Trả lời:
Theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình Việt Nam, cơ quan ngoại giao của Việt Nam ở nước ngoài chỉ thực hiện việc đăng ký kết hôn giữa công dân Việt Nam cư trú ở nước ngoài với người nước ngoài, chứ không có thẩm quyền giải quyết việc ly hôn giữa công dân Việt Nam cư trú ở nước ngoài với người nước ngoài hoặc công dân Việt Nam cư trú ở nước ngoài với nhau.
Về ý định làm thủ tục ly hôn tại tòa án Nhật Bản, Nghị định số 68/2002/NĐ-CP của Chính phủ ngày 10/7/2002, quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Hôn nhân và gia đình về quan hệ hôn nhân và gia đình có yếu tố nước ngoài quy định: "Việc ly hôn giữa công dân Việt Nam với nhau hoặc với người nước ngoài đã được giải quyết tại toà án hoặc cơ quan có thẩm quyền khác của nước ngoài thì được công nhận tại Việt Nam, nếu không có đơn yêu cầu không công nhận việc ly hôn đó tại Việt Nam".
Theo quy định nói trên, trường hợp của bạn có thể đề nghị toà án Nhật Bản giải quyết ly hôn theo pháp luật nước đó, và khi về Việt Nam, đương sự có thể đề nghị toà án Việt Nam công nhận việc ly hôn đó.
Thạc sĩ Phạm Thanh Bình
Văn phòng Luật sư Hồng Hà