Sáng 26/9, Hội nghị về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng biến đổi khí hậu được khai mạc tại TP Cần Thơ. Đây là hội nghị đầu tiên được tổ chức quy mô lớn với sự tham dự của hơn 500 đại biểu là những chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, cùng lãnh đạo Bộ Tài Nguyên và Môi Trường, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sẽ lắng nghe các báo cáo chuyên đề và ý kiến thảo luận rộng rãi của các chuyên gia, nhà khoa học, đối tác quốc tế, doanh nghiệp... Trên cơ sở đó Thủ tướng sẽ đưa ra những kết luận về định hình chuyển đổi lớn cho mục tiêu phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng biến đổi khí hậu, và xem xét ban hành Nghị quyết của Chính phủ về phát triển bền vững ĐBSCL.
Phát biểu tại lễ khai mạc, Phó thủ tướng Vương Đình Huệ - Trưởng ban chỉ đạo Tây Nam Bộ nói rằng miền Tây là một trong bốn đồng bằng bị tác động mạnh nhất do biến đổi khí hậu, nước biển dâng.
Phó thủ tướng Vương Đình Huệ - Trưởng ban chỉ đạo Tây Nam Bộ phát biểu khai mạc hội nghị. Ảnh: Thành Nguyễn.
Nơi đây đã, đang và sẽ đối mặt với nhiều tác động nghiêm trọng do biến đổi khí hậu, nước biển dâng, khí hậu cực đoan, khai thác và sử dụng nước ở thượng nguồn sông Mekong và các hoạt động nhân sinh khác, cũng như từ bản thân mô hình phát triển thiếu tính tổng thể, gắn kết nội tại trong vùng, quản lý nhà nước còn bất cập, thừa chồng chéo, thiếu phối hợp.
"Những tác động này tạo ra các thách thức vô cùng to lớn, đe doạ quá trình phát triển của vùng ĐBSCL, sinh kế và đời sống người dân trong vùng nói riêng và cả nước nói chung, qua đó tác động tới khu vực và quốc tế, đặc biệt là an ninh lương thực", ông Huệ nói.
Theo Phó thủ tướng Vương Đình Huệ, những ưu thế tự nhiên cho phát triển trước đây và hiện nay của ĐBSCL sẽ thay đổi theo xu thế suy giảm tài nguyên nước, phù sa; sự gia tăng của nước mặn, nước lợ; sụt lún đất và nước biển dâng sẽ tác động lớn tới tài nguyên đất, cơ cấu sử dụng đất, các hệ sinh thái và môi trường, làm thay đổi căn bản mô hình sản xuất, tập quán sinh hoạt, sinh kế và đời sống của người dân trong vùng.
"Do đó, định hình chuyển đổi mô hình phát triển ĐBSCL theo hướng bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu có ý nghĩa rất quan trọng, được Chính phủ hết sức quan tâm", ông Huệ nói và cho biết hội nghị này với tầm nhìn về một ĐBSCL phát triển bền vững, thịnh vượng, gắn kết chặt chẽ với các vùng kinh tế trọng điểm của cả nước và tiểu vùng sông Mekong.
Việc này sẽ được thực hiện dựa trên cơ sở chuyển đổi mô hình phát triển kinh tế - xã hội nói chung và của từng lĩnh vực nói riêng, vừa bảo đảm kế thừa những thành tựu phát triển trước đây, truyền thống văn hoá quý báu, kết hợp áp dụng khoa học, công nghệ hiện đại của thế giới phù hợp với điều kiện thực tiễn của nước ta.
ĐBSCL với 13 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, có tổng diện tích 3,94 triệu ha và dân số 17,5 triệu người, chiếm 12% diện tích tự nhiên và 20% dân số cả nước, có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế của cả nước.
Đây là một trong những vùng đồng bằng màu mỡ và có sản lượng nông sản lớn nhất khu vực Đông Nam Á và đứng đầu Việt Nam. Tính đến tháng 4 năm nay, ĐBSCL đóng góp 54% sản lượng lúa, 70% lượng thủy sản nuôi trồng, 36,5% lượng trái cây, cung cấp 90% sản lượng lúa gạo xuất khẩu và 65% sản lượng thuỷ sản xuất khẩu của cả nước. Nhiều mặt hàng nông sản của miền Tây đã có mặt và được ưa chuộng tại nhiều nơi trên thế giới.
Hồi tháng 7, trong chuyến thăm chính thức Hà Lan, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao đổi với chính phủ nước này lựa chọn vùng ĐBSCL để xây dựng một hình mẫu chuyển đổi mô hình phát triển bền vững, phát huy tiềm năng, phù hợp với điều kiện tự nhiên, con người và văn hoá trên cơ sở kết hợp khoa học và công nghệ cao với kế thừa tri thức bản địa, biến thách thức thành cơ hội.
Ngay trong chuyến thăm Hà Lan, Thủ tướng đã chỉ đạo các bộ ngành khẩn trương chuẩn bị hội nghị quan trọng để tập hợp được trí tuệ đóng góp của cả hệ thống chính trị, kế thừa được toàn bộ các kết quả của nhiều diễn đàn quốc tế và trong nước, của các nhà khoa học, nhà quản lý, các doanh nghiệp và nhân dân.
Hội nghị được tổ chức trong hai ngày 26-27/9.
Trong hôm nay sẽ diễn ra ba phiên thảo luận chuyên đề bàn sâu về các vấn đề. Phiên một sẽ bàn về tổng quan, thách thức, cơ hội và giải pháp chuyển đổi mô hình phát triển cho ĐBSCL do Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì.
Phiên hai sẽ thảo luận về quy hoạch tổng thể phát triển vùng ĐBSCL, huy động điều phối nguồn lực cho phát triển do Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì.
Phiên ba sẽ do Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn chủ trì thảo luận về nông nghiệp bền vững, hạ tầng thủy lợi, phòng chống thiên tai và sạt lở.
Ngày 27/9, phiên họp toàn thể sẽ do Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì.
Hữu Công - Huy Phong