![]() |
Đánh răng cũng là một cách bổ sung fluor. |
Trong cơ thể, fluor tập trung nhiều nhất ở xương và răng. Tuổi càng cao, lượng fluor trong cơ thể (chủ yếu ở xương) càng tăng. Quá trình tích chứa chất này ở răng xảy ra lúc còn bé, trong thời kỳ hình thành và phát triển các răng vĩnh viễn.
Khi lượng fluor trong nước dưới 0,5 mg/lít, con người sẽ có các biểu hiện thiếu chất này, đặc biệt là sâu răng. Người ta thấy lượng fluor ở răng sâu thấp hơn nhiều ở răng bình thường; vì thế, độ bền vững của chúng đối với tác dụng của acid hữu cơ hòa tan giảm xuống. Fluor làm giảm sâu răng ở trẻ em từ 20 đến 40%, nhưng không loại trừ được sâu răng vì trong bệnh này còn có vai trò của các loại đường và vấn đề vệ sinh răng miệng.
Việc thừa fluor sẽ gây rối loạn chuyển hóa phospho, canxi, dẫn tới xốp xương. Nhiều tài liệu còn cho thấy, tình trạng này cũng ảnh hưởng đến sự chuyển hóa glucid và lipid. Các hợp chất fluor dư thừa ức chế hoạt động tuyến giáp.
Bệnh nhiễm độc fluor thường xuất hiện ở những vùng có nhiều chất này trong đất và nước, chẳng hạn như vùng có núi lửa đang hoạt động hoặc có mỏ fluor apatit; vùng công nghiệp sử dụng fluor vào kỹ nghệ sản xuất (như kỹ nghệ nhôm, ma-giê, xi măng, phân bón). Lượng fluor sẽ tăng trong không khí, đất và rau quả. Chất thải của nhà máy super-phosphat cũng làm tăng hàm lượng chất này trong môi trường tự nhiên.
Biểu hiện nhiễm độc fluor là xuất hiện các vệt bẩn màu trắng hay hơi vàng ở men răng. Kích thước các vệt này to dần, chuyển dần từ màu sẫm sang vàng. Trên men răng xuất hiện các rãnh bờ bị ăn mòn khiến nó trở nên dễ vỡ. Bệnh chỉ gây tổn thương cho các răng vĩnh viễn. Nhiễm độc fluor mạn gây những rối loạn chuyển hóa phosphat, canxi, làm cho xương biến dạng, dễ gãy.
Để phòng các rối loạn do thừa fluor; cần hạn chế sử dụng nguồn nước nhiều chất này, thực hiện biện pháp bảo vệ không khí ở những vùng công nghiệp phát triển. Chế độ ăn phải cân đối về canxi - phospho, phối hợp thêm vitamin D.
Ở nơi có ít fluor, nên thêm chất này vào nước ăn, sử dụng nhiều thực phẩm có lượng fluor cao. Lượng fluor trên 100 g thực phẩm là:
- Khoai lang: 862 mcg.
- Cà chua: 50 mcg.
- Khoai tây: 50 mcg.
- Cà rốt: 61 mcg.
- Bột mỳ: 53 mcg.
- Hành tây: 12 mcg.
- Đậu tương: 1.470 mcg.
- Chuối tiêu: 23 mcg.
- Cá thu: 150 mcg.
- Bưởi: 25 mcg.
- Cá trích: 160 mcg.
- Dưa chuột: 20 mcg.
- Nấm mỡ: 31 mcg.
- Súp lơ: 12 mcg.
Có thể thêm fluor vào nước ăn lên tới mức 1,2 mcg/lít.
BS Phạm Thị Thục, Sức Khoẻ & Đời Sống