỷ diệt nguồn hải sản. Nhưng trong bối cảnh hiện nay, ra khơi là quá rủi ro, còn nằm bờ thì sẽ phá sản, không có tiền trả nợ vay.

Hàng loạt tàu cá đang phải ngừng hoạt động. Ảnh: Trà Bang.

Một tàu thất thu, không chỉ gia chủ khánh kiệt, người buôn bán các dịch vụ hậu cần trong bờ ế ẩm, thị trường thực phẩm khan hiếm... mà cả chục hộ gia đình với hàng trăm con người phụ thuộc con tàu này ở các miền quê nghèo Quảng Nam bị ảnh hưởng, lay lắt theo.

Ngư dân nhiều nơi đã bán tháo phương tiện làm ăn của mình, hoặc tập trung cào quét đến cạn kiện nguồn thuỷ hải sản gần bờ... Ven đôi bờ sông Hàn, âu thuyền Thọ Quang (Đà Nẵng) hàng trăm tàu của ngư dân Bình Định, Quảng Ngãi, Quảng Nam, Đà Nẵng đậu ken cứng.

Ông Nguyễn Văn Hòa, một chủ tàu kiêm thuyền trưởng cho biết: "Ngay chính vụ cá mà nhiều tàu buộc phải nằm bờ. Thiệt hại không chỉ thiếu hụt sản lượng mà còn không có tiền vay sắm, trả tiền ăn cho ngư phủ để chờ đến ngày ra khơi được".

Chủ tịch UBND quận Thanh Khê Nguyễn Thương (áo trắng) thăm ngư phủ. Ảnh: Trà Bang.

Theo Hội Nông dân quận Thanh Khê, gần 90% tàu công suất lớn của địa phương chuyển đổi từ nghề câu mực khơi và đánh bắt xa bờ sang khai thác gần bờ. Từ đầu năm nay, có ít nhất 20 tàu trên 200CV đã bị bán.

Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đà Nẵng Trần Văn Hào, hiện có 247 tàu cá của Đà Nẵng nằm bờ. Có nhiều lý do để tàu cá không ra khơi chứ không chỉ vì lệnh cấm biển của Trung Quốc.

Giải thích về việc hàng loạt tàu cá ở Đà Nẵng chuyển vào khai thác gần bờ hoặc bán tàu, ông Lưu Quang Khánh, Phó chi cục trưởng Thủy sản Đà Nẵng cho biết, trong số 160 tàu công suất lớn (trên 200CV) của quận Thanh Khê chuyển đổi khai thác gần bờ và bán, có 30 tàu chuyển thành nghề lộng, 25 tàu lưới vây và chỉ còn 18 tàu ra khơi câu mực. Hiện 1.400 tàu trong tổng số 2.000 tàu cá của Đà Nẵng đánh bắt nghề giã cào, lưới kéo gần bờ.

Còn Chủ tịch UBND quận Thanh Khê Nguyễn Thương cho biết, sản lượng đánh bắt hải sản của quận Thanh Khê chiếm 70% của cả thành phố. Số tàu đánh cá, câu mực của quận này cũng đứng đầu Đà Nẵng. Tuy nhiên, hiện chỉ còn 10 trong tổng số 160 tàu công suất lớn ra khơi.

Đà Nẵng đã chi hàng chục tỷ đồng hằng năm để hỗ trợ xăng dầu cho ngư dân theo chủ trương của Chính phủ. Ngoài ra, ngành nông nghiệp thành phố còn có nhiều hình thức hỗ trợ ngư dân như mở nhiều lớp đào tạo thuyền trưởng, máy trưởng miễn phí, trang bị miễn phí máy thông tin liên lạc hiện đại cho các tổ đội tàu đánh bắt xa bờ, hỗ trợ tiền bảo hiểm ngư dân...

Trao đổi với VnExpress.net, ông Chu Tiến Vĩnh, Cục trưởng Cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản (Bộ Nông nghiệp Phát triển nông thôn), khẳng định, việc Trung Quốc tuyên bố cấm đánh bắt cá ở cả phần lãnh hải Việt Nam là vi phạm chủ quyền. Ông Vĩnh xác nhận, thời gian qua xảy ra việc một số tàu cá của Việt Nam bị tàu lạ truy đuổi nhưng chưa đến mức gây ra hậu quả đáng tiếc. Lãnh đạo Bộ Nông nghiệp đang thị sát tình hình các tỉnh ven biển miền Trung, đặc biệt là địa phương có đội tàu đánh bắt xa bờ lớn.

Trà Bang - Nguyễn Hưng