Chồng cao 1,65 m, bản thân chưa đầy 1,5 m, lúc nào chị Nguyễn Vân (thành phố Thủ Đức, TP HCM) cũng lo hai cô con gái thấp lùn khi lớn. Ngay khi con mới 3 tuổi, chị đã mua thực phẩm chức năng chứa canxi và vitamin D cho con uống hàng ngày. Mỗi ngày, chị cũng không quên nhắc con uống sữa đều đặn, con quên, mẹ mang đến tận miệng. "Trộm vía, giờ một đứa học lớp 5, một đứa lớp 7, đều thuộc nhóm cao trung bình trong lớp học", chị Vân chia sẻ.
Cao 1,58m chị Thu Tuyết (Thanh Xuân, Hà Nội) được đánh giá có chiều cao so với thế hệ 8x. Là người duy mỹ, giấc mơ trở thành tiếp viên hàng không dở dang khi không đạt tiêu chuẩn chiều cao cơ thế, vì thế khi có con, chị luôn đau đáu làm sao để con cao vượt trội. Cô con gái 6 tuổi của chị thích uống sữa, thậm chí ngày uống 4-5 hộp thay nước song chị vẫn ép con uống bổ sung canxi. Ngoài ra, chị đăng ký cho con theo học bóng rổ từ bậc tiểu học, dù bé thích học cầu lông hơn. "Tôi thường xuyên chia sẻ với con về những thuận lợi trong cuộc sống khi con có chiều cao để con hợp tác thực hiện các cách mẹ đưa ra", chị Tuyết nói.
Theo các nghiên cứu, chiều cao của một người chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố. Trong đó, mạnh nhất là yếu tố dinh dưỡng chiếm khoảng 32%, sau đó là yếu tố di truyền khoảng 23%, vận động thể lực chiếm khoảng 20%, ngoài ra còn các tác động từ môi trường, ánh nắng, tình hình bệnh tật, giấc ngủ...
Thông thường, trẻ sẽ trải qua nhiều giai đoạn phát triển chiều cao. Từ 1 tuổi đến cột mốc tiền dậy thì, tốc độ tăng trưởng đạt khoảng 5cm mỗi năm. Ở tuổi tiền dậy thì đến dậy (từ 8 -13 tuổi ở nữ và từ 9-14 tuổi ở nam), tốc độ tăng chiều cao của trẻ có thể đạt 10-12 cm một năm. Theo nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng Quốc gia, khi tròn 3 tuổi, trẻ đạt được khoảng 54% chiều cao tối đa. Từ 3-12 tuổi, trẻ tích lũy thêm 32% chiều cao tối đa, và dừng cao ở tuổi 18. Trước 12 tuổi được xem là "lứa tuổi vàng", quyết định rất lớn đến thể chất và trí tuệ của mỗi con người.
Tiến sĩ, bác sĩ Trương Hồng Sơn, Phó Tổng thư ký - Tổng hội Y học Việt Nam, Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam cho biết, tăng trưởng chiều cao cho trẻ là một quá trình lâu dài và cần phải có sự phối hợp nhịp nhàng giữa dinh dưỡng, vận động, lối sống lành mạnh. Việc chỉ bổ sung dinh dưỡng là chưa đủ, cần tăng cường vận động, và có nhiều hoạt động, không nhất thiết phải là bóng rổ. Đạp xe, bơi lội, cầu lông cũng là những hoạt động phù hợp với trẻ. Vận động giúp xương chắc khỏe, ngoài ra vận động ngoài trời còn giúp trẻ hấp thụ được nhiều vitamin D tốt cho hệ xương.
Lối sống lành mạnh cũng tác động tích cực cho sự phát triển chiều cao ở trẻ. Việc cho trẻ ngủ đủ giấc, ngủ sâu giúp tuyến yên của cơ thể tiết ra các hormon tăng trưởng, giúp tăng hấp thu canxi, kích thích xương dài ra và phát triển thể chất toàn diện. "Nên cho trẻ đi ngủ sớm và ngủ ít nhất 8-10 tiếng mỗi ngày", bác sĩ Sơn khuyến cáo.
Và dinh dưỡng, yếu tố ảnh hưởng phần lớn đến tăng trưởng chiều cao của trẻ cần được chú trọng. Bác sĩ Sơn khuyến nghị chế độ dinh dưỡng tăng chiều cao cần đảm bảo 4 nhóm dưỡng chất chính (chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin và khoáng chất). Chú ý ưu tiên các dưỡng chất có lợi cho sự tăng trưởng và chắc khỏe của xương như canxi, vitamin D, kẽm, kali, magie... từ các loại ngũ cốc, sữa, các chế phẩm từ sữa, cá ngừ, lòng đỏ trứng, nho khô, các loại hải sản có vỏ... Trong đó, canxi là thành phần quan trọng, chiếm tới 99% trong cấu trúc xương và răng, giúp xương phát triển vững chắc và giúp trẻ phát triển chiều cao.
Tuy nhiên, cha mẹ cũng không nên lạm dụng canxi viên uống. Theo thông tin từ Viện Dinh dưỡng, khi lượng canxi ăn vào dư thừa, canxi sẽ được bài tiết ra khỏi cơ thể, vì thế rất hiếm gặp các trường hợp thừa canxi trong máu hay tích trữ thừa trong mô. Có điều khi dùng thuốc canxi liều cao, kéo dài có thể dẫn đến sỏi thận, và giảm hấp thu các chất khoáng cần thiết khác (ví dụ: sắt, kẽm, magiê, phốt pho, iod, đồng). Tốt hơn, nên dùng canxi có trong các thực phẩm, và sữa là một trong những loại thực phẩm cung cấp lượng canxi dễ hấp thu, khi trong sữa còn chứa thành phần vinamin D và phốt pho.
Nhằm hỗ trợ phát triển chiều cao cho trẻ trong giai đoạn vàng, Ovaltine Việt Nam vừa ra mắt thức uống sữa lúa mạch 2X Canxi, chứa lượng canxi gấp đôi so với 250 ml sữa bò tươi. Cụ thể mỗi hộp Ovaltine 2X Canxi 180ml cung cấp 525mg canxi - lượng canxi tương ứng bằng 2 ly sữa bò tươi 250 ml. Trẻ 4-8 tuổi chỉ cần bổ sung một hộp mỗi ngày, trẻ 9-12 tuổi có thể bổ sung 2 hộp mỗi ngày là có lượng canxi đáp ứng khoảng 70% nhu cầu của cơ thể (theo khuyến cáo của Viện nghiên cứu Y học Mỹ (IOM, 2011) dành cho các nước châu Á.
Theo nhà sản xuất, ngoài canxi, trong mỗi hộp thức uống sữa lúa mạch Ovaltine 2X Canxi có chứa thêm 10 loại vitamin và khoáng chất cần thiết hỗ trợ cho sự phát triển toàn diện của trẻ.
Bác sĩ Sơn nhấn mạnh, việc tăng trưởng chiều cao cho con là một quá trình dài hơi và liên tục từ nhỏ cho tới khi trẻ trưởng thành, đây không phải là bài toán khó. Các bà mẹ chỉ cần kiên nhẫn, làm đúng theo các chỉ dẫn và đồng hành để giúp trẻ có một chiều cao lý tưởng và thể chất tốt.
Kim Anh