![]() |
Chiếc tiểu này được phỏng đoán là của James, người anh em của Jesus. |
Từ lâu, các học giả đã không còn nghi ngờ về sự tồn tại của Chúa Jesus, người con danh tiếng của thị trấn Nazareth (phía bắc Israel). Tuy nhiên, hầu hết những gì chúng ta biết được về vị giáo chủ đạo Thiên Chúa vẫn là từ cuốn kinh Tân Ước. Chưa hề có một bằng chứng vật chất nào được tìm thấy từ thế kỷ thứ nhất có liên quan tới ông.
Nay, Andre Lemaire, một chuyên gia về các văn bản cổ tại Practical School of Higher Studies (Pháp), tin rằng đã tìm ra bằng chứng cho thấy Jesus là có thật. Đó là chiếc tiểu rỗng, có khắc dòng chữ Ảrập: James, con trai của Joseph, người anh em của Jesus.
Nhà sử học Do Thái Josephus, sống ở thế kỷ thứ nhất, đã viết rằng: "người anh em của Chúa Jesus, tên gọi là James" đã bị ném đá đến chết vào năm 62 sau Công nguyên vì tội bỏ đạo. Căn cứ vào ghi chép này, Lemaire lập luận rằng nếu xương của James được bỏ vào tiểu 1 năm sau khi chết, thì dòng chữ trên phải được viết vào khoảng năm 63 sau Công nguyên - ba thập kỷ sau sự kiện Jesus bị đóng đinh lên cây thánh giá.
Lemaire cho rằng có hai yếu tố chứng tỏ dòng chữ trên được viết vào thời kỳ của Jesus. Một là kiểu chữ. Kiểu chữ này “trùng khớp một cách hoàn hảo” với những văn bản khác được tìm thấy ở thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên. Hai là tập tục chôn cất của người Do Thái: Họ chỉ chôn cất người chết bằng tiểu trong khoảng thời gian từ năm 20 trước Công nguyên đến năm 70 sau Công nguyên.
Mặc dù vào thời kỳ đó, các tên Joseph, James, và Jesus khá phổ biến, nhưng Lemaire phỏng đoán rằng ở Jerusalem chỉ có khoảng 20 người đàn ông mang tên James mà có cha là Joseph và anh/em trai là Jesus (Theo Kinh Tân ước, Joseph là cha, còn Thánh James là một người anh em của Chúa Jesus. Theo sách Tông đồ, James đã từng là linh mục của nhà thờ Jerusalem).
Hơn nữa, cũng theo Lemaire, việc viết tên cha, đặc biệt là tên anh em trai, lên tiểu đựng cốt là rất "bất thường". Nó chứng tỏ người có tên Jesus phải có vai trò hoặc danh tiếng đặc biệt nào đó, và Lemaire kết luận, đó ắt phải là Jesus - vị giáo chủ ở Nazareth.
Tuy nhiên, chỉ một dòng chữ trên vẫn chưa đủ để khẳng định nhân vật Jesus được nhắc đến chính là Chúa Jesus. Ông Joseph Fitzmyer, một giáo sư về Kinh Thánh tại Đại học Cơ Đốc (Mỹ), thừa nhận, sự xuất hiện của ba cái tên nổi tiếng trên cùng một chiếc tiểu là rất “ấn tượng”. Nhưng ông cho rằng, “vấn đề là ở chỗ, sẽ không ai chứng minh được người mang tên Jesus trong dòng chữ đó là vị giáo chủ của đạo Thiên Chúa”.
B.H. (theo ABC)