Diêm Vĩnh Hỷ sinh năm 1963, quê ở thôn Phùng, thị trấn Vĩnh Định, quận Môn Đầu Câu, Bắc Kinh. Con đường sự nghiệp của ông Hỷ có thể coi là ví dụ điển hình cho kiểu ví von "thăng tiến như tên lửa".
Vốn làm nông, từ khi trở thành bí thư chi bộ thôn năm 1997, Diêm Vĩnh Hỷ chỉ mất ba năm để trở thành bí thư đảng ủy thị trấn Vĩnh Định - cán bộ cấp phòng và thêm ba năm nữa để trở thành ủy viên ban thường vụ quận ủy Môn Đầu Câu. Nói cách khác, ông Hỷ từ nông dân trở thành cán bộ lãnh đạo cấp sở chỉ trong sáu năm.
Dưới sự dẫn dắt của ông Hỷ, thôn Phùng trở thành thôn giàu nhất quận Môn Đầu Câu và top 10 thôn giàu mạnh nhất thành phố Bắc Kinh.
Cùng với sự nghiệp lên như diều gặp gió, ông Hỷ còn tìm được tình yêu mới bên Mao Húc Đông, kém 15 tuổi.
Đông một mình đến Bắc Kinh mưu sinh, ứng tuyển vào làm nhân viên tiếp thị cho một công ty thuộc quản lý của chính quyền thị trấn Vĩnh Định. Với dung mạo ưa nhìn, vóc dáng cao ráo và gợi cảm, Đông lập tức lọt mắt xanh của ông Hỷ. Dù đã có gia đình, ông ta vẫn tìm cách tiếp cận, dụ dỗ cô gái trẻ. Cả hai bắt đầu cuộc tình bất chính sau một đêm say rượu.
Sau khi cặp kè với ông Hỷ, lúc đó là bí thư đảng ủy thị trấn, Đông được đề bạt từ nhân viên cấp thấp lên làm đại diện pháp lý của Công ty Thương mại Định Đô Bắc Kinh và Công ty TNHH Cảnh quan Định Đô Bắc Kinh, cả hai đều là doanh nghiệp do chính quyền thị trấn Vĩnh Định thành lập và thuộc sở hữu của chính quyền thị trấn.
Tháng 8/2006, Diêm Vĩnh Hỷ được thăng chức phó quận trưởng Môn Đầu Câu. Ngay sau đó, ông ta kiêm nhiệm chức tổ trưởng tổ lãnh đạo công tác phá dỡ cho các dự án trọng điểm ở khu vực phía nam Tân Thành của quận.
Từ nửa cuối 2006 đến tháng 1/2007, ông Hỷ lợi dụng chức vụ tổ trưởng chỉ huy công việc phá dỡ để chỉ đạo người khác đưa một mảnh đất tập thể bỏ không ở thôn Phùng vào dưới tên mẹ Đông, sau đó bịa tin sai sự thật về việc phá dỡ, giúp tình nhân lừa gạt 740.000 nhân dân tệ tiền bồi thường của nhà nước.
Cuối 2006, Diêm Vĩnh Hỷ lặp lại thủ đoạn cũ, yêu cầu cấp dưới là Lý Hân và Trương Đào biến một mảnh đất vô chủ ở thôn Phùng thành đất thuộc phạm vi phá dỡ thuộc Công ty Thương mại Định Đô Bắc Kinh, lừa gạt 2,24 triệu nhân dân tệ tiền bồi thường của nhà nước, cho Đông lĩnh tiền.
Lý Hân là chủ nhiệm văn phòng kinh tế thị trấn Vĩnh Định, được ông Hỷ đề bạt làm người phụ trách công tác phá dỡ ở khu vực phía nam Tân Thành. Còn Trương Đào là trợ lý giám đốc Công ty TNHH thẩm định giá bất động sản Nguyên Hằng Bắc Kinh.
Tháng 3/2007, ông Hỷ yêu cầu Lý và Trương làm giả giấy tờ một mảnh đất rừng vô chủ ở thôn Bạch Trang Tử thành đất cho Công ty Thương mại Định Đô Bắc Kinh thuê và nằm trong dự án phá dỡ. Nhờ thủ đoạn này, ông Hỷ một lần nữa giúp tình nhân thu được 440.000 nhân dân tệ tiền bồi thường.
Khi xúi giục hai cấp dưới lừa tiền bồi thường phá dỡ của nhà nước, ông Hỷ không quên dặn dò: "Làm thủ tục cho cẩn thận để có tra cũng không tra ra được".
Tháng 4/2007, Đông muốn mở rộng kinh doanh cho công ty thương mại sang ngành than nhưng có quá ít vốn đăng ký, cô ta nhờ người tình giúp đỡ. Ông Hỷ lợi dụng chức vụ để ra quyết định dưới danh nghĩa chính quyền thị trấn Vĩnh Định, biển thủ 30 triệu nhân dân tệ công quỹ cho Công ty Thương mại Định Đô Bắc Kinh sử dụng vào mục đích kinh doanh. Số tiền này đã được hoàn trả trước khi ông Hỷ "ngã ngựa".
