Hơn 13h chiều 25/2, có mặt tại Trạm Y tế phường Định Công, quận Hoàng Mai, chị Thu thấy dòng người xếp hàng nối dài từ cửa phòng làm việc ra tới sân, dù 14h trạm mới làm việc. Đợi chờ hơn một tiếng, y tế phường giao cho chị tờ khai thông tin, yêu cầu đưa kit xét nghiệm để họ lấy mẫu.
Hôm đó là ngày thứ tám kể từ khi chị Thu test nhanh dương tính với nCov. Bỏ qua quy định F0 ra ngoài có thể bị xử phạt, chị phải tự mình đi khai báo sau 5-7 lần nhắn tin cho tổ trưởng dân phố, gọi hàng chục cuộc điện thoại cho y tế phường nhưng không được tiếp nhận thông tin. Chị còn nhờ mẹ ra Trạm Y tế phường Định Công để hỏi về giấy tờ, thủ tục xác nhận F0, nhưng "y tế bảo phải mang que test ra tận nơi để xét nghiệm".
"Cán bộ y tế bảo nếu vẫn rõ hai vạch thì coi như ngày đầu là F0. Tôi thấy rất vô lý bởi việc xác nhận F0 chậm trễ do không được tiếp nhận thông tin chứ không phải tôi cố tình không khai báo", chị Thu nói. Hơn nữa, nếu F0 phải mang bộ kit xét nghiệm ở nhà ra thì tại sao không thể để người dân tự làm, quay video và ghi chú đầy đủ rồi gửi cho nhân viên y tế, trong khi trạm y tế phường quá tải và F0 ra ngoài là vi phạm quy định phòng dịch.
Kết quả test nhanh cho hai vạch mờ, chị Thu được cho về nhà, hẹn vài ngày sau ra kiểm tra lại lần nữa. Đến 28/2, tức ngày thứ 10 tự test nhanh dương tính, chị vẫn chưa biết có được cấp giấy chứng nhận F0 hay không. Với chị, giấy xác nhận rất quan trọng để nộp cho công ty khi đi làm trở lại, giải quyết chế độ ốm đau liên quan tới bảo hiểm xã hội. Vì chưa được công nhận, chị chưa được thêm vào nhóm Zalo chăm sóc F0 của phường để nhận hướng dẫn điều trị, nếu có trở nặng cũng không được cho nhập viện.
Người dân đứng chờ xin giấy xác nhận F0 tại phường Định Công chiều 28/2. Ảnh: Phạm Chiểu
Cách Trạm Y tế phường Định Công hơn 3 km, chiều 28/2, tại nhà văn hóa tổ 12 phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, gần 20 người tới khai báo y tế, xin giấy quyết định cách ly. Tất cả người đi khai báo đều tự test nhanh Covid-19 tại nhà và cho kết quả dương tính. Lượng người tới khai báo cùng với xin giấy khỏi bệnh lớn buộc phường phải phân nhóm ở hai địa điểm.
Loay hoay gọi điện thoại cho từng thành viên gia đình để kiểm tra thông tin, anh Lê Văn Nam cho biết đã mệt mỏi vì Covid-19, nay thêm phần thủ tục. Gia đình 4 người đều bị F0, anh phải ra phường xin quyết định. Cán bộ yêu cầu anh Nam chứng minh cả gia đình đã test Covid-19 bằng hình ảnh hoặc video, nếu không thì sẽ phải đến trạm y tế để test lại.
"Lẽ ra phường nên tạo điều kiện cho các F0. Thay vì di chuyển ra tận nơi làm thủ tục thì chỉ cần gửi kết quả online cho mỗi tổ trưởng dân phố để tổng hợp lại. Bây giờ các F0 đều chủ động tự chữa và cách ly tại nhà nên cũng phải thoáng hơn về thủ tục", anh Nam nói.
Cũng là cách xin giấy xác nhận F0, nhiều phường tại Hà Nội tỏ ra linh động. Anh Hoàng Sơn, phường Phú Đô, quận Nam Từ Liêm, cho hay sau khi biết mình là F0, anh chủ động liên hệ với trạm y tế phường để xin hướng dẫn thủ tục. "Phường yêu cầu khai báo online và quay video quá trình test Covid-19. Những giấy tờ cần thiết sẽ được làm sau khi khỏi bệnh", anh Sơn kể.
Nhiều người tự test Covid-19 dương tính tới xin quyết định cách ly tại phường Hoàng Liệt, chiều 28/2. Ảnh: Phạm Chiểu
Tại huyện Mê Linh, một số trạm y tế lưu động đang phải thực hiện quá nhiều thủ tục, giấy tờ hành chính để người dân cách ly, điều trị tại nhà, công nhận khỏi bệnh cho người nhiễm. Mỗi người nhiễm mất ít nhất hai lần ra trạm y tế. Có nơi phải thực hiện mô hình hai trạm y tế, một trạm làm công tác chuyên môn, còn trạm kia chỉ giải quyết thủ tục, giấy tờ cho người nhiễm.
Ông Nguyễn Kiến Dụ, Giám đốc Trung tâm Y tế huyện Mê Linh, cho rằng việc yêu cầu người dân tới trạm khai báo khi dương tính là "hậu quả của quyết định máy móc". Theo quy định, người mắc phải cách ly và muốn cách ly thì phải ra quyết định, muốn ra quyết định thì phải có hồ sơ nên dân phải ra các cơ sở y tế để làm. Khi có hồ sơ đầu vào thì sau khi hết cách ly lại cần có hồ sơ đầu ra.
"Những thủ tục này đến nay không còn giải quyết được gì nữa, không giúp ích chống dịch mà vô tình gây rối loạn, tạo một cơn sóng thần về thủ tục hành chính, gây lãng phí nguồn lực y tế và bức xúc trong dân", ông Dụ chia sẻ. Ông đề xuất bỏ quy định cách ly tại nhà. Việc xác nhận người nghỉ ốm do Covid-19 nên giống như người mắc bệnh bình thường để giảm thời gian đi lại tới trạm y tế.
Trong phiên họp trực tuyến phòng chống dịch của Hà Nội hôm 27/2, nhiều địa phương đã phản ánh tình trạng quá tải, thiếu nhân lực hỗ trợ y tế cấp xã, phường. Giám đốc Sở Y tế Trần Thị Nhị Hà nói người dân có thể từ làm test nhanh dưới sự giám sát trực tiếp của nhân viên y tế, hoặc gián tiếp qua online để xác nhận tình trạng F0 hay F0 hết thời gian cách ly. Các xã, phường cần sử dụng tốt phần mềm quản lý F0, ứng dụng công nghệ thông tin, huy động thêm đoàn thanh niên, hội phụ nữ cùng hỗ trợ.
Phạm Chiểu - Hồng Chiêu