"Chúng tôi không muốn dấn thân vào một cuộc chiến thương mại. Nhưng đôi khi khi họ không tử tế với chúng tôi, nên chúng tôi cũng phải tỏ ra không tử tế với họ", Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad nói hôm nay tại một hội nghị kinh doanh bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 35 tại Thái Lan. Ông kêu gọi các quốc gia Đông Nam Á đoàn kết với nhau trong bối cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đang diễn ra.

Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha tại Hội nghị Cấp cao ASEAN ở Bangkok ngày 2/11. Ảnh: Reuters.
Trong dự thảo tuyên bố chung của hội nghị mà Reuters được xem, các lãnh đạo sẽ bày tỏ "mối quan ngại sâu sắc đối với căng thẳng thương mại đang gia tăng, chủ nghĩa bảo hộ và chống toàn cầu hóa đang diễn ra".
Các nhà ngoại giao cho biết hội nghị năm nay sẽ ít thảo luận về các vấn đề khu vực lâu năm như vấn đề Biển Đông hay người tị nạn Rohingya ở Myanmar. "Chúng tôi muốn hòa bình kinh tế toàn cầu", Arin Jira, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn Kinh doanh ASEAN, nói.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường dẫn đầu phái đoàn Trung Quốc tham gia hội nghị ASEAN. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Trump và Phó Tổng thống Mike Pence đều không dự sự kiện. Phái đoàn Mỹ do Bộ trưởng Thương mại Wilbur Ross và Cố vấn An ninh Quốc gia Robert O'Brien dẫn đầu. Ông Pence từng dự Hội nghị Cấp cao ASEAN năm ngoái tại Singapore còn ông Trump đã có mặt tại sự kiện năm 2017 ở Philippines.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung kéo dài hơn một năm với những đòn thuế ăn miếng trả miếng, ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế toàn cầu. Washington và Bắc Kinh gần đây phát đi những tín hiệu tốt, nói rằng hai bên sắp đạt được thỏa thuận thương mại giai đoạn một về tiền tệ, dịch vụ tài chính và nông sản. Tổng thống Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vốn có kế hoạch ký kết thỏa thuận bên lề Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Chile ngày 16-17/11 nhưng sự kiện này bị hủy. Hai bên chưa thông báo kế hoạch gặp thay thế.
Phương Vũ (Theo Reuters)