Trong cuộc đời cầm lái của nhiều tài xế, có lẽ phần lớn đều từng ít nhất một lần bị mời vào chốt CSGT với lỗi được gọi là "sai làn". Đi vào làn của xe máy - sai làn, muốn rẽ nhưng đi vào làn đi thẳng - sai làn, dừng đèn đỏ làn đường kẻ caro chéo - sai làn... Vậy trong số những lỗi gọi là "sai làn" ở trên, lỗi nào chuẩn là sai làn?
Theo tôi hiểu, chỉ có một lỗi duy nhất đúng là sai làn, đó là lỗi xe này đi vào làn dành cho xe kia, theo Điều 13, Luật Giao thông đường bộ năm 2008 như sau:
“1. Trên đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường, người điều khiển phương tiện phải cho xe đi trong một làn đường và chỉ được chuyển làn đường ở những nơi cho phép; khi chuyển làn đường phải có tín hiệu báo trước và phải bảo đảm an toàn.
2. Trên đường một chiều có vạch kẻ phân làn đường, xe thô sơ phải đi trên làn đường bên phải trong cùng, xe cơ giới, xe máy chuyên dùng đi trên làn đường bên trái.
3. Phương tiện tham gia giao thông đường bộ di chuyển với tốc độ thấp hơn phải đi về bên phải.”
Còn lại tất cả những lỗi nào liên quan đến chuyển hướng đều nằm ở lỗi "Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường".
Ôtô đi vào làn xe máy, là lỗi sai làn.
Cụ thể, ví như xe con đi vào làn đường dành cho xe tải, xe máy đi vào làn dành cho ôtô, được hiển thị bằng biển báo gắn trên cao, hoặc hình vẽ dưới lòng đường, thì rõ ràng lỗi này chính xác là "sai làn".
Theo nghị định 171 về quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, lỗi "đi không đúng phần đường hoặc làn đường quy định" bị xử phạt 800.000-1.200.000 đồng đối với ôtô, 200.000-400.000 đồng đối với xe máy.
Nếu bạn lái ôtô đến ngã tư, mục đích đi thẳng, nhưng lại quên không chuyển ra làn giữa, mà vẫn ở nguyên làn chỉ để rẽ trái, cũng thể hiện bằng biển báo hoặc vạch kẻ dưới lòng đường, thì bạn vi phạm lỗi "Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường". Theo nghị định 171, lỗi này phạt 100.000-200.000 đồng đối với ôtô, 60.000-80.000 đồng đối với xe máy.
Tương tự, nếu bạn đứng chờ đèn đỏ ở phần đường có kẻ vạch caro chéo dành cho xe rẽ phải, thì bạn cũng vi phạm lỗi "Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường", mức phạt như ở trên.
Tóm lại, sai làn là thuật ngữ chỉ áp dụng khi phương tiện này đi vào làn dành cho phương tiện khác, còn lại liên quan đến chỉ dẫn, vạch kẻ đều là lỗi không chấp hành biển báo, vạch kẻ đường.
Trên đây là cách hiểu của tôi, và cũng từng lập luận với CSGT như thế để tránh bị phạt oan. Mọi người có ý kiến gì về vấn đề này không?
Nguyên Khoa