Theo đề án, trong vòng 5 năm tới, doanh nghiệp sẽ chi khoảng 3.300 tỷ đồng để xây dựng hệ thống thu phí không dừng tại 52 trạm BOT từ miền Trung vào miền Nam và các dự án do Ngân hàng Công Thương (Vietinbank) tài trợ vốn.
Cụ thể, trong giai đoạn đầu, từ nay đến năm 2018, sẽ có 38 trạm thu phí được trang bị hệ thống thu tự động với khoản kinh phí hơn 2.070 tỷ đồng. Giai đoạn hai sẽ mở rộng thêm 14 trạm BOT còn lại với số vốn khoảng 1.223 tỷ.
Dự án sẽ được thực hiện theo hình thức Xây dựng - Sở hữu - Kinh doanh (BOO). Theo đó, Vietin sẽ mua sắm thiết bị thu phí không dừng (ETC), tiếp nhận mặt bằng và tiến hành lắp đặt hệ thống trang thiết bị vào các trạm sẵn có của các nhà đầu tư ВОТ đang áp dụng thu phí một dừng.
Trạm thu phí không dừng đã được thí điểm tại Quảng Bình. Ảnh: Hoàng Táo
Dự kiến trong 3 năm đầu tiên, doanh thu của dự án thu phí không dừng tại mỗi trạm sẽ tính theo tỷ lệ làn ETC trên tổng số làn thu phí mỗi trạm nhân với mức phí quản lý, tổ chức thu trong hợp đồng BOT.
Với cách tính này, nhà đầu tư ước thu về khoảng 3,5 tỷ đồng cho mỗi làn ETC trong những năm đầu. Từ năm thứ 4 đến năm thứ 8, doanh thu dự án được tính theo tỷ lệ phí dịch vụ nhưng không vượt quá 8% tổng số tiền trạm BOT thu về. Từ năm thứ 9 đến năm thứ 13, tỷ lệ nêu trên là 9% và tiếp tục cộng thêm 1% từ năm thứ 14.
Vietinbank hiện cung cấp tín dụng cho gần một chục dự án BOT, BT giao thông và là ngân hàng có cam kết lớn nhất trong lĩnh vực này với trên 32.000 tỷ đồng. Đối tác còn lại đang là nhà đầu tư tại siêu dự án Đèo Cả - Quốc lộ I với tổng mức đầu tư trên 20.000 tỷ đồng, trong đó Vietinbank chính là ngân hàng cung cấp tín dụng cho dự án này, với số tiền cam kết đã công bố là hơn 5.400 tỷ đồng.
Trước khi các "ông lớn" nêu trên gia nhập cuộc đua, một liên danh khác là Công ty cổ phần TASCO - Công ty cổ phần VETC đã được ngành giao thông cho phép thí điểm thu phí không dừng. Tại đề án đã được duyệt, TASCO - VETC sẽ đầu tư hệ thống thu phí không dừng cho 28 trạm trong giai đoạn đầu trên quốc lộ 1 và 14 (trừ 9 trạm mà nhà đầu tư BOT vay vốn của Vietinbank) với tổng mức dự kiến hơn 1.500 tỷ đồng.
Hiện đã có gần một nửa nhà đầu tư BOT ký hợp đồng với TASCO. Hơn 50% còn lại đang trong quá trình chuẩn bị để ký kết hợp đồng, thực hiện các bước tiếp theo của toàn dự án. TASCO hiện cũng là doanh nghiệp đầu tiên áp dụng thu phí không dừng khi đã thí điểm một làn tự động tại trạm Bắc Quảng Trạch (Quảng Bình).
Đề án của 2 nhà đầu tư đều dự kiến triển khai song song hai cách thu, khi ban đầu sẽ có một làn thu phí tự động trong khi các làn còn lại vẫn là một dừng. Số làn không dừng sẽ được nâng lên sau vài năm đi vào hoạt động.
Chí Hiếu