Người dân đào giếng khơi ven suối ở huyện Con Cuông. Video: Bá Hậu.
Nắng nóng kéo dài nhiều ngày qua khiến hàng trăm hecta chè loại nhiều năm tuổi ở huyện miền núi Con Cuông (Nghệ An) gần một tuần nay bị héo khô. Người trồng chè như "ngồi trên đống lửa".
Ông Nguyễn Đình Dũng, xã Bồng Khê cho biết, gia đình trồng một hecta chè nhưng hiện nay bị héo khô một nửa. Vài ngày tới không có mưa, diện tích còn lại cũng không thể cứu vãn. Ruộng chè này mang về cho gia đình ông từ 50 đến 70 triệu đồng mỗi năm nhưng năm nay coi như trắng tay.
Chung cảnh ngộ, gia đình bà Nguyễn Thị Vân (trú xã Bồng Khê) có 9 sào chè thì 4 sào đã héo khô. "Dùng tay bóp thì cả nắm lá chè vỡ vụn", bà nói.
Một ruộng chè ở xã Bồng Khê bị héo khô. Ảnh: Bá Hậu.
Ông Lô Văn Lý, Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Con Cuông cho biết, các giếng khoan phục vụ nước tưới ở ruộng chè đều đã hết nước. Nếu vài ngày tới dù trời có mưa, diện tích chè đã héo khô cũng vài năm sau mới có thể phục hồi. Thiệt hại của người dân là rất lớn.
Toàn huyện có 356 ha chè thì hiện 143 ha của hàng chục hộ dân ở các xã Bồng Khê; Yên Khê và Chi Khê bị héo khô. Nếu trời tiếp tục nắng nóng khoảng 3-5 ngày nữa số diện tích còn lại cũng bị ảnh hưởng.
Hiện hàng trăm hộ dân tại huyện Con Cuông thiếu nước sinh hoạt gần một tháng nay. Để giải quyết tình trạng cấp bách này, vài ngày trước UBND huyện đã trích 300 triệu đồng hỗ trợ 4 xã gồm Mậu Đức; Thạch Ngàn; Đôn Phục và Yên Khê đào 32 giếng ven các con suối.
Mực nước xuống thấp ở giữa sông Lam, đoạn qua địa bàn huyện Thanh Chương. Ảnh: Nguyễn Hải.
Nắng nóng cũng khiến 12.000 ha lúa đã gieo cấy hơn một tháng tuổi trên toàn tỉnh Nghệ An bị thiếu nước, đồng ruộng nứt nẻ. Mực nước trên sông Lam đã xuống mức thấp. Để chống hạn, UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu các nhà máy thủy điện trên địa bàn phải phối hợp xả nước chống hạn.
Tuy nhiên, theo ông Tạ Hữu Hùng, Phó giám đốc nhà máy thủy điện Bản Vẽ, nhà máy đang xả với lưu lượng trên 100 m3/s để đưa nước về sông Lam chống hạn cho hạ lưu. Dung tích hữu ích trong hồ còn hơn 40 triệu m3, chỉ cao hơn mực nước chết là 2 m. Lưu lượng nước về chỉ đạt 25 m3/s như hiện nay thì chỉ có thể xả được khoảng gần một tuần nữa là đến mực "nước chết".
Thủy điện Bản Vẽ nằm ở đầu nguồn sông Cả (Nghệ An) có công suất thiết kế 320 MW; mực nước bình thường là 200 m; dung tích hồ chứa nước 1,8 tỷ m3, lớn nhất Bắc Trung Bộ.
Theo ông Hùng, kể từ khi nhà máy đi vào vận hành năm 2010, đây là lần hồ cạn nhất. Trong nhiều ngày của tháng 6, lưu lượng nước về hồ chỉ 25m3/s thấp hơn nhiều so với mức trung bình 137 m3/s của các năm trước.
Đợt nắng nóng bắt đầu ở Nghệ An và các tỉnh miền Trung từ ngày 4/6, đỉnh điểm ngày 9/6 nhiệt độ ở Con Cuông lên 41. Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, hôm nay nhiệt độ tại miền Trung vẫn duy trì 37-39 độ C. Ngày 30/6 nhiệt độ giảm dần (Hà Nội 36 độ C) và chấm dứt vào đầu tuần tới. Miền Trung khả năng chấm dứt vào ngày 2-3/7.
Nguyễn Hải - Bá Hậu