Thông điệp 4 sạch trong phòng ngừa bệnh tay chân miệng

Sự kiện "Phòng bệnh tay chân miệng - Trao yêu thương, không trao mầm bệnh" cung cấp thông tin và kiến thức để người dân, đặc biệt gia đình có trẻ em biết cách phòng tránh, chăm sóc bệnh nhân trong bối cảnh bệnh diễn biến và lây lan phức tạp. Tham gia tọa đàm có ThS.BS. Lương Chấn Quang, Phụ trách Khoa Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật - Viện Pasteur TP HCM và PGS.TS, BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên, Trưởng Bộ môn Nhi, Đại học Y Dược TP HCM, Trưởng khoa Hồi sức Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 1.

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do virus đường ruột gây ra, thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh đặc trưng bởi hiện tượng loét miệng và nổi hồng ban ở tay chân. Trẻ mắc bệnh có thể biểu hiện một số hoặc tất cả các dấu hiệu như: sốt, đau họng, quấy khóc, loét miệng, phát ban không ngứa, có thể có bóng nước ở lòng bàn tay, chân và mông. Bệnh thường tự khỏi sau một tuần phát bệnh. Tuy nhiên, nếu không được chăm sóc, điều trị đúng cách, bệnh dễ tiến triển nặng có thể dẫn đến biến chứng nguy hiểm như: viêm não màng não, viêm cơ tim, phù phổi... nguy cơ tử vong.

Bệnh có xu hướng tăng nhanh tại nhiều tỉnh thành trong cả nước. Từ đầu năm đến nay, Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận hơn 1.200 ca, gần 500 trẻ phải nhập viện điều trị, 30% nhiễm EV71, nhiều trẻ biến chứng viêm não, biểu hiện giật mình, run tay chân, đi lại loạng choạng. Tại TP HCM, số ca bệnh cũng tăng gần 150% trong một tháng qua, nhiều ca nặng. Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP HCM (HCDC) ghi nhận tỷ lệ bệnh tay chân miệng nặng trên số ca mắc tăng gấp đôi so với năm trước, nhiều bé trở nặng nhanh.

ThS.BS. Lương Chấn Quang cho biết, nguyên nhân chính gây bệnh tay chân miệng là nhóm virus đường ruột, với một số chủng như Coxsackie A16, Enterovirus 71 (EV71)... Trong đó, EV71 là chủng virus có khả năng gây ra dịch bệnh lây lan với tốc độ nhanh chóng, biến chứng nặng và khả năng gây tử vong cao. Đây cũng là chủng đang chiếm ưu thế - một trong các nguyên nhân khiến dịch tăng ở phía Nam. Trong tháng 6, miền Nam ghi nhận 7 trẻ tử vong vì nhập viện muộn.

Bệnh tay chân miệng lây qua đường tiêu hóa. Virus có thể ở trong chất thải của cơ thể người bệnh, nước bọt, dịch bóng nước, các giọt bắn vào không khí khi ho hay hắt hơi, hoặc trên bất cứ bề mặt/vật dụng nào người bệnh đã tiếp xúc phải. PGS.TS.BS Phùng Nguyễn Thế Nguyên cho biết, một trong những dấu hiệu quan trọng để nhận biết bệnh là vết loét trong miệng hoặc hồng ban, bóng nước mọc ở các vị trí đặc biệt như khuỷu tay, lòng bàn tay, đầu gối, lòng bàn chân, mông...

Ở giai đoạn đầu của bệnh, một số trường hợp trẻ bú kém, quấy khóc và thường xuyên chảy nước bọt do nhai nuốt khó khăn. Đây cũng là lúc cha mẹ nên chủ động kiểm tra cơ thể của con và kịp thời phát hiện các dấu hiệu sang thương ở da. Trong trường hợp nhẹ, cha mẹ có thể chăm sóc trẻ tại nhà.

Ở giai đoạn nặng hơn, trẻ dễ xuất hiện những dấu hiệu như thở rít, khó thở, bắt đầu các biểu hiện thần kinh như rối loạn tri giác, co giật, giật mình, chới với, run hoặc yếu chi... Theo bác sĩ, không phải trẻ em nào nhập viện cũng là trường hợp nặng, tuy nhiên ngay khi phát hiện trẻ có những triệu chứng này, phụ huynh nên đưa trẻ đến viện để bác sĩ chẩn đoán và chữa trị kịp thời.

Theo đó, ThS.BS. Lương Chấn Quang khuyến khích người dân chủ động phòng ngừa với thông điệp 4 sạch gồm ăn sạch, ở sạch, bàn tay sạch, đồ chơi sạch. Bác sĩ cho biết, ăn sạch không chỉ là ăn chín uống sôi, mà còn là sử dụng các vật dụng ăn uống sạch, có hành vi ăn sạch sẽ, không đưa tay vào miệng, cha mẹ không nhai mớm thức ăn cho trẻ. Ở sạch bằng cách thường xuyên quét dọn, lau sàn, lau tường, diệt khuẩn cho không gian sống. Bên cạnh đó, đồ chơi, các vật dụng của trẻ cũng cần được ngâm rửa bằng chất tẩy trùng, sát khuẩn. Bác sĩ đặc biệt lưu ý về thói quen rửa tay để có bàn tay sạch giúp phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Cũng theo các chuyên gia, cần đẩy mạnh truyền thông phòng ngừa bệnh thông qua việc tuyên truyền thói quen giữ vệ sinh cá nhân, trong đó, rửa tay sạch bằng sản phẩm chuyên dụng như xà phòng Lifebuoy. Lifebuoy cũng là nhãn hàng thường xuyên đồng hành cùng người dân trong các hoạt động nâng cao ý thức vệ sinh nhiều năm qua.

Ông Mai Ngọc Nhân, Giám đốc Ngành hàng Vệ sinh & Chăm sóc Thân thể Việt Nam, Quản lý Phát triển Sữa tắm Đông Nam Á, đại diện nhãn hàng Lifebuoy cho biết, doanh nghiệp không ngừng đầu tư nghiên cứu và cải tiến chất lượng sản phẩm để giúp bảo vệ người tiêu dùng khỏi vi khuẩn, giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm. Đây cũng là thông điệp doanh nghiệp theo đuổi - "Vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn".

Tuệ An