"Nếu đấu thầu thành công và được chấp thuận, chúng tôi tự tin trong 2 năm sẽ xử lý xong bãi rác Gò Cát (rộng 25 ha ở quận Bình Tân), trong 3 năm phát triển thành khu đô thị", ông Nguyễn Công Hồng, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị TDH Ecoland nói với lãnh đạo TP HCM tại cuộc họp ngày 10/8.
Ông Hồng đề nghị được khảo sát bãi rác Gò Cát và Đông Thạnh (40 ha ở huyện Hóc Môn) để lập phương án thiết kế, tính toán giải pháp công nghệ và đề xuất đầu tư xử lý phần bãi rác, đồng thời nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết 1/500 phát triển hai nơi này thành khu đô thị.
Động thái này được doanh nghiệp đưa ra với quan điểm, nếu thành phố chỉ tính chuyện xử lý rác sẽ phải huy động nguồn lực tài chính lớn, làm công viên hay công trình thương mại sẽ chậm thu hồi vốn, không có nguồn lực. Nhưng làm đô thị vừa tạo ra nguồn lực để giải quyết rác vừa cung cấp cho xã hội một khu đô thị mới.
Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân (trái) và Phó chủ tịch UBND TP HCM Võ Văn Hoan tại buổi làm việc hôm nay. Ảnh: Hữu Nguyên.
Gò Cát và Đông Thạnh là hai bãi rác chôn lấp lớn, đã đóng cửa hơn 10 năm, đủ điều kiện để xử lý các chất thải chôn lấp và sử dụng quỹ đất phát triển kinh tế - xã hội. Rác ở Gò Cát có 5 thành phần chính gồm: chất hữu cơ dễ phân hủy (800.000 tấn), chất hữu cơ khó phân hủy (700.000 tấn), sản phẩm nhựa (300.000-400.000 tấn), các kim loại khác (60.000-70.000 tấn), phần còn lại có đất kèm theo vật liệu bùn chôn.
Giám đốc Sở Tài nguyên - Môi trường Nguyễn Toàn Thắng cho biết đã làm việc với các nhà đầu tư về xử lý các thành phần chôn lấp, tạo nguồn thu cho việc xử lý hai bãi rác này. Theo đó, bùn đất sẽ làm phân hữu cơ, phân vi sinh; chất nhựa sấy khô ép thành than đốt phục vụ cho ngành xây dựng và các ngành khác hoặc tái chế nhựa; kim loại có thể làm sạch ép thành bánh phục vụ các công đoạn của ngành khác.
Với đề xuất của ông Hồng, Sở Tài nguyên - Môi trường sẽ cung cấp thông số để lập đề án theo đề bài thành phố đặt ra. Các quận huyện và sở ngành liên quan đề xuất hướng khai thác quỹ đất của các bãi rác sau khi xử lý. Trên cơ sở đó, UBND thành phố sẽ điều chỉnh quy hoạch các bãi rác.
76% lượng rác tại TP HCM đang được chôn lấp. Ảnh: Hữu Nguyên.
Đánh giá đề xuất của doanh nghiệp khả thi, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đề nghị doanh nghiệp cùng tham gia với Sở Tài nguyên - Môi trường xây dựng các tiêu chí đấu thầu, lựa chọn nhà đầu tư xử lý các bãi rác chôn lấp. Yêu cầu đặt ra là đảm bảo các điều kiện, tiêu chuẩn về bảo vệ môi trường; đảm bảo tính khả thi đối với nhà đầu tư và Nhà nước tốn ít chi phí nhất.
Để xử lý hàng triệu tấn rác chôn lấp lâu năm, ông Hồng cho biết sẽ cho đào toàn bộ rác lên (thực hiện từng phần, sử dụng vi sinh không làm phát tán mùi hôi, phát sinh ô nhiễm) rồi làm khô. Qua nhiều bước phân loại, đơn vị sẽ bóc tách từng loại rác: bùn đất để làm phân vi sinh; nhựa, túi nylon làm hạt nhựa, sản phẩm nhựa tái chế; kim loại được đúc thành bánh.
Đối với số rác không tái chế, tái sử dụng được (chiếm khoảng 40%) sẽ đốt theo công nghệ Nhật Bản, có điều chỉnh cho phù hợp với rác của Việt Nam. Lò hoạt động 24/24 với nhiệt độ duy trì trên 1.000 độ C nên chỉ có khói trắng thải ra và dioxin cũng được xử lý triệt để. Phần sỉ thu lại được dùng làm gạch sử dụng cho các công trình ngầm (do không được thẩm mỹ).
Trung Sơn