Cảnh sát nắm nhất cử nhất động của đạo chích William Leahy. Video: Cowlitz Sheriff.
Ngày 17/8, Phòng cảnh sát Kelso thuộc bang Oregon, Mỹ nhận được tin báo từ chủ bãi tạm giữ xe của địa phương cho biết hàng rào đã bị cắt, nghi ngờ có kẻ xấu xâm nhập.
Cảnh sát bao vây bãi xe và sử dụng máy bay không người lái (còn gọi là UAV hoặc drone) bao quát tình hình, lập tức bắt quả tang người đàn ông trong quá trình trộm tài sản. Thấy động tĩnh, hắn nằm sát dưới đất cố gắng tránh né.
Sau khi được chủ bãi xe mở cửa, cảnh sát ập vào bắt tên trộm, xác định đây là William Leahy, 45 tuổi, đang bị truy nã về ba tội, trong đó có trộm cắp. Với lần phạm tội này, anh ta bị truy tố do đột nhập trái phép, trộm cắp, và cố ý phá hoại tài sản.
Năm 2011 lần đầu tiên cảnh sát Mỹ sử dụng UAV để hỗ trợ bắt giữ nghi phạm. Tới năm 2017, theo thống kê của Dronefly, cả nước có 347 cơ quan sử dụng drone, tăng 518% trong vòng hai năm.
UAV thường được sử dụng cho 6 mục đích:
Tìm kiếm và giải cứu: Trong những nhiệm vụ tìm kiếm và giải cứu người gặp nạn (như lạc khi leo núi, hoặc kẹt giữa thiên tai), mỗi giây phút trôi qua đều có thể là khác biệt giữa sự sống và cái chết, đội tìm kiếm cũng không được phép phạm nhiều sai lầm. Bằng cách sử dụng UAV, cảnh sát làm nhiệm vụ giải cứu có thể bao quát diện tích rộng trong thời gian ngắn, dễ dàng phát hiện dấu vết người gặp nạn kể cả trong đêm tối nếu máy có trang bị camera tầm nhiệt.
Tái dựng hiện trường tai nạn giao thông: Sự kết hợp giữa UAV và phần mềm tái dựng hình ảnh 3D (3D mapping) sẽ giúp điều tra viên tạo ra những bản vẽ 3D của hiện trường vụ tai nạn một cách nhanh chóng và hiệu quả, thay vì phải tốn nhiều công sức tự tay đo đạc, chụp ảnh như trước.
UAV giúp tái dựng hiện trường vụ tai nạn bằng công nghệ 3D mapping. Ảnh: Dronefly.
Tái dựng hiện trường vụ án: Đôi khi cảnh sát không đủ nhân lực để thu thập đầy đủ bằng chứng tại hiện trường vụ án. Nhưng nếu sử dụng UAV cùng phần mềm 3D mapping, điều tra viên sẽ có trong tay tấm bản đồ tương tác với cái nhìn bao quát mà vẫn giữ được độ chính xác của từng chi tiết. Với góc độ quan sát mới mẻ, điều tra viên có thể phát hiện những dữ kiện trước đó bị bỏ qua và có bước đột phá trong quá trình phân tích tìm hiểu vụ án.
Bảo đảm an ninh công cộng: Bên cạnh nhiệm vụ chuyên biệt, UAV còn có thể được cảnh sát sử dụng như công cụ tuần tra, đóng vai trò là con mắt thần bao quát trên cao, giúp phát hiện bất cứ hoạt động khả nghi nào đang diễn ra. Một số đặc điểm khiến UAV rất thích hợp với vai trò này như giá thành rẻ, nhỏ gọn, có thể tiếp cận gần như mọi vật, ghi hình trong nhiều giờ, và không đòi hỏi sự chú ý từng giây từng phút của người điều khiển.
Duy trì trật tự đám đông: Tại những sự kiện lớn (như buổi mít tinh, hòa nhạc, tuần hành...), UAV cho phép lực lượng chức năng quan sát nơi tập trung đông người một cách hiệu quả. Nếu kẻ xấu thực hiện hành vi tội phạm và lẩn vào đám đông để bỏ trốn, thiết bị này sẽ giúp cảnh sát dõi theo đường đi của nghi phạm mà không gây nguy hiểm tới những người vô can xung quanh. Đồng thời, nếu có người đột nhiên cần trợ giúp (ví dụ như lên cơn đau tim), lực lượng an ninh cũng sẽ biết để điều động nhân viên tới ứng cứu.
Tiếp cận tội phạm nguy hiểm: Đối mặt với tình huống chứa đựng nhiều yếu tố bất trắc, thay vì phải trực tiếp cử chiến sĩ đối diện với hiểm nguy để lấy tin tình báo, cảnh sát có thể sử dụng UAV để quan sát từ xa, thu thập thông tin chiến lược một cách an toàn hơn, nhanh chóng hơn.
UAV giúp an toàn thu thập tin thông tin về tội phạm. Ảnh: Dronefly.
Đương nhiên, những chức năng trên chỉ là một phần nhỏ trong tiềm năng khai thác của UAV. Khi công nghệ ngày càng tân tiến theo thời gian, ắt hẳn UAV sẽ càng được lực lượng chức năng ứng dụng theo những cách mới.
Tuy nhiên, một số tổ chức, cá nhân lại tỏ ra lo lắng trước nguy cơ UAV bị lạm dụng. Mới đây, trước thông tin cảnh sát thành phố New York sẽ đưa vào sử dụng 14 chiếc UAV mới trong đầu tháng 12, tổ chức ACLU đã cảnh báo về khả năng xâm phạm vào quyền riêng tư của người dân. Họ cho rằng sự hiện diện của camera trang bị công nghệ tân tiến với độ phân giải 4K sẽ có tác động đáng ngại đối với người dân khi thực hiện quyền lợi hợp pháp của mình.
Chính quyền liên bang chưa thông qua bộ luật chung yêu cầu cảnh sát phải xin lệnh tòa trước khi sử dụng drone để theo dõi hoặc khám xét, nhưng 18 bang (bao gồm Alaska, Florida, Idaho, Illinois, Indiana, Iowa, Maine, Montana, Nevada, North Carolina, North Dakota, Oregon, Tennessee, Texas, Utah, Vermont, Virginia và Wisconsin) đã đặt ra quy định đề phòng sự lạm quyền của cảnh sát.