"Về bản chất, các sai phạm, thiếu sót ở dự án này khác với vấn đề ở Thủ Thiêm (quận 2)", Phó chủ tịch UBND TP HCM Võ Văn Hoan nói tại buổi họp báo về tiến độ thực hiện kết luận của Thanh tra Chính phủ (TTCP) và Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình tại dự án Khu công nghệ cao (KCNC), chiều 6/8.
TTCP xác định, việc UBND thành phố ban hành quyết định thu hồi 804 ha để thực hiện dự án KCNC là đúng thẩm quyền và phù hợp quy hoạch chung của thành phố. Tuy nhiên, lúc thành phố mở rộng thu hồi thêm 6,9 ha và 102 ha là chưa được Thủ tướng chấp thuận điều chỉnh, bổ sung quy hoạch tổng thể KCNC.
"Sai phạm của thành phố là về trình tự thủ tục, thu hồi trước, thu hồi bổ sung nhưng không xin ý kiến Chính phủ. TTCP đã xác định là trong quá trình thực hiện thường xuyên báo cáo và công nhận tổng diện tích là hơn 900 ha", ông Hoan nói và cho rằng chủ trương thực hiện dự án là thống nhất nhưng khi thực hiện (kéo dài hơn 20 năm) có những việc "chưa xuyên suốt" nên dẫn đến sai sót.
Theo ông Hoan, các sai phạm tại dự án KCNC mang tính chất kỹ thuật, thiếu sót khi xử lý các văn bản quy phạm pháp luật. Hiện, UBND thành phố chưa có kết luận về xử lý trách nhiệm tổ chức, cá nhân liên quan nhưng "nhìn chung là phê bình, kiểm điểm rút kinh nghiệm". "Tuy nhiên, việc kiểm điểm cũng khó vì nhiều cán bộ, công chức liên quan đến các sai sót đã về hưu, có người đã mất", Phó chủ tịch thành phố nói.
Thành phố đã 3 lần tiếp xúc các hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án. Hầu hết mọi người đều mong muốn giải quyết sớm, chỉ vài trường hợp yêu cầu làm rõ các vấn đề pháp lý. "Pháp lý chính là kết luận của TTCP và ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình. Đây là căn cứ để thành phố sửa sai", ông Hoan nói.
Theo đó, TP HCM dành số tiền hơn 1.400 tỷ đồng (đã được HĐND thành phố thông qua) để bồi thường cho các hộ dân bị ảnh hưởng. Đối với khu vực 41 ha là trong ranh quy hoạch dự án nên không thể áp dụng chính sách như trường hợp 4,3 ha ở dự án Khu đô thị mới Thủ Thiêm.
Còn với 49 trường hợp đang khiếu nại, thành phố sẽ nghiên cứu cơ chế đặc thù theo hướng bán nền tái định cư cho các hộ dân theo giá bán tái định cư để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của họ, phù hợp với tình hình thực tiễn ở địa phương. Vị trí đất nền tái định cư là tại khu đất 4.000 m2 mặt tiền đường Lê Văn Việt; một số nền đất thuộc Khu nhà ở Khang Điền, thuộc phường Phước Long B và Khu tái định cư Long Bình - Long Thạnh Mỹ.
Về kế hoạch chi trả tiền bồi thường cho người dân, Chủ tịch UBND quận 9 Trần Văn Bảy cho biết, sau khi UBND thành phố có kế hoạch chi tiết, quận sẽ triển khai ngay, hoàn thành trước Tết Âm lịch 2020. Đồng thời, quận sẽ hỗ trợ hoàn thiện pháp lý, hạ tầng để bố trí cho người dân ổn định cuộc sống.
Là một trong ba khu công nghệ cao quốc gia được thành lập theo Quyết định của Chính phủ, dự án KCNC có quy mô hơn 913 ha (trong đó có 112 ha đất sông, rạch, giao thông). Từ năm 2002, UBND quận 9 đã bồi thường, hỗ trợ và tái định cư cho 3.110 hộ dân bị ảnh hưởng nhưng vẫn còn hàng chục hộ khiếu nại suốt nhiều năm qua, chưa bàn giao mặt bằng.
Tháng 8/2017, Văn phòng Chính phủ có văn bản số 370 thông báo ý kiến kết luận của Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình về việc giải quyết khiếu nại, tố cáo liên quan dự án KCNC.
Cụ thể, diện tích đất gần 41 ha đã được thu hồi theo quy hoạch sẽ không xem xét giao lại cho các hộ dân mà giải quyết bằng cách bồi thường, hỗ trợ tái định cư theo quy định của pháp luật.
UBND thành phố được yêu cầu thực hiện bồi thường hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân tính từ thời điểm Thủ tướng ban hành quyết định số 458 điều chỉnh bổ sung quy hoạch KCNC (ngày 18/4/2007).
Trung Sơn