 |
|
Đấu trường La Mã. |
Được xây dựng từ thế kỷ thứ nhất sau Công nguyên, đấu trường Colosseum là nơi diễn ra các cuộc tranh tài của những võ sĩ giác đấu, kéo dài đến thế kỷ thứ 6. Vào năm 1643, khi bác sĩ người Italy Domenico Panaroli thực hiện cuộc điều tra thực vật đầu tiên, thì người La Mã đã coi Colosseum như nhà của mình. "Mọi người tụ tập tại đó sinh sống, làm việc và trốn tránh pháp luật", Giulia Caneva tại Đại học Rome nói.
Công cuộc dọn dẹp khán đài bắt đầu vào năm 1810, dưới thời cai trị của Napoleon. Thời đó cũng có 3 cuộc khảo sát về hệ thực vật ở Colosseum trong thế kỷ 19 và một cuộc khảo sát vào năm 1951. Caneva và đồng nghiệp của mình cũng làm thêm một cuộc điều tra nữa vào năm 2001.
"Một kho dữ liệu dồi dào về riêng một khu vực như vậy thật là hiếm có", nhà sinh vật học Jim Dickson tại Đại học Glasgow (Anh) nói. "Khó có thể tin rằng ai đó có thể giữ được ghi chép qua gần 4 thế kỷ". Tổng cộng, danh sách khảo sát thực vật có 684 loài, nhiều nhất là vào năm 1855 với 420 loài, giảm xuống còn 242 tới ngày nay.
Ghi chép cũng cho thấy xu hướng chuyển dịch sang các loài thực vật ưa khí hậu ấm và khô hơn. Đó cũng một phần là do sự phát triển của thành Rome, Colosseum trước ở rìa thành phố nay đã trở thành trung tâm. Bản hồ sơ cũng phản ánh tình trạng khí hậu ấm lên qua vài thế kỷ và những biến đổi khí hậu gần đây do con người gây ra. "Vào thế kỷ 17, Rome lạnh và ẩm ướt hơn ngày nay rất nhiều", Caneva nói.
Minh Thi (theo Nature)