Ông sống qua 8 đời vua Lê, được đánh giá là nhà chính trị, ngoại giao, giáo dục tài ba đất Thăng Long.
Bà là nữ sĩ nổi tiếng thời Lê trung hưng với tài sắc vẹn toàn, không màng danh lợi, có học trò đỗ đạt cao.
Ông vào sinh ra tử với Lê Lợi trong nhiều trận đánh để giành lại giang sơn từ tay nhà Minh, phò tá đắc lực ba đời vua sau đó.
Ông đỗ Bảng nhãn, kiến thức sâu rộng đến mức người đời thường kháo nhau điều gì không biết chỉ cần đến hỏi ông.
Ông vua này là người duy nhất của nhà Hậu Lê lên ngôi hai lần, người đầu tiên trong lịch sử Việt Nam lấy vợ phương Tây.
"Cố chí lo toan việc khôi phục, rước lập thế tử, nối lại tông thống, đánh kẻ loạn tặc, phá đám chông gai, mở mang canh thổ Thanh, Nghệ, Thuận, Quảng hàng hơn ngàn dặm" là nhận xét của Lê Quý Đôn trong Đại Việt thông sử về nhân vật lịch sử này.
Trừng trị nhiều quan, sắp xếp người thân nắm giữ chức vụ quan trọng rồi ép vua phải nhường ngôi, Mạc Đăng Dung đã thay thế nhà Lê sơ sau 100 năm trị vì và lập nên vương triều Mạc.
Vua chơi bời vô độ khiến dân nghèo đói, trộm cướp nổi lên, dẫn đến nguy cơ sụp đổ triều đại. Đại Việt sử ký toàn thư, sứ thần nhà Minh và người thời ấy gọi ông là 'vua Lợn'.
Vua nghiện rượu, hại người trong nhà, để họ ngoại lấn át quyền hành, Đại Việt sử ký toàn thư cho rằng điềm loạn nhà Hậu Lê xuất phát từ ông vua này.
Theo Lê Lợi tham gia khởi nghĩa Lam Sơn đánh đuổi quân xâm lược nhà Minh từ những ngày đầu, anh em họ Đinh đã lập nhiều chiến công và được vinh danh là khai quốc công thần nhà Hậu Lê.
Là đại thi hào, danh nhân văn hóa thế giới, một trong 14 anh hùng dân tộc, nhưng Nguyễn Trãi từng phải chịu án oan thảm khốc và về sau được vua Lê Thánh Tông khôi phục danh dự.
Trị vì hơn 37 năm, ông vua này đã tạo nên thời kỳ đặc biệt hưng thịnh trong lịch sử các triều đại phong kiến Việt Nam.
Lên ngôi khi mới được 1 tuổi 6 tháng, nhưng ông vua nhà Hậu Lê này luôn giữ đất nước được bình yên, được quần thần và nhân dân đánh giá là vua nhân ái.
Đột ngột qua đời bên ngoài hoàng cung, ông vua nhà Lê sơ đã vô tình gây ra vụ án Lệ Chi Viên khiến Nguyễn Trãi và họ hàng ba đời bị xử tử.
Lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn giành độc lập cho dân tộc sau 20 năm chịu ách đô hộ tàn bạo của nhà Minh, vua Lê Thái Tổ là một trong những anh hùng tiêu biểu nhất của lịch sử Việt Nam.
Suốt 9 năm, nghĩa quân Lam Sơn do Lê Lợi chỉ huy đã giành nhiều thắng lợi, đánh tan hàng trăm nghìn giặc, giành lại độc lập cho Đại Việt.
Kéo dài 355 năm, trải qua nhiều đời vua nhất trong lịch sử phong kiến Việt Nam, triều đại này đã mở rộng lãnh thổ, đạt nhiều thành tựu còn lưu dấu ấn tới ngày nay.