Cuối năm 2020, gia đình chị Hồng Thanh ở TP Hà Tĩnh xây nhà bốn tầng. Xác định trồng rau quả sân thượng nên chị thiết kế một khu vườn 70 m2 ở trên cùng, để ban công tầng 4 rộng 40 m2, ban công tầng ba rộng 30 m2. Toàn bộ lan can sân thượng và ban công đều gắn sẵn hơn 100 bình, chậu trồng hoa làm hàng rào. Hệ thống chống thấm được xử lý kỹ lưỡng ngay từ đầu.
Ngoài các loại rau củ, quả, năm ngoái chị Hồng Thanh bắt đầu thử sức trồng các loại dưa hấu Thái Lan.
Nhưng năm ngay, chị trồng giống dưa "hắc mỹ nhân Thái Lan", ngắt bớt cành khi cây chưa leo giàn rồi để tự nhiên. Phần cành ngắt mọc ra cành mới nên dưa ra quả từ gốc đến ngọn. Chị ưu tiên tỉa bớt các cành yếu, tập trung dinh dưỡng nuôi quả. Ngọn và những cành khỏe đều để mỗi nhánh một quả, cây ra nhiều lứa quả khác nhau nên mỗi cây cho khoảng 5-6 quả, cả sân thượng trồng 102 cây.
Dưa hấu là một loại cây khá dễ trồng và cho thu hoạch nhanh, chỉ mất khoảng 80 ngày kể từ khi gieo hạt.
Chị Hồng Thanh cho biết, mua đất phù sa về tự trộn đất trồng dưa với tỷ lệ: đất 40%, phân chuồng hoai mục 35%, vỏ trấu 15%, vỏ trứng xay mịn 5%, vôi bột, đạm cá tự ủ và Trichoderma 5%.
Đất được phơi ủ ít nhất một tuần, đậy khi trời mưa. Chị lấy một phần đất đã ủ cho vào bầu ươm, ngâm hạt qua đêm, ủ lên mầm rồi tiến hành gieo hạt vào bầu ươm cho đến khi cây phát triển hai lá thì tiến hành trồng.
Những loại cây như dưa hấu vốn bò dưới đất, nhưng muốn tận dụng diện tích sân thượng, chị làm giàn cho leo, vừa đẹp mắt lại đỡ tốn diện tích. Dưa được khoảng 0,5 kg, chị gác quả lên giàn, lót một lớp lá khô tránh nóng khi tiếp xúc trực tiếp với giàn sắt.
Chị Hồng Thanh lưu ý phải cung cấp dinh dưỡng cho dưa thường xuyên bằng phân bò, phân gà, rác nhà bếp ủ hoai, dịch chuối trứng, đạm cá. Lượng bón mỗi lần một ít để tránh sốc phân cũng như dư thừa trôi ra ngoài lãng phí, bón thường xuyên hai ngày một lần để cây luôn nạp đủ dinh dưỡng.
Khi quả dưa bắt đầu chín, chị cho buông xuống ngắm, dùng dây làm giá đỡ. "Lúc tháo dưa trên giàn cho buông xuống, không đỡ kịp vẫn để rơi vỡ khá nhiều quả", chị Hồng Thanh, một đầu bếp, kể.
Theo chị Hồng Thanh, sâu bệnh là vấn đề nan giải nhất khi trồng quả hữu cơ. Chị bón vôi và trichoderma ủ đất trước để xử lý các nguồn bệnh.
Chủ vườn thường xuyên kiểm tra cây trồng để bắt sâu, đồng thời phun thuốc trừ sâu sinh học tự chế từ tỏi, ớt, rượu. Để diệt ốc, buổi tối chị bỏ vỏ dưa hấu dưới gốc cây, sáng mai lật vỏ dưa lên sẽ thấy ốc bám đầy.
Nếu có cây nào bệnh chị nhổ bỏ, xử lý lại đất và trồng cây dự phòng vào.
Vụ dưa năm nay chị thu hoạch hơn 600 quả, mỗi quả 1-2,5 kg chủ yếu dùng cho gia đình, biếu người thân, bạn bè, khách hàng thân thiết. Số còn lại chị bán.
"Mình ăn thấy dưa đỏ, ngọt đậm và thanh mát hơn dưa trồng dưới đất", chị nói.
Mỗi lần thăm vườn của chị Hồng Thanh, ai cũng xuýt xoa, thích thú, nhưng nghe quy trình, cách chăm sóc, nhiều người không có ý định trồng.
"Cây không phải chỉ trồng lên rồi chờ thu hoạch, nó phải qua quá trình chăm sóc kỹ càng. Quả ngọt chỉ thuộc về người kiên nhẫn, chăm chỉ", chị nói.
Nhật Minh
Ảnh nhân vật cung cấp