Tiến sĩ Nguyễn Trần Phi Yến là người cầm trịch xuyên suốt tọa đàm dành cho Gen Z - "The SACE Journey". Sau hai tháng phát sóng định kỳ trên VnExpress, chị mong muốn qua sự dẫn dắt của mình sẽ góp phần mang đến cho độc giả những góc nhìn mới, đa chiều về thế hệ Gen Z (những bạn sinh năm 1997 đến 2012), đồng thời chia sẻ về những thách thức, lo âu của phụ huynh GenZ khi đồng hành cùng con. Từ đó đưa ra bức tranh tổng thể về phụ huynh và con em thế hệ này, cũng như trang bị những kỹ năng cho học sinh, sinh viên để sẵn sàng bước vào hành trình chọn ngành, nghề phù hợp với năng lực bản thân, hội nhập toàn cầu.
- Cảm xúc của chị như thế nào sau khi chuỗi talk The SACE Journey kết thúc?
- Đầu tiên, tôi cảm thấy biết ơn vì chương trình đã cho tôi cơ hội được gặp gỡ và trò chuyện cùng các nhà giáo dục uyên bác, những bạn GenZ tài năng, những ông bố, bà mẹ tuyệt vời. Qua 8 tập, chúng tôi đã cùng nhau trò chuyện về rất nhiều khía cạnh trong giáo dục như GenZ là ai, suy nghĩ của các bạn trẻ có gì giống và khác những thế hệ trước; cách định hướng nghề nghiệp cho con; đầu tư tài chính cho giáo dục như thế nào là thông minh; hay hành trình vào đại học cần chuẩn bị những gì và hiểu về học bổng như thế nào cho đúng...
Khi chương trình phát sóng và nhận những phản hồi từ khán giả, tôi thấy hạnh phúc vì đã nhận thức và hoàn thành được vai trò cầu nối với nội dung giáo dục của chương trình. Bản thân tôi cũng may mắn học được nhiều từ những quan điểm thẳng thắn, hiện đại của khách mời. Là một người mẹ "vỡ lòng", tất nhiên tôi cũng đã từng băn khoăn về phương pháp giáo dục con cái. Tôi đã gặt hái được rất nhiều từ kiến thức và tính thực tiễn, thực tế của chương trình.
Chị Phi Yến trong ngày nhận bằng tiến sĩ tại Pháp.
- Chị đánh giá gì về Gen Z?
- GenZ là thế hệ kiến tạo tương lai, chắc chắn là như thế. Đừng so sánh khuyết điểm của GenZ với ưu điểm của GenX, GenY. Chúng ta cần học cách hiểu và chấp nhận các bạn. Đừng so sánh họ với thời "ông bà ta". Hãy trao quyền cho họ nhiều hơn, và đặt hết niềm tin. Chính họ sẽ làm cho chúng ta vô cùng bất ngờ và tự hào.
- Với các bậc phụ huynh, theo chị để hiểu con mình - thế hệ Gen Z, họ cần cải thiện điều gì?
- Tập đầu tiên của The SACE Journey, Tiến sĩ Đào Minh Hồng có chia sẻ làm cha mẹ cũng là một nghề, vì vậy cần học liên tục để đáp ứng với sự thay đổi về nhu cầu và thói quen của thế hệ Gen Z. Tôi nghĩ phụ huynh của thế hệ GenZ đang có ưu thế hơn, hiểu biết hơn và sẵn sàng hơn với nghề làm cha mẹ so với những thế hệ trước. Họ vừa học và thực hành ngay rất tự tin và hiệu quả. Đó cũng là điều tôi rất mong và tin là phụ huynh của GenZ không ngừng học cách làm cha mẹ, và học cách làm bạn cùng con một cách thực sự.
- Những chia sẻ của diễn giả cho thấy ranh giới đúng sai trong việc đồng hành cùng con rất mong manh, chị nhìn nhận thế nào về điều này?
- Mong manh hay không mong manh cũng là danh từ được sử dụng tùy thuộc vào quan điểm của mỗi người về một sự định vị nào đó. Tại sao sao chỉ có màu trắng hoặc đen, chỉ có cách này là đúng còn lại là sai. Việc đồng hành cùng con cũng muôn hình vạn trạng, mỗi nhà mỗi cảnh. Mỗi đứa trẻ là một gam màu khác nhau, quan trọng nhất là cha mẹ cần dành thời gian để định vị con mình, trước khi áp dụng một phương pháp hay một cách thức nào đó cho con. Dạy con cũng chính là học hiểu mình, dạy lại chính mình. Nhìn con sửa mình luôn là chân lý.
Với cá nhân tôi, sau khi đồng hành cùng chương trình, tôi thả lỏng hơn rất nhiều. Các con đang độ tuổi mẫu giáo nhưng tôi cảm thấy mức độ chia sẻ và thấu hiểu của con với những câu chuyện mình kể thật sự rất bất ngờ. Đừng nghĩ con còn bé nên không hiểu hay không biết gì. Ngược lại, con lại rất thích nghe các câu chuyện của người trưởng thành, và đặt các câu hỏi như "mẹ ơi mẹ kể con nghe công ty của mẹ đi", "kể con nghe chuyện đi làm đi", hay "ngày nhỏ mẹ như thế nào"... dù mới 4 tuổi.
Tôi càng thả lỏng, bỏ được vài trò "bề trên", thì tự nhiên việc đồng hành cùng con tự nhiên và nhẹ nhàng.
Tiến sĩ Phi Yến bên chồng và hai con trai.
- Dự định sắp tới của chị là gì?
- Ngoài việc dạy và làm việc ở công ty, tôi mong muốn được tham gia nhiều công việc cộng đồng hơn như chuỗi toạ đàm The SACE Journey để lan toả được nhiều kiến thức và kinh nghiệm thực tiễn đến đại chúng. Điều không thể thiếu nữa là đi chơi khám phá cùng con nữa.
Thế Đan (Ảnh: Nhân vật cung cấp)
Tiến sĩ Nguyễn Trần Phi Yến hiện là Giám đốc Truyền thông và Đối ngoại tại Tập đoàn công nghệ Beowulf Blockchain và là giảng viên tại Đại học RMIT Việt Nam. Chị có kinh nghiệm đa dạng ở những lĩnh vực khác nhau như giáo dục, làm việc tại tập đoàn đa quốc gia (Park Hyatt, HSBC, Savills), và khởi nghiệp (Anh ngữ Gyla, ZigZag Career, The Maker cafe).