Đây là kết quả tính toán của Andy Walden, Phó chủ tịch nghiên cứu doanh nghiệp của ICE Mortgage Technology, công ty công nghệ hàng đầu trong lĩnh vực hỗ trợ cho thị trường tài chính và bất động sản ở Mỹ. Ông Andy từng là phó chủ tịch phụ trách dữ liệu và phân tích trong nhiều năm của công ty dữ liệu bất động sản Black Knight, trước khi được ICE mua lại gần đây.
Chuyên gia này cho biết, nếu nhìn vào khả năng chi trả và những gì cần làm để bình thường hóa thị trường nhà ở hiện tại thì có 3 khả năng để giá nhà được xem là vừa túi tiền. Đó là giá phải giảm 35%, lãi vay thế chấp giảm về mức 4%, thu nhập tăng 55%, hoặc kết hợp các yếu tố này ở các mức độ khác nhau.
Tháng 8, giá nhà hiện hữu trung bình tại Mỹ tăng 3,9% so với cùng kỳ 2022, lên 407.100 USD. Đây là tháng thứ ba liên tiếp giá bán trung bình vượt quá 400.000 USD, theo số liệu của Hiệp hội Môi giới Quốc gia (NAR).

Một căn nhà ở East Palo Alto, California. Ảnh: Reuters
Người Mỹ kiếm trung bình 4.600 USD mỗi tháng, theo dữ liệu tháng 8/2023 từ trung tâm nghiên cứu CEIC thuộc Đại học Columbia. Tuy nhiên, một phần tư số người mua nhà đang trả ít nhất 3.000 USD tiền gốc và lãi hàng tháng cho khoản vay lãi suất cố định 30 năm, theo Black Knight. Ngoài ra, một số có thể chi hơn 60% tiền lương trả tiền vay mua nhà.
Kết quả là ngày càng có ít người hy vọng sở hữu được nhà. Vào tháng 8, 82% người tiêu dùng cho biết đã dừng kế hoạch mua nhà, theo Chỉ số tâm lý mua nhà Fannie Mae (HPSI) mới nhất. Đồng thời, khả năng mua nhà đã giảm xuống mức thấp nhất trong hơn ba thập kỷ, theo Chỉ số giá nhà thực (RHPI) mới nhất do First American Financial công bố.
Các chỉ số khác cũng phản ánh bức tranh ảm đạm. Chỉ số Giám sát khả năng sở hữu nhà (HOAM) của Cục Dự trữ Liên bang chi nhánh Atlanta đã giảm mạnh xuống mức thấp nhất mọi thời đại là 68,4. Chỉ số dưới 100 cho thấy thu nhập trung bình của hộ gia đình không thể trang trải các chi phí hàng năm liên quan đến việc sở hữu một ngôi nhà có giá trung bình.
Để được xem là đủ trang trải thì tổng chi phí cho nhà ở phải bằng hoặc dưới 28% tổng thu nhập. Xét bối cảnh hiện tại, một chủ nhà sống ở khu vực đô thị điển hình của Mỹ cần kiếm ít nhất 99.600 USD một năm để đủ khả năng thanh toán nhà ở hàng tháng, tăng từ mức 52.600 USD ba năm trước, theo dữ liệu của Trung tâm Nghiên cứu Nhà ở Harvard.
Mua một căn nhà vốn không hề rẻ trong nhiều thập kỷ qua ở Mỹ. Tuy nhiên, bùng nổ nhu cầu từ xu hướng làm việc từ xa do đại dịch, cộng với nhiều khách hàng đang bước vào độ tuổi mua nhà cao điểm và nguồn cung khan hiếm đã khiến giá cả tăng vọt thời gian qua.
Chưa kể, năm 2022, nhiều người dưới 40 tuổi bất ngờ khi lãi suất vay mua nhà tăng từ khoảng 3% lên hơn 7% một cách nhanh chóng. Hiện trung bình lãi vay mua nhà ở Mỹ vào khoảng 7,49%, mức cao nhất 23 năm. Theo NAR, với điều kiện lãi suất hiện tại, không có gì ngạc nhiên khi doanh số bán nhà hiện hữu đã giảm trong tháng thứ ba liên tiếp.
Sam Khater, nhà kinh tế trưởng của Freddie Mac, cho biết giá nhà ngày nay đang tăng cùng với lãi suất. "Những thách thức này đang khiến cả người mua và người bán phải chờ đợi điều kiện tốt hơn", ông nói. Dữ liệu của Zillow cho hay số lượng nhà niêm yết mới tháng 8 tăng nhẹ tăng 4% so với tháng 7, không đủ giảm bớt áp lực cho thị trường.
Đến nay, nguồn cung nhà ở vẫn ở mức gần mức thấp lịch sử. Việc xây dựng nhà mới, vốn giúp giải quyết phần nào tình trạng trì trệ, lại sụt giảm trong những tuần gần đây. Jack Macdowell, Giám đốc đầu tư và Đồng sáng lập của Palisades Group cho biết hàng tồn kho thấp hơn khoảng 46% so với mức trung bình lịch sử kể từ năm 1999. "Chúng tôi nghĩ rằng rất khó có khả năng vấn đề tồn kho được giải quyết vào năm 2023", ông nói.
Anh Kỳ (theo Fortune, Forbes)