"ASEAN là hạt nhân thúc đẩy đối thoại, hợp tác, phát triển, là tâm điểm của hàng loạt sáng kiến, liên kết ở khu vực, nhưng cũng là trọng điểm của cạnh tranh chiến lược gay gắt", Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại lễ khai mạc Diễn đàn Tương lai ASEAN (AFF) 2024 ở Hà Nội hôm nay.
Đây là diễn đàn lần đầu tiên được tổ chức theo sáng kiến mới của Việt Nam trong nỗ lực tiếp tục góp phần định hình tương lai chung của ASEAN và khu vực, tìm kiếm lời giải cho những câu hỏi như duy trì vai trò trung tâm của khối, thích ứng với sự thay đổi của khu vực và thế giới.
Theo Thủ tướng, vai trò trọng tâm của ASEAN đang được thừa nhận rộng rãi, dù có lúc chưa thực sự hiệu quả. ASEAN là khối kinh tế lớn thứ năm thế giới, nhưng chênh lệch trình độ phát triển còn đáng kể, trong khi mức độ hợp tác, liên kết nội khối còn chưa thực sự bền chặt.
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại lễ khai mạc AFF 2024 tại Hà Nội ngày 23/4. Ảnh: Giang Huy
"Những thực tế đó đòi hỏi ASEAN có tầm nhìn chiến lược, toàn diện, nâng cao sức chịu đựng và khả năng thích ứng, nắm bắt cơ hội, hóa giải thách thức, phát triển ổn định và bền vững", Thủ tướng cho hay.
Ông cho rằng bàn về tương lai và hoạch định tương lai ASEAN trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết, trong bối cảnh thế giới đứng trước bước ngoặt lớn, với những xu hướng chiến lược nổi lên như cạnh tranh phân tách ngày càng gay gắt giữa các khu vực và quốc gia.
Sự bùng nổ của công nghệ mới mở ra nhiều cơ hội phát triển đột phá, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ tụt hậu, nhất là với các nước đang phát triển và kém phát triển. Xu hướng phát triển bền vững, bao trùm và kinh tế số, tăng trưởng xanh, kinh tế tuần hoàn cũng tạo sức ép lớn, đòi hỏi các nước phải có tư duy, cách tiếp cận mới mang tính toàn cầu, toàn diện, toàn dân, vì lợi ích lâu dài.
Trong bối cảnh ASEAN vừa có nhiều cơ hội vừa đối mặt nhiều thách thức như vậy, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng việc gần 500 đại sứ, học giả, cộng đồng doanh nghiệp từ ASEAN, đối tác, các tổ chức quốc tế tham dự AFF đã thể hiện sự quan tâm sâu sắc, hưởng ứng tích cực với sáng kiến của Việt Nam nhằm định hình tương lai khu vực.
Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam luôn coi ASEAN là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại, an ninh, kinh tế, quốc phòng. Con đường phát triển của Việt Nam luôn gắn liền với ASEAN và đã gặt hái được nhiều thành tựu quan trọng.
"Việt Nam sẽ cùng các quốc gia thành viên, đối tác và bạn bè quốc tế chung tay viết tiếp câu chuyện thành công, mở ra tương lai, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định, hợp tác, phát triển ở khu vực và trên thế giới, lấy con người làm trung tâm, chủ thể cho phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau", Thủ tướng cho hay.
Các đại biểu chụp ảnh chung tại lễ khai mạc AFF 2024 tại Hà Nội ngày 23/4. Ảnh: Giang Huy
Trong phát biểu chào mừng sự kiện, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết AFF 2024 hướng đến giải quyết những thách thức chung của khu vực, như duy trì vai trò trung tâm của ASEAN trước những thay đổi trong môi trường chiến lược, cách cân bằng lợi ích đa dạng của các quốc gia thành viên, đảm bảo sự hài hòa giữa đổi mới và bảo tồn các giá trị cốt lõi của ASEAN.
Sáng kiến tổ chức AFF được Thủ tướng Phạm Minh Chính công bố tại Hội nghị Cấp cao ASEAN tại Indonesia hồi tháng 9/2023.
Chủ đề của AFF 2024 là "Xây dựng Cộng đồng ASEAN phát triển nhanh, bền vững, lấy người dân làm trung tâm", phản ánh quan tâm và kỳ vọng của lãnh đạo Việt Nam, gắn chặt với định hướng phát triển của ASEAN và Việt Nam, đặc biệt là thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, xây dựng cộng đồng "hướng vào người dân" và "lấy người dân làm trung tâm".
Vũ Anh