Sơ đồ dự án đại lộ Đông - Tây. |
Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ ngày 5/7/2000, đại lộ Đông - Tây có tổng chiều dài 21,8 km, bao gồm 4 đoạn: Đoạn từ quốc lộ 1A nối vào đường Trần Văn Kiểu, dài 4,9 km. Đoạn từ Trần Văn Kiểu đến cầu Calmette dài 8,2 km. Hầm Thủ Thiêm vượt sông Sài Gòn, nối với đầu tuyến đường T13 dài 1,970 m. Đoạn từ cửa hầm Thủ Thiêm tới ngã ba Cát Lái, tại xa lộ Hà Nội (quận 2) dài khoảng 8,7 km. Sau đây là những quy định đền bù:
Điều kiện để được đền bù
Người sử dụng đất sẽ được đền bù thiệt hại theo quy định của Nghị định 22. Theo đó, họ phải có một trong những giấy tờ sau: giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; quyết định giao đất, cho thuê đất; giấy chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định; giấy tờ thanh lý, hóa giá, mua nhà thuộc sở hữu nhà nước cùng với chứng nhận quyền sử dụng đất; bản án có hiệu lực thi hành của tòa án hoặc quyết định của cơ quan có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp nhà ở gắn với quyền sử dụng đất; giấy tờ chứng minh đất đã sử dụng ổn định trước ngày 15/10/1993.
Người chiếm đất trái phép hoặc vi phạm quy hoạch, lộ giới và hành lang bảo vệ các công trình hạ tầng kỹ thuật đã được nhà nước công bố thì sẽ không được đền bù thiệt hại về đất ở.
Hai phương thức đền bù
Đơn giá đền bù đất ở được áp dụng theo Quyết định 05 nhân với hệ số K. Đơn giá đền bù đất ở không nằm vị trí mặt tiền đường tính bằng 40-80% đơn giá đất ở mặt tiền đường và do hội đồng đền bù của các quận, huyện xác định cụ thể. Có hai phương thức như sau:
1- Đền bù bằng đất ở hoặc căn nhà khác được áp dụng theo nguyên tắc “giá trị tương đương”. Trường hợp mức giá trị nhà, đất nơi ở cũ lớn hơn mức giá trị nhà, đất được tái bố trí tại nơi ở mới thì chủ đầu tư phải thanh toán phần giá trị chênh lệch cho người bị giải tỏa. Nếu mức giá trị nhà, đất nơi ở cũ nhỏ hơn mức giá trị nhà, đất được tái bố trí tại nơi ở mới thì người bị giải tỏa phải thanh toán phần giá trị chênh lệch cho chủ đầu tư. Đơn giá đất ở tại các khu tái định là mức giá thành đất nền nhà đã có hạ tầng kỹ thuật hoàn chỉnh.
2- Phương thức đền bù bằng tiền. Đối với đất ở có giấy tờ hợp lệ về quyền sử dụng đất hoặc không có giấy tờ hợp lệ nhưng được sử dụng ổn định từ trước ngày 18/12/1980 thì được đền bù 100% đơn giá đất ở; sử dụng ổn định từ ngày 18/12/1980 đến trước ngày 15/10/1993 thì được tính 100% đơn giá đất ở nhưng trừ đi 20%; sử dụng ổn định từ ngày 15/10/1993 đến 5/7/2000 được tính đền bù bằng 100% đơn giá đất ở, trừ đi 100% tiền sử dụng đất phải nộp; trường hợp chỉ có giấy tờ chuyển nhượng giữa hai bên được UBND phường xác nhận (từ 15/10/1993 trở về sau) thì đơn giá đền bù tính bằng 100% đơn giá đất ở, trừ đi 40% tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định. Các trường hợp đất có nguồn gốc chiếm dụng không hợp pháp thì được xét hỗ trợ với mức hỗ trợ không quá 30% đơn giá đất ở, nếu chiếm dụng không hợp pháp sau ngày 5/7/2000 thì không được xét hỗ trợ. Hạn mức diện tích đất để xét hỗ trợ không quá 100 m2/hộ.
Hạn mức đất để tính đền bù
Trường hợp diện tích đất bị thu hồi nhỏ hơn 200 m2 thì tính đền bù toàn bộ diện tích này theo đất ở; diện tích thu hồi lớn hơn 200 m2 nếu có giấy chứng nhận rõ diện tích đất ở do cơ quan có thẩm quyền cấp thì tính đền bù theo diện tích ghi trong giấy chứng nhận. Trường hợp diện tích ghi trong giấy chứng nhận nhỏ hơn 200 m2, nhưng diện tích thực tế đang sử dụng lớn hơn 200 m2 thì tính đền bù 200 m2. Nếu không có giấy chứng nhận diện tích đất ở thì tính đền bù không quá 200 m2.
