Trong vài năm gần đây, TV 4K Ultra HD không còn là khái niệm xa lạ với người dùng, song số khách hàng thật sự hiểu và được tiếp cận với dòng sản phẩm này chưa phải nhiều. Trên lý thuyết, TV 4K có số điểm ảnh nhiều gấp 4 lần TV Full HD 1080p. Điều này có nghĩa là bạn sẽ được thấy các thước phim giàu chi tiết hơn, sắc nét hơn. Tuy nhiên, TV 4K còn một số vấn đề khiến người dùng băn khoăn trước khi quyết định nâng cấp.
TV 4K chỉ phát huy sức mạnh thật sự khi nó được phát các nội dung 4K, và sẽ lãng phí nểu chỉ để hiển thị nội dung độ phân giải thấp. Ngoài ra, khoảng cách ngồi giữa người xem và TV cũng ảnh hưởng đến trải nghiệm, ở đủ gần bạn mới thấy hết các giá trị mà TV 4K đem lại.
Sự khác biệt giữa 4K và 1080p
(Bấm vào hình để xem ảnh lớn hơn)
Hai ảnh minh họa trên có nội dung giống hệt nhau nhưng khác biệt là độ phân giải. Ảnh đầu có độ phân giải 4K, cho hiển thị trên TV 4K và ảnh thứ hai có độ phân giải 1080p được phát trên TV Full HD.
Có thể nhận ra hình ảnh 4K mịn màng và giàu chi tiết hơn ảnh độ phân giải 1080p. Quan sát kỹ các chủ thể trong hình 1080p sẽ thấy các vệt răng cưa ở rìa. Sự khác biệt này được tạo ra vì số điểm ảnh trên hình 4K nhiều hơn, cho phép hiển thị tự nhiên, các đường nét mượt mà và giàu chi tiết.
Nếu bạn không chắc chắn về sự khác biệt trên, đó là bởi khả năng phân biệt của mắt người giảm dần ở độ phân giải cao. Với 4K, bạn khó nhận ra sự chi tiết hơn so với 1080p, nhưng khi quan sát giữa hình ảnh SD và HD, bạn sẽ thấy khác biệt là rất rõ ràng.
Trong bài so sánh này, điểm lưu ý là hình ảnh 4K được sử dụng đạt đúng chuẩn (Native 4K). Trên thực tế, do nội dung 4K còn khá hiếm nên hầu hết những gì bạn đang xem có độ phân giải thấp hơn, song được nâng cấp (upscaled) lên thành UHD, nó là khác với 4K native và 1080p.
Khác biệt giữa 1080p nâng cấp thành 4K và 1080p native
Để hiển thị các nội dung có độ phân giải thấp trên TV 4K, các nhà sản xuất áp dụng thuật toán nâng cấp ảnh gọi là upscaling. Quá trình này làm tăng số điểm ảnh của những thước phim có độ phân giải thấp hơn, cải thiện các nội dung này để phù hợp hiển thị trên các màn chiếu độ phân giải cao. Điều quan trọng mà người dùng cần nhớ là khi số lượng thông tin trong tín hiệu không thay đổi, hình ảnh sẽ không thể tự tăng thêm chi tiết.
(Bấm vào hình để xem ảnh lớn hơn)
Ảnh đầu tiên có độ phân giải 1080p được nâng cấp lên nhằm hiển thị trên TV 4K và ảnh thứ hai là 1080p native cho phát trên TV Full HD.
Qua trình upscaling trên thiết bị thử nghiệm là mẫu TV Vizio M cho ra ảnh mịn màng hơn, nhưng tổng thể hai hình là giống nhau. Không có bất kỳ chi tiết nào trong hình đã được nâng cấp được thêm vào so với hình 1080p native, vì thế việc bạn thấy ảnh trông tốt hơn là hoàn toàn chủ quan.
Khả năng upscaled các nội dung 1080p để phù hợp với TV 4K giữa các nhà sản xuất khác nhau sẽ khác nhau. Vì thế ngoài chất lượng hiển thị, đây cũng là tiêu chí khá quan trọng khi chọn mua TV 4K bởi hầu hết các nguồn phát hiện nay chưa đạt chuẩn. Nó cũng là khác biệt giữa mẫu TV cao cấp và dòng phổ thông, dù cùng là 4K Ultra HD.
Khoảng cách xem phù hợp
Có TV 4K và nội dung đạt chuẩn nhưng không có nghĩa là bạn sẽ tận dụng được hết lợi thế của màn hình độ phân giải cao. Lý do là mắt người có những giới hạn về khả năng quan sát, nếu bạn ngồi quá xa (còn phụ thuộc vào cả kích thước TV) bạn sẽ không thể nhìn rõ toàn bộ chi tiết của hình ảnh. Điều này đồng nghĩa với việc khi sở hữu TV 4K nhưng ngồi quá xa thì những gì bạn nhận được chẳng khác so với xem trên một chiếc TV thông thường.

Khoảng cách xem và kích thước TV 4K Ultra HD ảnh hưởng tới trải nghiệm.
Biểu đồ minh họa sự khác biệt khi xem của người có thị lực hoàn toàn bình thường, 20/20. Trục ngang bạn sẽ chọn kích thước của TV 4K Ultra HD, sau đó dóng lên trục dọc là khoảng cách từ vị trí người xem đến TV. Nếu kết quả thuộc khu vực tô trắng tức là những gì bạn quan sát được trên TV 4K là không khác biệt so với TV Full HD.
Trong thực tế không có nghĩa là bạn chẳng nhìn thấy bất kỳ sự khác biệt nào, ở đây giá trị của sự khác biệt đem lại là không đáng kể. Ngoài ra biểu đồ này được thử nghiệm với các nội dung đã được nén và sát với thực tế. Hiện nay, khi xem TV thì các cửa hàng, siêu thị điện máy sẽ trình diễn các thước phim chất lượng cao, làm tăng sự khác biệt giữa TV 4K và TV Full HD. Điều này khiến người dùng khó quan sát, có thể thất vọng phần nào sau khi mua TV, còn về phía các nhà sản xuất và đại lý sẽ bán được các sản phẩm cao cấp hơn.

TV 4K Ultra HD là lựa chọn đáng cân nhắc ở thời điểm hiện tại.
TV 4K có giá ngày càng giảm, trên thị trường đã có những model Ultra HD với giá chỉ ngang dòng TV Full HD. Những thiết bị này đáng để nâng cấp so với các sản phẩm có độ phân giải thấp hơn, miễn là bạn ngồi ở khoảng cách hợp lý, đủ gần để quan sát được các chi tiết mở rộng.
Không giống smartphone có chu kỳ nâng cấp thường là một, hai năm, vì thế nếu có điều kiện, ở thời điểm hiện tại bạn đáng sở hữu TV 4K để được trải nghiệm những giá trị nâng cao. Mặc dù bài toán vẫn là nội dung chưa đáp ứng được thiết bị nhưng điều này phần nào được xóa nhòa bởi các thuật toán nâng cấp hình ảnh thông minh và các thước phim đạt chuẩn 4K dần trở nên phổ biến.