Phát biểu khai mạc Hội nghị Trung ương 9, khoá XII sáng 25/12, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết, thời gian của Hội nghị lần này chỉ hai ngày nhưng những vấn đề được bàn và quyết định "rất hệ trọng".
Tổng bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng. Ảnh: VGP
Cụ thể, Trung ương sẽ cho ý kiến về việc quy hoạch Ban Chấp hành Trung ương Đảng nhiệm kỳ 2021-2026; lấy phiếu tín nhiệm các Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư; báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư năm 2018; xem xét, thi hành kỷ luật cán bộ và một số vấn đề khác.
Tổng Bí thư đề nghị các Ủy viên Trung ương và đại biểu phát huy trí tuệ, tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân, đất nước, tập trung nghiên cứu, thảo luận, cho ý kiến để ra được Nghị quyết vào cuối kỳ họp.
Ông cũng nhắc nhở, việc lấy phiếu tín nhiệm những chức danh lãnh đạo cấp cao của Đảng và Nhà nước là "rất hệ trọng và nhạy cảm", liên quan đến uy tín của Đảng nên các Ủy viên Trung ương phải phát huy cao tinh thần trách nhiệm và xây dựng.
Lá phiếu cần thể hiện chính kiến của mỗi Ủy viên, "góp phần làm cho việc lấy phiếu lần này thật sự dân chủ, khách quan, công tâm, tăng cường sự đoàn kết, thống nhất trong Đảng; không để các thế lực xấu, thù địch lợi dụng xuyên tạc, chống phá".
Ba trường hợp không lấy phiếu tín nhiệm
Hiện nay, tổng số Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư có 24 người. Tuy nhiên, Hội nghị lần này chỉ lấy phiếu 21 lãnh đạo gồm 16 Ủy viên Bộ Chính trị và 5 thành viên Ban Bí thư.
Ba trường hợp không đủ điều kiện lấy phiếu gồm Ủy viên Bộ Chính trị Đinh Thế Huynh do đang nghỉ chữa bệnh dài ngày và hai thành viên Ban Bí thư gồm Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Trần Cẩm Tú, Chủ tịch Mặt trận Tổ quốc Trần Thanh Mẫn. Hai ông mới được bầu bổ sung vào Ban Bí thư ngày 9/5, chưa đủ thời gian công tác theo quy định.
Các Ủy viên Trung ương sẽ căn cứ vào hai nhóm nội dung để đánh giá mức tín nhiệm gồm phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và năng lực thực tiễn.
Phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống gồm có: Lập trường, quan điểm, tư tưởng chính trị trong thực hiện đường lối, nghị quyết của Đảng; việc chấp hành nguyên tắc, quy định của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; Tinh thần trách nhiệm trong công việc; thái độ phục vụ nhân dân; chấp hành sự phân công của tổ chức; Việc chống tham nhũng, trục lợi cá nhân; sự gương mẫu của bản thân và vợ, chồng, con về đạo đức, lối sống và chấp hành chính sách, pháp luật...
Năng lực thực tiễn thì thể hiện qua kết quả lãnh đạo cụ thể hóa đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào lĩnh vực được phân công; Tính năng động, quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trong lãnh đạo, điều hành; năng lực dự báo, xử lý tình huống khó, phức tạp; Kết quả, chất lượng tham mưu, đề xuất về lĩnh vực được phân công phụ trách; năng lực phát hiện, đào tạo, sử dụng người có đức, có tài trong công việc...
Việc lấy phiếu do Bộ Chính trị chủ trì. Ban Tổ chức Trung ương sẽ chuẩn bị phiếu, trên phiếu có danh sách người được lấy phiếu; tiêu chí tín nhiệm; dấu treo của Ban Chấp hành Trung ương; đề xuất nhân sự Ban kiểm phiếu. Sau khi các Ủy viên ghi phiếu, bỏ phiếu, Ban kiểm phiếu làm việc và báo cáo kết quả với Ban Chấp hành Trung ương.
Kết quả tín nhiệm được sử dụng để tham khảo trong đánh giá cán bộ, làm cơ sở cho công tác quy hoạch, điều động, bổ nhiệm, giới thiệu cán bộ ứng cử, miễn nhiệm và thực hiện chế độ, chính sách với cán bộ.
Những người có trên 50% phiếu tín nhiệm thấp có thể bị xem xét ra khỏi danh sách quy hoạch các chức vụ cao hơn. Những người có từ 2/3 số phiếu tín nhiệm thấp trở lên có thể bị xem xét cho từ chức hoặc chuyển công tác khác, không chờ hết nhiệm kỳ, hết tuổi công tác.
Đây là lần thứ hai Trung ương tổ chức lấy phiếu tín nhiệm với Ủy viên Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Lần lấy phiếu đầu tiên diễn ra vào tháng 1/2015 tại Hội nghị lần thứ 10 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI. Tuy nhiên, kết quả lấy phiếu không được công khai.