Công văn vừa được Cục Hàng hải gửi tới doanh nghiệp, lấy ý kiến về thực tế kinh doanh, đầu tư tàu biển trong thời gian qua. Cơ quan quản lý cũng đề nghị các chủ tàu có đề xuất, kiến nghị cụ thể về trình tự đầu tư mua, bán tàu biển, xác định thẩm quyền đầu tư tàu biển, giới hạn tuổi đăng ký lần đầu mang cờ quốc tịch Việt Nam, thủ tục đăng ký sở hữu, xóa đăng ký tàu biển.
Hàng trăm con tàu ngừng hoạt động nhưng cũng không thể phá dỡ do treo cờ nước ngoài. Ảnh: N.M |
Doanh nghiệp cũng được đề nghị đóng góp ý kiến cho trình tự thực hiện, thủ tục xuất nhập khẩu, biểu thuế xuất nhập khẩu, phí trước bạ đối với tàu biển… Yêu cầu này được đưa ra dựa trên chỉ đạo của Bộ Giao thông vận tải về việc tìm cách chuyển đổi tàu thuộc sở hữu của doanh nghiệp trong nước nhưng mang cờ nước ngoài sang quốc tịch Việt Nam.
Hiện nay Luật Hàng hải không cho phép nhập khẩu tàu biển trên 15 năm tuổi để treo cờ quốc tịch Việt Nam. Còn Luật Bảo vệ môi trường lại cấm nhập khẩu tàu biển treo cờ quốc tịch nước ngoài để phá dỡ trong nước.
Giai đoạn 2007 đến nay, nhiều doanh nghiệp đã mua tàu rồi thuê cờ quốc tịch nước ngoài để khai thác. Đến khi thị trường vận tải biển khủng hoảng, giá tàu biển sụt giảm mạnh, các doanh nghiệp này không bán được tàu ở trong nước để phá dỡ làm sắt vụn, cắt lỗ. Buộc phải neo đậu tàu lâu ngày trong vùng nước cảng vụ hàng hải, cảng vụ đường sông.
Theo thống kê của Cục Hàng hải, đội tàu của các đơn vị trực thuộc Vinashin, Vinalines hiện có 22 chiếc treo cờ nước ngoài, nhưng nếu tính cả các doanh nghiệp tư nhân, số lượng tàu già mang quốc tịch ngoại phải lên tới hàng trăm chiếc. Việc đề xuất cơ chế chuyển quốc tịch có thể được xem là mở đường cho việc mua bán, phá dỡ những con tàu này.
Tuy nhiên, đây mới chỉ là một trong những động thái đầu tiên của cơ quan quản lý do Bộ Tài nguyên môi trường hiện chưa ban hành quy chuẩn, quy phạm đối với việc phá dỡ tàu biển ở trong nước. Do vậy, dù có được chuyển đổi quốc tịch, hàng trăm tàu già vẫn chưa chắc được phá dỡ để thu hồi vốn cho doanh nghiệp, trong bối cảnh thị trường vận tải khó khăn.
Quốc Dũng