From: Phan Nam Hoang
To: luatdatdai@vnexpress.net
Sent: Thursday, August 07, 2003 10:44 AM
Subject: Quan ly gia dat nhu the nao de co hieu qua
Trong nền kinh tế thị trường, đất đai là hàng hóa đặc biệt. Giá của nó phụ thuộc vào giá trị sử dụng - lợi ích mà đất đai mang lại, và quan hệ cung - cầu. “Ảo” ở đây chính là ảo so với lợi ích kinh tế mà nó mang lại. Ví dụ, tiền thuê nhà tại Hà Nội trong những năm gần đây tăng không đáng kể nhưng giá đất lại tăng lên 10-20 lần.
Biện pháp tích cực là sử dụng công cụ thuế (tác động vào lợi ích của người sử dụng) và tăng nguồn cung đất đai.
1. Công cụ thuế
Thuế đất ở cần nâng lên để bắt buộc người sử dụng đất phải sử dụng đất có hiệu quả. Mục đích của khoản thuế này là giữ cho tỷ lệ lợi ích kinh tế/giá nhà đất trong khuôn khổ nhất định, ví dụ là 2%/năm. Vậy nếu ta đánh thuế 1-2%/năm thì giá đất không thể tăng vì như vậy người sử dụng nhà đất sẽ bị thua thiệt. Ví dụ: Tại California (Mỹ), thuế đất ở mỗi năm cỡ 1% giá trị khu đất.
Trước mắt với Việt Nam, để chính sách này khả thi thì có thể chỉ tính tại các đô thị với các trường hợp căn nhà thứ 2 trở đi, diện tích ở hơn 30-50 mét vuông/người.
2. Tăng cung
Nhà nước có quy hoạch cho phép chuyển đất thổ canh sang đất ở, với điều kiện thuế chuyển đổi mục đính sử dụng phải đặt cao.
Suy cho cùng, giá cả hàng hóa nào cuối cùng cũng phải do lợi ích mà nó mang lại quyết định. Nếu sử dụng công cụ thuế hợp lý thì dù nhà nước có cho phép buôn bán đất tự do, thậm chí cho phép sở hữu tư nhân về đất đai (như tại một số nước tư bản) thì giá cả vẫn nằm trong khuôn khổ.