Phó thủ tướng Vũ Khoan. Ảnh: A.T. |
"Ngành viễn thông ngày xưa một mình một chợ, bây giờ không còn như vậy. Ngành điện cũng đang gỡ dần độc quyền. 5 năm qua chúng ta đã làm được nhiều việc theo hướng này và 5 năm tới sẽ tiếp tục làm mạnh hơn", Phó thủ tướng Vũ Khoan trả lời báo chí bên lề Đại hội Đảng X, sáng nay.
- Theo Phó thủ tướng, sau đại hội X, người dân có thể kỳ vọng gì vào sự phát triển kinh tế của Việt Nam?
- Nếu làm đúng những chủ trương của đại hội, tôi tin nền kinh tế Việt Nam sẽ có bước phát triển mới. Năm 1995 là một mốc lớn đưa kinh tế nước ta thoát ra khỏi khủng hoảng, năm 2005 đánh dấu một mốc mới Việt Nam từ nước chậm phát triển đến 2010 thành nước có thu nhập trung bình. Đạt được như vậy, Đại hội đề ra mức tăng trưởng 7,5-8%/năm. Muốn cao hơn phải phát huy tiềm năng sẵn có. Với chính sách như thế, nền kinh tế sẽ phát triển thuận lợi hơn.
- Trong 5 năm tới, vai trò của thành phần kinh tế tư nhân được xác định như thế nào?
"Nếu hỏi tôi ấn tượng trong 5 năm qua là gì, thì đó chính là chúng ta phát triển kinh tế tư nhân. Đây là nhân tố quan trọng giúp Việt Nam đạt được những thành tựu kinh tế nổi bật" - Phó thủ tướng Vũ Khoan nói.
- 5 năm qua đã chứng tỏ các thành phần kinh tế ngoài quốc doanh có vai trò rất lớn, đóng góp hơn 40% GDP. Chính sách của chúng ta là sẽ cải thiện hơn nữa môi trường kinh doanh. Luật doanh nghiệp, Luật đầu tư mới chính là kênh để phát huy tiềm năng của doanh nghiệp tư nhân trong nước cũng như ngoài nước.Vấn đề thứ 2 sẽ làm mạnh thời gian tới là cổ phần hoá các doanh nghiệp nhà nước. Đây cũng chính là việc mở thêm kênh để người dân tham gia vào việc phát triển kinh tế. Chúng ta không chỉ nói mà thực tế chúng ta đang và tiếp tục làm mạnh.
- Phó thủ tướng vừa đề cập đến vấn đề cổ phần hoá nhưng tiến trình cổ phẩn hoá hiện rất ì ạch. Nguyên nhân chính là ở đâu?
- Theo tôi chỉ có 2 nguyên nhân, thứ nhất là thể chế cổ phần hoá còn nhiều vướng mắc, ví dụ việc định giá cổ phần còn lúng túng. Thứ hai là bản thân một số doanh nghiệp chưa muốn dời bỏ bao cấp, đặc quyền đặc lợi của các doanh nghiệp nhà nước.
- Hiện nay môi trường kinh doanh cho kinh tế tư nhân chưa thông thoáng và một số lĩnh vực, doanh nghiệp nhà nước còn giữ độc quyền. Những rào cản này sẽ được dỡ bỏ như thế nào trong những năm tới đây?
- Khách quan mà nói 5 năm qua, môi trường kinh doanh đã được cải thiện rất nhiều. Nhưng nếu nói đáp ứng yêu cầu chưa thì đúng là chưa. Ví dụ hệ thống tín dụng, hệ thống thuế, thủ tục hành chính vẫn chưa thuận lợi, cần cải tiến. Hiện nay chúng ta đang cải thiện rất mạnh môi trường kinh doanh bằng hệ thống pháp luật mới.
Còn chuyện độc quyền, 5 năm qua, chúng ta cũng đã gỡ ra rất nhiều. Ví dụ ngành viễn thông ngày xưa là "một mình một chợ", bây giờ không còn như vậy, đã có 4-5 đơn vị tham gia cung cấp. Điện cũng bắt đầu gỡ dần độc quyền. Trước kia chúng ta có hình dung được là sẽ có ngày chúng ta cổ phần hoá, bán những nhà máy điện không? Chúng ta đang cố kêu gọi BOT về điện và kêu gọi nhiều thành phần kinh tế tham gia kinh doanh điện.
Đường lối của chúng ta là dỡ bỏ độc quyền chứ không phải là giữ độc quyền. 5 năm vừa qua chúng ta đã làm được nhiều việc theo hướng này và 5 năm tới sẽ tiếp tục làm mạnh hơn..
- Tại Đại hội X, vấn đề đảng viên làm kinh tế tư nhân sẽ được đưa ra thảo luận. Quan điểm của Phó thủ tướng như thế nào?
- Quan điểm của tôi là đảng viên được làm kinh tế không giới hạn quy mô, miễn là làm đúng luật pháp của nhà nước, quy định của Đảng. Chúng ta biết giới hạn thế nào, 5 người hay 10 người hay số chẳng nhẽ 1 tỷ thì được, 1,1 tỷ lại không được? Tuy nhiên, Đại hội sẽ có quyết định cuối cùng.
- Thưa ông, đến thời điểm này, mới đặt ra vấn đề đảng viên làm kinh tế tư nhân có phải là quá muộn?
- Muộn hay không cũng khó nói. Nhiều khi chúng ta cứ tưởng tượng rồi nói giá mà… chúng ta sẽ làm tốt hơn. Tôi cho rằng, khi vấn đề đảng viên làm kinh tế chín muồi, có đồng thuận lớn mới có thể tạo thành sức mạnh được. Nếu đưa ra một quyết định mà quá nhiều phân hóa thì thành sức yếu. Do đó, quyết sách chính trị bao giờ cũng phải có đồng thuận tương đối. Sớm hay muộn nhiều khi do tâm tư chủ quan.
- Sau vụ việc tại PMU 18, người dân rất bức xúc trước việc quản lý vốn ODA. Những lỗ hổng trong cơ chế sẽ được khắc phục như thế nào?
- Chính phủ đang rất quan tâm đến vấn đề này. Đến nay đã có tờ trình, đợi đến sau Đại hội X sẽ chỉnh sửa, tranh thủ ý kiến của các tổ chức quốc tế. Chúng ta phải hoàn thiện cơ chế hơn nữa chứ như hiện nay đúng là có vấn đề. Tháng 6 tới, tại Hội nghị các nhà tài trợ, vấn đề này cũng sẽ được đưa ra bàn thảo.
Về mô hình ban quản lý dự án (PMU), vấn đề hiện nay là xem lại là cơ chế vận hành, không thể muốn làm gì thì làm, dự án phải có người quản lý. Chính phủ đã giao vấn đề này cho Bộ Tài chính và Kế hoạch Đầu tư.
Việt Anh ghi