Thông tư 04/2023 hướng dẫn quản lý, thu chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội được Bộ Tài chính ban hành ngày 19/1. Đây là văn bản pháp lý đầu tiên quy định cụ thể về quản lý, thu chi tiền công đức, có hiệu lực từ 19/3.
Theo Thông tư, nếu tiền công đức được chuyển khoản hoặc qua hình thức thanh toán điện tử, người tiếp nhận phải mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước hoặc ngân hàng thương mại để phản ánh việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng.
Với công đức tiền mặt, người tiếp nhận mở sổ ghi chép đầy đủ. Tiền trong hòm công đức phải kiểm đếm hàng ngày hoặc hàng tuần, ghi tổng số tiền. Các khoản tiền đặt không đúng nơi quy định tại di tích cũng được thu gom, kiểm đếm.
Bộ Tài chính quy định, tiền công đức chưa sử dụng phải gửi vào tài khoản tại Kho bạc Nhà nước hoặc ngân hàng thương mại để an toàn, minh bạch. Người tiếp nhận công đức bằng giấy tờ có giá hoặc kim khí quý, đá quý cũng phải mở sổ ghi chép.
Du khách nhét tiền lẻ khắp nơi trong đền Nưa - Am Tiên, Thanh Hóa, ngày 30/1. Ảnh: Lê Hoàng
Với di tích đồng thời là cơ sở tôn giáo (chùa, nhà thờ, nhà nguyện, thánh thất, thánh đường, trụ sở tổ chức tôn giáo) và di tích đồng thời là cơ sở tín ngưỡng (đình, đền, miếu, nhà thờ dòng họ), người đại diện tự quyết định và chịu trách nhiệm về tiếp nhận, quản lý, sử dụng tiền công đức, tài trợ; đảm bảo đúng pháp luật.
Dự thảo thông tư này được Bộ Tài chính xây dựng từ đầu năm 2021, qua nhiều lần chỉnh sửa. Ban đầu, Bộ Tài chính đề xuất khi số tiền công đức từ 100 triệu đồng, cơ sở quản lý di tích phải nộp vào tài khoản ngân hàng hoặc Kho bạc Nhà nước. Tuy nhiên, sau đó đề xuất này được bỏ.
Giáo hội Phật giáo Việt Nam hồi tháng 4/2022 cũng gửi văn bản góp ý, cho rằng tiền công đức, tiền tài trợ cho di tích do tổ chức tôn giáo sở hữu, tiền tài trợ lễ hội do tổ chức tôn giáo tổ chức "là tài sản hợp pháp, thuộc sở hữu riêng của tổ chức tôn giáo, được Nhà nước bảo hộ". Giáo hội cũng cho rằng tiền công đức không phải là loại tài sản phải đăng ký theo Luật Dân sự năm 2015 nên không có nghĩa vụ công khai.