Max Allegri từng có một thông điệp thú vị từ nhiều năm trước. "Fiuuu", ông viết trên Twitter ngày 4/11/2014.
Juventus hôm đó thắng ngược Olympiakos 3-2 từ thế bị dẫn 1-2, mở đường cho hành trình vào chung kết Champions League mùa 2014-2015, và sau trận, Allegri lên mạng xã hội để thở phào. Dẫu không vô địch, nó cũng là một dấu ấn đáng nhớ của HLV người Italy trong nhiệm kỳ đầu dẫn dắt Juventus.
Nhưng cũng tại Allianz ngày 16/3 vừa qua, Allegri không còn cơ hội thở phào nữa. Đổi lại là những tiếng la ó, chửi bới, từ CĐV nhà. Juventus thua Villarreal 0-3, trận thua được xem là thảm họa so với vị thế của họ trong lịch sử Champions League, và khí thế đang lên những tháng gần đây.
Năm thứ ba liên tiếp, Juventus dừng bước từ vòng 1/8, bởi những đối thủ dưới tầm. Trước Villarreal mùa này là Porto và Lyon. Cách họ bị loại cũng rất giống nhau - mắc những sai lầm ngớ ngẩn dẫn đến các quả phạt đền bước ngoặt. Trước cú đá phạt đền thành công của Gerard Moreno cho Villarea là bàn thắng do Memphis Depay (Lyon) và Sergio Oliveira (Porto) ghi trên chấm 11m.
Xác định 2021-2022 là mùa giải chuyển giao, nhưng HLV Allegri hẳn không ngờ hành trình của Juventus tại Champions League kết thúc sớm như vậy. "Đội đã trưởng thành hơn so với đầu mùa", ông khẳng định trước trận, với bằng chứng rõ ràng là Juventus biết cách thắng xấu xí trong nhiều thời điểm khó khăn. Hơn một nửa trong tổng số 24 trận thắng của họ mùa này có cách biệt chỉ một bàn. Bàn thắng đến theo cách nào không quan trọng. Nó có thể là cuộc ngược dòng trước Roma ở Olimpico, hay gỡ hòa Atalanta trên sân khách ở những phút bù giờ. Nó giống với cách Juventus ở nhiệm kỳ đầu của Allegri thắng Olympiakos.
Nhưng ở trận lượt về với Villarreal giữa tuần này, Juventus không làm được điều tương tự. Triết lý "thắng mà không cần chơi đẹp" phá sản, khi đội bóng bỏ lỡ quá nhiều cơ hội. Riêng Dusan Vlahovic - trung phong trị giá 85 triệu USD mà ban lãnh đạo đưa về từ Fiorentina cuối tháng 1/2022 - hụt mất bàn thắng ở một cú sút trúng xà ngang và một pha đánh đầu cận thành. Sự nhẫn nại của hàng thủ cũng tan biến, dù Allegri đã căn dặn các cầu thủ nhiều lần về việc phải tập trung. Ông thậm chí còn lấy trận thua ngược của PSG trước Real ra làm ví dụ.
Juventus tan vỡ trong 10 phút cuối. Pha phạm lỗi của Daniele Rugani mang về quả phạt đền cho đối phương, và trận đấu đảo chiều. Cú xoạc bóng ngô nghê làm sụp đổ lâu đài cát mà Allegri nghĩ rằng đã vững. Ông không tức giận với Rugani, nhưng CĐV Juventus thì có. Họ chỉ trích trung vệ này, giận lây sang cả đội trưởng Giorgio Chiellini lẫn đội phó Leonardo Bonucci, vì cho rằng cặp trung vệ kỳ cựu đã khỏi chấn thương nhưng cố tình không đá. Họ nghĩ hai anh giữ chân cho đội tuyển trước vòng play-off World Cup 2022.
Nhưng Rugani chỉ là một mắt xích chưa hoàn thiện của cả hệ thống, tương tự rất nhiều vị trí khác. Nếu không theo dõi đội bóng thường xuyên, bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy Juan Cuadrado đeo băng đội trưởng khi Juventus tiếp Villarreal. Thế hệ kỳ cựu của Gianluigi Buffon, Chiellini, Bonucci đã dần bước xuống. Nhưng thế hệ kế cận của Paulo Dybala hay Rugani lại không đủ mạnh mẽ để gánh vác trọng trách làm đầu tàu. Allegri cố dùng những người mà ông có, nhưng hạn chế quá lớn về chuyên môn của những người thay thế khiến bức tranh khó hoàn thiện. Vlahovic, dù đắt giá, chỉ là một cầu thủ trẻ. Arthur thay Andrea Pirlo? Trên sóng truyền hình, HLV kỳ cựu Fabio Capello gọi tiền vệ này là "một cầu thủ bóng bầu dục" vì không biết chuyền dài.
Chi 85 triệu USD mua Vlahovic là một nỗ lực cải thiện thành tích mùa này, cố giúp Juventus đi sâu ở Champions League và kiếm tiền tốt hơn, sau khi đội bóng thua lỗ 232 triệu USD trong năm tài khoá 2020-2021. Nhưng việc bị loại sớm làm kế hoạch phá sản. Tờ Gazzetta dello Sport dự báo Juventus sẽ lỗ tiếp 221 triệu USD trong mùa 2021-2022. Thất bại ở Champions League làm cổ phiếu CLB tụt 9% trong phiên giao dịch sáng thứ Sáu. Báo Tây Ban Nha AS tổng kết lại: Juventus chi cho chuyển nhượng nhiều nhất châu Âu bốn năm gần nhất, với 858 triệu USD, nhưng thành tích ở Champions League thì phú quý giật lùi. Cùng kỳ, Man City chi 602 triệu, ĐKVĐ Chelsea chi 685 triệu, Barca tốn 687 triệu dù bị chê là hay phóng tay một cách khờ dại trong kỷ nguyên Josep Bartomeu.
Thất bại dưới tay Villarreal không mang tính chuyên môn đơn thuần, mà còn giáng những đòn mạnh mẽ vào CLB trên nhiều khía cạnh. Allegri cần thời gian. Đội hình rất tiềm năng. Nhưng khi nhìn tổng thể vào bức tranh vận hành của một đội bóng, bao gồm cả khía cạnh đầu tư lãi - lỗ trong từng mùa bóng, có thể nhận ra Juventus đang khủng hoảng. Sẽ khó có những bản hợp đồng tương tự Vlahovic nữa. Tạm quên chiến dịch mua sắm đi, Allegri sẽ phải cố cải tạo đội ngũ hiện có thành trụ cột cho Juventus trong tương lai gần, cùng những cầu thủ trẻ, và các bản hợp đồng giá rẻ.
Juventus từng được cho là không hợp với văn hóa ngôi sao, và trong khó khăn, họ trở về với bản sắc của mình. Nhưng chẳng có gì chắc chắn, cho đến khi CLB gặt hái thành công trở lại ở Champions League.
Đỗ Hiếu