Hôm qua (9/1), Bộ Thương mại Trung Quốc lần đầu lên tiếng xác nhận nước này sẽ ký thỏa thuận thương mại giai đoạn một với Mỹ. Theo đó, Phó thủ tướng Lưu Hạc sẽ dãn đầu đoàn Trung Quốc đến Washington từ thứ hai đến thứ tư tuần sau để tiến hành ký kết. Buổi lễ sẽ diễn ra vào thứ tư tại Nhà Trắng với 200 người tham dự.
Phản hồi về thông tin này, CNN cho rằng đây là điều mà nền kinh tế thế giới, vốn đã bị tổn hại nặng nề trong cuộc chiến thương mại, hoan nghênh. Tuy nhiên, kinh tế toàn cầu vẫn đối mặt với những thách thức tăng trưởng đáng kể trong năm nay.
Các nhà kinh tế World Bank dự báo tăng trưởng trên toàn thế giới từ 0,1% đến 2,5% trong năm 2020. Nguyên nhân là cả thương mại và đầu tư đều phục hồi chậm sau cú sốc của cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung năm ngoái. So với xu hướng tăng trưởng 3% những năm gần đây thì điều này đồng nghĩa kinh tế toàn cầu năm nay giảm tốc.
Container tại cảng ở Thượng Hải, Trung Quốc vào tháng 10/2018. Ảnh: Reuters
Các nền kinh tế mới nổi, bao gồm Trung Quốc, sẽ là động lực của sự tăng trưởng khiêm tốn này. Trong khi đó, các thị trường phát triển dự kiến chỉ tăng 1,4%, ít hơn so với năm 2019, vì các vấn đề trong lĩnh vực sản xuất. Chẳng hạn, ngành sản xuất của Mỹ đã suy giảm gần như toàn bộ nửa cuối năm 2019, vì cuộc chiến thương mại khiến chi phí nguyên vật liệu tăng cao và nhu cầu chậm lại.
Tăng trưởng GDP của Mỹ năm 2020 được dự báo ở mức 1,8%, "phản ánh tác động tiêu cực của việc tăng thuế trước đó và bất ổn gia tăng", World Bank cho biết. Cùng với đó, dù thỏa thuận giai đoạn một được ký, sự leo thang căng thẳng thương mại trở lại vẫn là một trong những rủi ro chính của năm 2020.
Washington và Bắc Kinh đang chuẩn bị ký thỏa thuận thương mại sơ bộ vào tuần tới, các cuộc đàm phán cho thỏa thuận giai đoạn hai có nguy cơ mang đến nhiều rủi ro cho thị trường chứng khoán và nền kinh tế hai nước, như những gì đã diễn ra trong vòng đàm phán đầu tiên vào năm ngoái.
World Bank cũng chỉ ra các yếu tố rủi ro khác cho năm 2020, bao gồm nợ gia tăng trên toàn thế giới và tăng trưởng năng suất chậm chạp kể từ cuộc khủng hoảng tài chính 2008.
Làn sóng tích lũy nợ mới nhất, bắt đầu từ một thập kỷ trước, là "mức tăng lớn nhất, nhanh nhất và rộng nhất" trong lịch sử gần đây. World Bank cảnh báo với lãi suất thấp trên toàn thế giới, mức nợ có thể cứ tiếp tục gia tăng.
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ đã cắt giảm lãi suất 3 lần vào năm ngoái để thúc đẩy tăng trưởng. Nhiều ngân hàng trung ương khác cũng giữ mức lãi suất cực thấp. Các chính sách này tạo ra sự bùng nổ vay mượn và có thể gây ra khủng hoảng khi lãi suất bắt đầu tăng trở lại.
Phát biểu tại Nhà Trắng hôm qua, Tổng thống Donald Trump nói thỏa thuận giai đoạn một là con số rất lớn, chiếm tỷ lệ lớn trong thỏa thuận song phương và mang lai nhiều lợi ích cho nông dân Mỹ.
Ông cũng nói sẽ sớm bắt đầu đàm phán giai đoạn hai của thỏa thuận nhưng không mong đợi nó sẽ hoàn tất cho đến sau cuộc bầu cử tổng thống vào tháng 11 tới. "Chúng tôi sẽ bắt đầu đàm phán ngay giai đoạn hai. Nó sẽ mất một chút thời gian", ông Trump cho biết.
"Tôi có thể chờ đợi để hoàn thành nó cho đến sau cuộc bầu cử, bởi vì tôi nghĩ rằng chúng ta thực sự có thể đạt được một thỏa thuận tốt hơn một chút, hoặc có thể là tốt hơn rất nhiều", ông nói thêm.
Tổng thống Mỹ còn tiết lộ sẽ đến Bắc Kinh vào một thời điểm nào đó để khởi động đàm phán giai đoạn hai của hiệp định thương mại. Tuy nhiên, Trung Quốc chưa xác nhận một kế hoạch như vậy. Thay vào đó, các quan chức nước này nói bất kỳ cuộc đàm phán nào trong tương lai sẽ phụ thuộc vào cách thức thực hiện thỏa thuận giai đoạn một
Phiên An (theo WSJ, CNN)