 |
|
Minh họa: Tuổi Trẻ. |
Gần đây, nhiều cơ sở y tế áp dụng một số biện pháp tránh thai mới là dùng que cấy thuốc dưới da hoặc tiêm thuốc. Thế nhưng có trường hợp vẫn có thai ngoài ý muốn, thậm chí đến 3-4 tháng mà bác sĩ không biết, bệnh nhân không hay. Chị Phương (25 tuổi, quận Tân Phú, TP HCM) là một ví dụ.
Do đã có đủ hai con nên cứ ba tháng một lần, Phương lại đến Bệnh viện quận Tân Phú để tiêm thuốc ngừa thai DMPA theo hẹn của bác sĩ. Lần tiêm thuốc gần nhất (mũi thứ sáu) là ngày 27/7, do bác sĩ Trưởng khoa Sản thực hiện. Đến đầu tháng 9, cảm thấy người khang khác, có triệu chứng như ốm nghén, chị Phương đã đến Bệnh viện Tân Phú khám lại. Qua siêu âm, cả bác sĩ và bệnh nhân đều tá hỏa khi phát hiện cái thai khoảng 14 tuần.
Do thai lớn tháng nên ngày 12/9, chị Phương được chuyển lên Bệnh viện Hùng Vương để "giải quyết". Kết quả siêu âm tại đây cho thấy chị đã có thai tới 16 tuần. Như vậy, chị đã có bầu trước thời điểm tiêm mũi cuối cùng hơn một tháng, nhưng bác sĩ không biết và vẫn tiếp tục tiêm cho chị.
Tiến sĩ Vũ Thị Nhung, giám đốc Bệnh viện Hùng Vương, cho biết do chị Phương đã có thai lớn tháng nên không thể hút điều hòa kinh nguyệt hay nạo mà phải dùng phương pháp phá thai to. Bệnh viện đã giải thích, yêu cầu gia đình ký cam kết làm thủ thuật và chấp nhận rủi ro có thể xảy ra như thủng tử cung, băng huyết, sót thai, sót nhau, dính buồng tử cung, vô sinh... Theo bà Nhung, nếu chị được phát hiện có thai khi đến chích mũi thứ sáu thì việc giải quyết sẽ nhẹ nhàng, ít nguy hiểm hơn.
Bác sĩ Đinh Thanh Hưng, Giám đốc Bệnh viện Tân Phú, cho biết chị Phương đã đi tiêm thuốc rất đều theo hẹn. Ông cho rằng bất kỳ biện pháp ngừa thai nào cũng có thể có một tỷ lệ nhỏ không thành công. "Chúng tôi đã cho kiểm tra lại sự việc, xem xét hồ sơ theo dõi thấy bác sĩ có thăm khám, kiểm tra rất kỹ cho chị trước khi tiêm mũi thứ sáu; có cân, đo huyết áp, nhiệt độ, khám cổ tử cung, nhưng chị này khó khám nên không phát hiện có thai. Trước đó nửa tháng, chị cũng đã được bác sĩ siêu âm nhưng chưa phát hiện có thai" - ông Hưng khẳng định.
Tiêm thuốc tránh thai cần khám cẩn thận
Tiến sĩ Vũ Thị Nhung cho biết trước khi thực hiện tránh thai cho khách, thày thuốc phải hỏi, thăm khám kỹ (test thử thai, siêu âm, khám lâm sàng...) để loại trừ có thai. Tháng đầu tiên áp dụng biện pháp tránh thai, cần yêu cầu khách hàng đi khám kiểm tra; nếu họ quên ngày kinh cuối, trễ kinh, đến tiêm thuốc không đúng hẹn... mà chẩn đoán chưa thấy có thai phải hẹn hai tuần sau tái khám, xét nghiệm để kịp thời phát hiện thai ngoài ý muốn.
Thuốc ngừa thai DMPA có tác dụng ức chế, làm trứng không rụng trong vòng ba tháng. Tuy nhiên, sự ức chế này cao hay thấp còn tùy thuộc nồng độ thuốc tồn tại trong cơ thể, và nồng độ này cũng tùy thuộc cơ thể mỗi người do có sự biến dưỡng khác nhau. Nếu thuốc không đủ ức chế việc rụng trứng thì người phụ nữ vẫn có thể mang thai với tỷ lệ khoảng 0,02%.
Trong tháng đầu mới tiêm thuốc, tỷ lệ thất bại sẽ cao hơn. Do đó, bác sĩ bao giờ cũng phải theo dõi và hẹn tái khám trong tháng đầu tiên để kiểm tra. Nếu tiêm ba tháng một lần, càng về thời gian cuối của đợt chích, nồng độ thuốc trong cơ thể càng dễ giảm đi nên việc "vỡ kế hoạch" có thể xảy ra dù tỷ lệ rất thấp.
Để tránh tình trạng trên, chị em nên đi chích thuốc đúng hẹn. Nếu chích trễ một tuần thì tỷ lệ có thai có thể lên đến 2-3%. Trong trường hợp không thể đến đúng hẹn, nên dùng biện pháp ngừa thai hỗ trợ khác như sử dụng bao cao su...Ngoài ra, nên đi khám kiểm tra sau chích thuốc, đặc biệt khi thấy không có kinh.
(Theo Tuổi Trẻ)
* Tên bệnh nhân trong bài đã được thay đổi.