- Năm nay lần đầu tiên Hội đồng bầu cử Quốc gia - một thiết chế được ghi trong Hiến pháp đi vào hoạt động, việc này tạo ra khác biệt như thế nào so với các cuộc bầu cử trước đây?
- Khác chứ. Tôi nói một việc đơn giản thôi, trước đây phải chờ Quốc hội khoá mới xem xét tư cách đại biểu, rồi biểu quyết thông qua, lúc đó mới trở thành đại biểu Quốc hội. Còn bây giờ là thẩm quyền của Hội đồng bầu cử Quốc gia.
Quá trình chỉ đạo, chức năng, nhiệm vụ của Hội đồng bầu cử Quốc gia cũng rất rõ, có các tiểu ban giúp việc, có văn phòng, hoạt động chuyên nghiệp. Đặc biệt Hội đồng bầu cử Quốc gia rất nhanh trong các văn bản hướng dẫn xuống dưới, trả lời đầy đủ các câu hỏi cho địa phương.
- Có 5 địa phương bầu thiếu đại biểu, vì sao chỉ Cần Thơ tổ chức bầu thêm?
- Cái này phải theo Luật. Quy định là khi bầu thiếu số lượng, địa phương phải có văn bản lên Hội đồng bầu cử Quốc gia. Chúng tôi sẽ căn cứ vào đó xem xét quyết định cho bầu thêm hay không. Vừa qua duy nhất Cần Thơ đề nghị cho bầu thêm, các tỉnh khác không có. Riêng Sóc Trăng gửi văn bản hỏi là “nên hay không nên”.
Chủ tọa cuộc họp báo công bố kết quả bầu cử chiều 9/6. Ảnh: Giang Huy.
- Kết quả bầu cử tại khu vực số 2, xã An Sơn, huyện Kiên Hải, tỉnh Kiên Giang phải huỷ bỏ vì vi pham pháp luật nghiêm trọng. Việc này sẽ bị xử lý như thế nào?
- Vi phạm ở đây là gom phiếu đi bầu thay, rất nghiêm trọng. Hội đồng bầu cử Quốc gia đã huỷ kết quả đó để bầu lại. Những người gây ra sự việc sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật hình sự. Hiện vụ việc thuộc thẩm quyền của các cơ quan tố tụng.
- Ba kỳ bầu cử gần đây, số người ngoài Đảng trúng cử ít dần. Ông đánh giá như thế nào về chất lượng ứng cử viên ngoài Đảng?
- Tôi không dám khẳng định là không tốt. 97 ứng cử viên ngoài Đảng lần này đều đã qua các vòng. Một là vòng nơi cư trú, hai là nơi công tác, rồi qua ba vòng hiệp thương. Vậy nên tôi nghĩ là chất lượng phải đảm bảo rồi thì mới đủ tiêu chuẩn đi ứng cử. Còn bầu trúng hay không là do quyền của cử tri.
- Đơn thư khiếu nại tố cáo về kết quả bầu cử, về những người trúng cử được xử lý ra sao?
- Việc khiếu nại về kết quả bầu cử phải được gửi đến Hội đồng bầu cử Quốc gia chậm nhất là 5 ngày kể từ ngày công bố kết quả. Hội đồng sẽ xem xét trong 30 ngày kể từ ngày nhận được đơn thư.
Hoàng Thuỳ - Võ Văn Thành