UBND TP HCM vừa giao Sở Nội vụ phối hợp các đơn vị liên quan kiểm điểm trách nhiệm, đề xuất hình thức xử lý các tập thể, cá nhân sai sót được nêu trong báo cáo của Kiểm toán Nhà nước.
Sở Kế hoạch và Đầu tư rà soát toàn bộ quá hình thực hiện dự án Metro Số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), đặc biệt là các căn cứ pháp lý. Những hợp đồng, biên bản đàm phán hợp đồng cũng được xem xét lại nhằm tránh thất thoát, thiệt hại cho ngân sách.
Ban quản lý đường sắt đô thị và các đơn vị có sai sót phải thực hiện nghiêm các kết luận, kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước trước ngày 31/3. Ban này và Sở Tài chính sẽ phối hợp với Cục quản lý nợ, Kho bạc Nhà nước rà soát lại nguồn vay nước ngoài đã cấp phát cho dự án.
Trong kết luận công bố hôm 20/12, Kiểm toán Nhà nước cho rằng, UBND TP HCM phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư Metro số 1 (theo quyết định 4480 năm 2011) là chưa đúng giá trị, chưa tuân thủ trình tự thủ tục và chưa đúng thẩm quyền. Bởi Nghị quyết 49 năm 2010 của Quốc hội quy định, dự án có tổng mức đầu tư trên 35.000 tỷ đồng (dự án quan trọng quốc gia) phải trình Quốc hội xem xét; còn theo Luật Xây dựng năm 2003, thẩm quyền quyết định đầu tư là của Thủ tướng.
TP HCM phê duyệt điều chỉnh thời gian hoàn thành dự án từ năm 2017 sang năm 2019 cũng không tuân thủ trình tự. Với dự án quan trọng quốc gia, khi kéo dài thời gian thực hiện từ một năm trở lên Chính phủ phải báo cáo Quốc hội xem xét, quyết định.
Kiểm toán Nhà nước cũng kiến nghị xử lý tài chính hơn 2.898 tỷ đồng; trong đó thu hồi nộp ngân sách 18,25 tỷ, nộp thuế giá trị gia tăng hơn 53 tỷ, giảm trừ thanh toán cho các nhà thầu 96 tỷ... Đối với 2.864 tỷ đồng còn lại, Ban quản lý đường sắt đô thị phải xử lý theo kết quả kiểm toán và phải đàm phán, thương thảo với các nhà thầu để giảm giá hợp đồng các gói thầu CP1b, CP2... tránh thất thoát vốn đầu tư.
Việc Ban quản lý đường sắt đô thị điều chỉnh thiết kế tường vây hầm metro (gói thầu CP1a) từ 2 m xuống 1,5 m là không đúng quy trình. Tuy nhiên, các đơn vị tư vấn của Việt Nam và cả Nhật Bản đã xác nhận công trình vẫn bảo đảm an toàn, giúp thành phố tiết kiệm 93 tỷ đồng (khoảng 4 triệu USD).
Được khởi công vào cuối tháng 8/2012, tuyến Metro Số 1 đi qua các quận 1, 2, 9, Bình Thạnh, Thủ Đức (TP HCM) và huyện Dĩ An (Bình Dương). Trong đó, khoảng 2,6 km đi ngầm (3 nhà ga) và hơn 17 km trên cao (11 nhà ga). Đến nay công trình này đã hoàn thành được 62% khối lượng.
Thời gian qua dự án gặp nhiều rắc rối như: Phó ban tự ý đi nước ngoài khi chưa được phép, trưởng ban xin nghỉ vì lý do sức khỏe, khủng hoảng nhân sự, dự án cũng liên tục rơi vào cảnh thiếu vốn; tổng mức đầu tư chưa được phê duyệt do bị đội vốn... Tuy nhiên, hiện các vấn đề này đều cơ bản được giải quyết và thành phố đang quyết tâm để dự án về đích đúng tiến độ vào năm 2020.
Hữu Nguyên