Từ tháng 10/2003 đến tháng 7/2007, ông Hỷ nhiều lần hỗ trợ kinh doanh cho các công ty và cá nhân, nhận được hơn 5,56 triệu nhân dân tệ tiền đút lót và ba căn nhà trị giá hơn 1,24 triệu nhân dân tệ. Trong đó, ông Hỷ từng giúp Công ty TNHH phát triển bất động sản Tam Lợi Bắc Kinh trong việc vận hành dự án, sau đó ông ta cùng Đông lấy danh nghĩa Công ty Cảnh quan Định Đô Bắc Kinh để ký hợp đồng giả với Tam Lợi, nhận 5 triệu nhân dân tệ dưới vỏ bọc mua bán chó ngao Tây Tạng và thi công cảnh quan.
Ông Hỷ, bị ví như "sói đội lốt cừu", lôi kéo bè phái tranh đấu, trừ khử cấp dưới không phục rồi sắp xếp cho thân thích thế chỗ. Nếu có thôn dân nào chống đối, ông ta sẽ bảo em trai đánh đến khi nghe lời, khiến thị trấn Vĩnh Định và một nửa quận Môn Đầu Câu chìm trong bóng tối.
Em trai ông Hỷ là Diêm Vĩnh Thành, sinh năm 1969, cũng được hưởng lợi rất nhiều dưới sự giúp đỡ của anh.
Theo cáo trạng, ông Thành từng giữ chức phó bí thư đảng ủy kiêm chủ tịch hợp tác xã kinh tế của thôn Phùng. Năm 2007, ông Thành nói muốn kiếm tiền từ việc phá dỡ và được ông Hỷ đồng ý. Theo chỉ thị của ông Hỷ, Lý và Trương làm thỏa thuận giả, giúp ông Thành nhận được hơn 2,41 triệu nhân dân tệ tiền bồi thường phá dỡ.
Sau khi bị quần chúng tố cáo tham ô, ngày 4/8/2009, Diêm Vĩnh Hỷ bị cơ quan chống tham nhũng của Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương điều tra.
Đông cũng bị thẩm vấn vì mối quan hệ mật thiết với ông Hỷ. Vì quá sợ hãi, Đông chủ động khai nhận toàn bộ hành vi tham ô mà cô ta có liên quan khi cơ quan điều tra còn chưa nắm rõ, đồng thời vạch trần hành vi biển thủ công quỹ của ông Hỷ, cung cấp manh mối phạm tội xác thực của Diêm Vĩnh Thành và những người khác.
Diêm Vĩnh Hỷ bị bắt vào tháng 1/2010. Ông ta cùng các đồng phạm bị khởi tố vào tháng 12/2010, số tiền liên quan đến vụ án được thống kê là hơn 42 triệu nhân dân tệ.
Sau khi Diêm Vĩnh Hỷ vướng lao lý, con trai chạy vạy khắp nơi thăm dò tin tức, tìm cách cứu bố. Anh ta bị ông Doãn, bố của bạn học cấp ba, lừa 3,28 triệu nhân dân tệ với lý do "lo lót quan hệ" cho cán bộ bên Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương. Ông Doãn bị bắt vì tội lừa đảo và kết án 14 năm 6 tháng tù.
Diêm Vĩnh Hỷ và tình nhân Mao Húc Đông trên tòa năm 2011. Ảnh: 163
Trong phiên xét xử đầu tiên ngày 12/1/2011, ông Hỷ gặp lại người tình cũ Mao Húc Đông tại tòa. Khi kiểm sát viên hỏi mối quan hệ giữa hai người là gì, ông Hỷ nói: "Quan hệ bạn bè". Đông thẳng thắn hơn, trực tiếp thừa nhận họ là tình nhân.
Khi bị xét hỏi về hành vi phi pháp, ông Hỷ khai rằng: "Cá nhân tôi không nhận được bất cứ lợi ích gì".
Ngày 16/9/2011, Diêm Vĩnh Hỷ bị kết án tù chung thân vì tội tham nhũng, nhận hối lộ và biển thủ công quỹ. Tòa án nhận định ông Hỷ tham ô tổng cộng 5,8217 triệu nhân dân tệ, một mình hoặc cùng Mao Húc Đông nhận hối lộ 6,6057 triệu nhân dân tệ, biển thủ 14 triệu nhân dân tệ công quỹ.
Mao Húc Đông bị kết án 20 năm tù vì tham ô 3,4057 triệu nhân dân tệ và cùng ông Hỷ nhận hối lộ 5,4 triệu nhân dân tệ. Lý Hân tham ô hơn 5,8217 triệu nhân dân tệ, bị kết án 10 năm tù. Diêm Vĩnh Thành nhận 13 năm tù vì tham ô hơn 2,416 triệu nhân dân tệ. Trương Đào bị kết án 12 năm tù. Sau vụ việc, một phần số tiền vi phạm đã được thu hồi.
Diêm Vĩnh Hỷ lớn tiếng đòi kháng cáo sau phiên tòa sơ thẩm. Ảnh: Chinanews
Sau khi bản án sơ thẩm được tuyên, ông Hỷ tỏ thái độ rất cứng rắn, nói "nhất định sẽ kháng cáo, tất cả đều là lời vô căn cứ", sau đó hung hăng ném quyết định xuống đất.
Khi bị dẫn ra khỏi tòa án, ông Hỷ khiển trách những người thân đang khóc lóc trong phòng xử án: "Khóc cái gì, chuyện này chẳng là gì cả!", đồng thời tỏ ra tức giận, chửi bới truyền thông chụp ảnh, quay phim tại phiên tòa.
Ngày 8/10/2012, Tòa án Tối cao Bắc Kinh bác đơn kháng cáo của ông Hỷ và giữ nguyên bản án chung thân.
Tuệ Anh (Theo Chinacourt, Zhihu)