Kết luận này được Thanh tra TP HCM báo cáo Thanh tra Chính phủ, đồng thời kiến nghị UBND TP HCM chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra làm rõ các sai phạm xảy ra tại Tổng Công ty TNHH MTV phát triển công nghiệp Tân Thuận (IPC, trực thuộc UBND TP HCM) năm 2015, dưới thời Tổng giám đốc Tề Trí Dũng.
Theo thanh tra, sau khi cổ phần hóa, Công ty TNHH MTV phát triển khu công nghiệp Sài Gòn (IPD, công ty con của IPC) trở thành Công ty cổ phần tiếp vận Đông Sài Gòn (ESL) có vốn điều lệ 652 tỷ đồng.
Công ty này phải thực hiện theo phương án cổ phần trước đó là đầu tư xây dựng, khai thác dự án cảng Khu công nghiệp Cát Lái - cảng trung chuyển có tổng vốn đầu tư hơn 660 tỷ đồng. Tuy nhiên, ESL lại góp vốn thành lập pháp nhân mới là Công ty cổ phần Cát Lái - Đông Sài Gòn để khai thác cảng, nhưng chỉ góp 20% vốn điều lệ.
"Với tỷ lệ góp vốn này ESL không còn quyền chi phối, dẫn đến kết quả là đối tác khác nắm quyền chi phối, quyết định việc kinh doanh khai thác cảng", thanh tra nhận định. Việc này được cho có dấu hiệu cố ý làm trái pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước "phục vụ cho nhóm lợi ích trong việc thu gom các dự án cảng biển quốc gia có tầm quan trọng về chiến lược, địa lý, kinh tế và an ninh quốc phòng vào công ty cổ phần...".
Cảng Khu công nghiệp Cát Lái nằm trên địa bàn phường Thạnh Mỹ Lợi, quận 2. Ảnh: Google maps
Thanh tra thành phố còn cho rằng, quá trình cổ phần hóa IPD trước đó có nhiều sai phạm khác gây bất lợi và thiệt hại cho vốn Nhà nước, có dấu hiệu vi phạm Điều 179 BLHS năm 2015 quy định về tội Thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp.
Cụ thể, ngày 30/3/2014, UBND thành phố có quyết định 1546 về cổ phần hóa doanh nghiệp 100% vốn nhà nước IPD, vốn điều lệ hơn 518 tỷ đồng. Lúc này công ty đang được UBND thành phố cho thuê hơn 69 ha đất để thực hiện dự án đầu tư xây dựng cảng Khu công nghiệp Cát Lái.
Theo phương án Thủ tướng phê duyệt trước đó về sắp xếp, đổi mới doanh nghiệp 100% vốn nhà nước của TP HCM, IPD khi cổ phần hóa chỉ nắm giữ dưới 50% vốn điều lệ. Tuy nhiên, trên cơ sở đề xuất của Công ty IPC và Công ty IPD, Phó chủ tịch Tất Thành Cang (hiện đã bị kỷ luật, cách chức trong Đảng) đã kết luận và chấp thuận tỷ lệ vốn nhà nước nắm tại Công ty IPD là 65%.
Tiếp đó, ngày 30/12/2015, một Phó chủ tịch khác của TP HCM ra Quyết định 7116 chấp thuận phương án cổ phần hóa tại IPD, nhà nước nắm giữ tới 75% vốn điều lệ. Việc này là không đúng ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng và của cả Quyết định 568 của UBND thành phố về phương án cổ phần hóa IPD.
Ngoài ra, IPC có văn bản đề xuất bổ sung tiêu chí chọn nhà đầu tư chiến lược phải cam kết phát triển chuỗi dịch vụ cảng - logistics trong toàn hệ thống Công ty IPC, bao gồm khu cảng IPD Cát Lái, khu cảng Container Trung tâm Sài Gòn và dự án cảng hạ lưu Hiệp Phước do IPC làm chủ đầu tư.
Theo Thanh tra thành phố, điều này không đúng với Nghị định 59/2011 của Chính phủ về chuyển doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần. Thế nhưng, ông Tất Thành Cang vẫn ký duyệt bổ sung tiêu chí này để chọn nhà đầu tư chiến lược cho IPD. "Trách nhiệm thuộc về Tổng Giám đốc Công ty IPC Tề Trí Dũng và Phó Chủ tịch UBND thành phố", Thanh tra xác định.
IPD cũng bị cho là làm giảm giá trị tài sản nhà nước khi xác định không đúng giá trị khu đất hơn 49.000 m2 ở đường Nguyễn Thị Định, quận 2. Theo đó, thay vì áp dụng biểu giá mới năm 2015, công ty này lại dùng biểu giá trước đó ba năm.
Tề Trí Dũng. Ảnh: Hữu Khoa.
IPC là doanh nghiệp được UBND TP HCM thành lập năm 1993, hoạt động trong lĩnh vực xây dựng và thực hiện các chương trình, dự án đầu tư hạ tầng cho các khu chế xuất, khu công nghiệp, các cụm dân cư, khu đô thị mới...
Dự án cảng KCN Cát Lái là một trong nhiều cảng khác nhau nằm trong khu vực cảng Cát Lái. Giai đoạn một của dự án được thực hiện tại phường Thạnh Mỹ Lợi (quận 2) với vai trò là cảng vệ tinh trung chuyển. Công trình có diện tích hơn 18,3 ha, gồm 3 bến sà lan chuyên dụng, hơn 122.000 m2 bãi chứa container, hơn 48.300 m2 đường giao thông nội bộ và các công trình hạ tầng kỹ thuật...
Liên quan các sai phạm tại IPC gây thất thoát cho ngân sách hàng trăm tỷ đồng, Tề Trí Dũng và Hồ Thị Thanh Phúc (Tổng giám đốc Công ty CP phát triển Nam Sài Gòn - Sadeco, công ty con của IPC) bị Công an TP HCM bắt giam hôm 14/5 về hành vi Tham ô tài sản và Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí.
Trung Sơn