Chip bán dẫn là thành phần thiết yếu trong mọi sản phẩm điện tử, từ máy PlayStaytion 5, bàn chải đánh răng, đến máy giặt, đồng hồ báo thức. Nhưng số lượng chip cung ứng hiện không đủ cho thị trường và sự thiếu hụt này không có dấu hiệu giảm bớt. Nhiều người gọi đây là cuộc khủng hoảng chip - "chipageddon".
Nguyên nhân của cuộc khủng hoảng này, theo nhiều chuyên gia, ngoài tác động từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung, còn đến từ dự đoán sai về nhu cầu thị trường chip vào năm ngoái khi Covid-19 bùng phát.
Glenn O’Donnell, Phó giám đốc nghiên cứu tại Forrester tin rằng tình trạng thiếu hụt chip có thể kéo dài đến năm 2023. "Nhu cầu tiếp tục tăng trong khi nguồn cung không có nhiều cải thiện trong thời gian tới", ông O’Donnell nói.
Ông dự kiến nhu cầu của máy tính, vốn sử dụng một số chip tối tân nhất, sẽ giảm nhẹ một chút trong năm tới nhưng không đáng kể. Dù vậy, các trung tâm dữ liệu, nơi đặt hệ thống máy chủ, sẽ mua thêm chip trong năm 2021 sau năm ngoái "đầy ảm đạm".
Xu thế không cản được của thiết bị hoá vạn vật cùng sự phát triển của điện toán đám mây, tiền mã hoá khiến chuyên gia này cho rằng "không thấy gì ngoài sự bùng nổ nhu cầu chip".
Trong khi đó, Patrick Armstrong, Giám đốc công nghệ thông tin của Plurimi Investment Managers tuần trước đánh giá, tình trạng thiếu chip trên toàn cầu sẽ kéo dài trong 18 tháng (đến tháng 11/2022)
Theo ông, sự thiếu hụt chip không chỉ ảnh hưởng đến ngành sản xuất ôtô mà còn tác động đến lĩnh vực điện thoại và rộng hơn xu hướng internet vạn vật. "Hiện có quá nhiều thiết bị sử dụng chip so với trước đây. Tất cả chúng đều được kết nối internet", ông nói.
Nhưng xe hơi là ngành công nghiệp bị ảnh hưởng nhiều nhất trong cơn khát chip toàn cầu.
Đầu tháng này, nhà sản xuất chip lớn nhất thế giới TSMC (Đài Loan) cho biết có thể đáp ứng đủ nhu cầu chip của khách hàng trong tháng 6. Nhưng Armstrong lại đánh giá đây là mục tiêu quá tham vọng.
"Nếu bạn lắng nghe Ford, BMW, Volkswagen, họ đều nhấn mạnh rằng có những điểm nghẽn về công suất và họ không có đủ lượng chip cần thiết để sản xuất ra những chiếc xe mới", ông nói.
Tương tự, công ty tư vấn và nghiên cứu công nghệ thông tin Gartner cũng đánh giá tình trạng thiếu hụt chip sẽ kéo dài suốt năm 2021 và có ảnh hưởng sang cả năm 2022.
"Ngành sản xuất chip đang tăng cường công suất nhưng vẫn cần thời gian", Alan Priestley chuyên gia phân tích đến từ Gartner nói.
Vào tháng 3, Intel đã thông báo có kế hoạch chi 20 tỷ USD để xây dựng thêm 2 nhà máy sản xuất chip ở Arizona. Tập đoàn này cũng nói rằng có thể xây thêm 1 nhà máy ở châu Âu nếu huy động được nguồn tài chính.
Những kế hoạch này phải mất 2-3 năm để nhìn thấy được hiệu quả nhưng nó sẽ đáp ứng được nhu cầu về sản phẩm trong tương lai, Priestley bình luận.
CEO của hãng sản xuất chip Infineon (Đức) Reinhard Ploss đánh giá sẽ mất thời gian để cung và cầu chip được cân bằng. "Hai năm là quá dài, nhưng chắc chắn tình trạng thiếu hụt này sẽ tiếp diễn trong năm 2022", ông nói. Công suất bổ sung sẽ được thực hiện và tình trạng sẽ ổn định hơn trong năm tiếp theo.
Wenzhe Zhao, Giám đốc bộ phận kinh tế toàn cầu và chiến lược tại Credit Suisse nhận định, cuộc khủng hoảng chip đã khiến tăng nhu cầu tích trữ mặt hàng này khiến khoảng cách cung và cầu ngày càng nới rộng.
Ông nói rằng sớm nhất là năm 2022, những bổ sung về năng lực sản xuất mới được hiện thực hoá. Do vậy, để cải thiện tình trạng hiện tại, không còn cách nào khác là điều chỉnh đơn đặt hàng, lịch sản xuất và giá cả.
Kỳ Duyên (Theo CNBC)