Tối 11/5, trang web của VTV thông báo Ban Sản xuất các chương trình Giải trí (VTV3) đã có công văn gửi UBND huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa và UBND xã Vĩnh Thành sau phóng sự Cây chổi quét rau.
Văn bản nêu, phóng sự Cây chổi quét rau đã gây ra nhiều ý kiến không đồng thuận về nội dung. Lãnh đạo VTV3 đã họp, lắng nghe tường trình của người thực hiện - phóng viên tập sự Phạm Thị Phương và tìm hiểu toàn bộ quá trình tác nghiệp của phóng viên này.
"Chúng tôi nhận thấy, phóng viên Phạm Thị Phương đã tự tìm hiểu đề tài bằng quan sát cá nhân thiếu kiểm chứng, vi phạm quy trình tác nghiệp, phản ánh không trung thực sự việc và có dàn dựng một số cảnh quay", thông báo có đoạn. Phóng viên Phạm Thị Phương đã bị đình chỉ công tác.
Lãnh đạo Ban biên tập gửi lời xin lỗi đến UBND huyện Vĩnh Lộc, UBND xã Vĩnh Thành và các cá nhân trong phóng sự, đồng thời mong được thông cảm về "sự non kém trong trình độ tác nghiệp, đạo đức của phóng viên cũng như việc thiếu sâu sát trong khâu kiểm duyệt".
Trước đó sáng 3/5, VTV3 phát phóng sự Cây chổi quét rau trên chương trình Cà phê sáng phản ánh hành vi lừa người tiêu dùng của một số người trồng rau. Phóng sự quay cảnh một người nông dân dùng chổi quét lên ngọn các luống rau xanh, vừa quét vừa nói: "Rau mà non người ta không dám ăn. Nên bây giờ phải quét để giả sâu ăn. Quét xong khoảng 2-3 hôm sau mới thu hoạch cho giống sâu ăn thật". Chương trình phỏng vấn thêm nhiều người tiêu dùng về tâm lý thích chọn rau có sâu bởi quan niệm rau sâu mới là rau sạch.
Kết phóng sự, phóng viên Phạm Phương bình luận: "Vì nhu cầu mua thực phẩm sạch và chia sẻ thiếu khoa học về những kinh nghiệm của mình mà khiến cho những người nông dân phải nghĩ ra những cách để đáp ứng được nhu cầu của thị trường ấy".
Khi chương trình lên sóng, nhiều nông dân ở xã Vĩnh Thành (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) đã nổi giận bởi bối cảnh trong phóng sự chính là vùng rau Vĩnh Thành. Những nông dân cho rằng nhóm phóng viên cố tình dàn dựng làm tổn hại hoạt động sản xuất, kinh doanh và uy tín của Vĩnh Thành.
Bà Lê Thị Vân (43 tuổi, ở thôn 3) bức xúc kể: "Chiều 30/4, một nhóm phóng viên về làng tìm hiểu nghề trồng rau. Cô ấy (phóng viên) nhờ một người họ hàng mang chổi ra đồng quét để quay camera. Người cầm chổi quét lên những luống rau của chúng tôi không phải người trồng rau ở cánh đồng này".
Bà Nguyễn Thị Bích (thôn 3) nói thêm, lúc đoàn phóng viên ra về bà còn hái mấy kg rau tặng họ. "Cứ nghĩ họ quảng cáo vùng rau sạch cho mình, ai ngờ lại đưa tin chúng tôi dùng chổi quét lên rau cho rách lá đi, giả làm rau sâu". Những hình ảnh trên khiến nhiều hộ dân không bán được rau. Gia đình bà Vân phải bỏ 2 sào rau các loại do đại lý từ chối nhập.
Trước phản ứng của người dân, chính quyền địa phương đã vào cuộc xác minh. Tường trình với công an, bà Trương Thị Diễn, nhân vật cầm chổi quét lên những luống rau cho biết, khoảng 15h ngày 30/4, có 4 người (3 nam, một nữ) đi ôtô đến nhà và nhờ đi quay phim rau màu ở xã.
"Tôi dẫn cô Phương và 3 nam thanh niên ra cánh đồng rau thôn 3. Tới ruộng, họ đưa cho tôi một cái chổi nhờ tôi quét trên luống rau cho rách lá. Họ nói, bây giờ rau xanh non, bán không có người mua, nên phải làm rách lá để giả vết sâu cắn. Thế là tôi vừa cầm chổi quét, vừa nói như họ dặn để họ quay", bà thuật lại.
Bà Diễn thừa nhận ruộng rau bà cầm chổi quét không phải của gia đình. "Do không hiểu ý đồ của các cháu nên tôi đã làm theo. Xem trên truyền hình tôi thấy việc làm của mình là sai, không đúng với các hộ chăm sóc rau", bà phân trần.
Ngày 10/5, phóng viên Phạm Thị Phương đã về nhà văn hóa thôn 3, xã Vĩnh Thành, để xin lỗi người dân. Tuy nhiên, nhiều người dân cho rằng nữ phóng viên xin lỗi với tư cách cá nhân nên không chấp nhận. "Chúng tôi yêu cầu cô ấy phải công khai xin lỗi trên truyền hình, như cô ấy đã đăng tải phóng sự Cây chổi quét rau", bà Lê Thị Vân đề nghị. Bên cạnh đó, một số hộ đề nghị được đền bù thiệt hại do rau không bán được.
Ngày 12/5, bà Vũ Thị Hương, Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Lộc, cho biết huyện sẽ đề nghị Đài truyền hình Việt Nam có ý kiến chính thức về sự việc này.
Cùng ngày, Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã yêu cầu VTV giải trình về phóng sự Cây chổi quét rau, gửi báo cáo về Cục chậm nhất là ngày 13/5.
Chân Nhân