Đền bù thiệt hại đối với đất nông nghiệp
Đơn giá đền bù đất trồng cây hằng năm, kể cả ao hồ là 19.300 đồng/m2 nhân với hệ số K. Phần diện tích đất ven biển, kênh rạch của hộ gia đình, cá nhân đền bù bằng 50% đơn giá. Đất trồng cây lâu năm, bờ ruộng đền bù theo giá đất trồng cây hằng năm cộng thêm mức hỗ trợ không quá 50.000 đồng/m2 chi phí cải tạo. Phần diện tích tiếp giáp với đường tăng thêm tối đa 50% đơn giá đền bù. Đất nông nghiệp có nguồn gốc chiếm dụng được xét hỗ trợ không quá 80% đơn giá nếu sử dụng trước ngày 15/10/1993; sử dụng từ ngày 15/10/1993 đến ngày 5/7/2000 hỗ trợ không quá 50% đơn giá, sau ngày 5/7/2000 không xét hỗ trợ.
Đền bù hỗ trợ thiệt hại về tài sản
Đền bù nhà, công trình thuộc sở hữu tư nhân theo đơn giá xây dựng mới nhân với 1,2. Cụ thể, đối với nhà, công trình xây dựng trên đất được đền bù, có hoặc không có giấy tờ hợp lệ nhưng đã sử dụng trước thời điểm công bố quy hoạch, không vi phạm hành lang bảo vệ công trình, đền bù 100%. Nếu vi phạm xét hỗ trợ không quá 70% đơn giá. Nhà cấp bốn, nhà tạm và công trình phụ đền bù 100%. Đối với nhà xây dựng trên đất không được đền bù thiệt hại nhưng tại thời điểm xây dựng không vi phạm quy hoạch hành lang bảo vệ công trình được hỗ trợ không quá 70% đơn giá, nếu vi phạm xét hỗ trợ tối đa 30%.
Các loại nhà sàn xây dựng không hợp pháp trên kênh rạch nếu sử dụng trước 15/10/1993 được hỗ trợ không quá 70% giá trị nhà và hỗ trợ thêm tối đa 30% giá trị đất với diện tích không quá 40 m2/hộ, ngoài ra được xem xét tái định cư hoặc tạm cư tại các chung cư của dự án. Nhà sử dụng sau 15/10/1993 được hỗ trợ tiền không quá 5 triệu đồng/hộ, trường hợp đặc biệt sẽ hỗ trợ không quá 10 triệu đồng/hộ.
Tái định cư
Tái định cư áp dụng theo các hình thức điều chỉnh, hoán đổi, bán đứt, bán trả góp, cho thuê với giá phù hợp khả năng từng đối tượng. Ưu tiên tái bố trí nền đất hoặc căn nhà tầng một cho các hộ có nhà, đất ở riêng biệt, có giấy tờ hợp lệ về nhà, đất ở trong khu vực phải di chuyển toàn bộ. Việc xây dựng các khu tái định cư hoàn chỉnh đến đâu mới di dời dân đến đó, trường hợp cần thiết giải phóng mặt bằng ngay thì bố trí nơi tạm cư hoàn chỉnh. Nếu các hộ tự thu xếp nơi tạm cư thì được hỗ trợ 500.000-600.000 đồng/tháng cho hộ có 4 nhân khẩu trở xuống, hộ có 5 nhân khẩu trở lên thì mỗi người được hỗ trợ 150.000-200.000 đồng trong suốt thời gian bố trí. Diện tích đất nền bố trí tái định cư không thấp hơn 40 m2/hộ.
Đối với các hộ tái định cư có hoàn cảnh gia đình thật sự khó khăn, tiền đền bù nhà đất không đủ thanh toán nhà đất tái định cư, được UBND phường, xã xác nhận, thì được trả góp phần giá trị chênh lệch, thời hạn tối thiểu là 10 năm, các khoản nợ quy bằng vàng bốn số 9 vào thời điểm nợ và thời điểm thanh toán. Trường hợp cá biệt sẽ được xem xét kéo dài thời hạn trả góp hoặc xét cho thuê nhà.
Nếu có phát sinh khiếu nại, tranh chấp thì trong quá trình giải quyết, người bị thu hồi đất vẫn phải di chuyển, bàn giao mặt bằng, số tiền đền bù gửi vào ngân hàng theo chế độ gửi tiết kiệm không kỳ hạn do chủ đầu tư đứng tên. UBND quận huyện có trách nhiệm theo dõi, giúp đỡ để các hộ dân bị ảnh hưởng sớm ổn định cuộc sống, nhất là việc học tập, hướng nghiệp, các thủ tục chuyển đổi nơi ở khi có yêu cầu.
(Theo Thanh Niên, Tuổi Trẻ, 17/5)