Ngày 12/6, trao đổi với Reuters bên lề diễn đàn an ninh Đối thoại Shangri-La 2022 tại Singapore, Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Senick cho biết nước này đã thiết lập hai tuyến xuất khẩu ngũ cốc qua Ba Lan và Ukraine nhằm ngăn chặn cuộc khủng hoảng lương thực toàn cầu khi ngả xuất khẩu thông qua các cảng biển đã bị phong tỏa trong chiến sự.
"Những tuyến đường này không hoàn hảo và có những tắc nghẽn nhất định, song Ukraine đang cố gắng hết sức để phát triển chúng trong thời gian chờ đợi", ông Senick cho biết.
Thứ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Senik tại Đối thoại Shangri-La lần thứ 19 ở Singapore ngày 12/6. Ảnh: Reuters.
Reuters dẫn thông tin mới nhất từ giới chức nước này, cho biết khoảng 30 triệu tấn ngũ cốc đang lưu trữ trên lãnh thổ Ukraine, chờ xuất khẩu qua đường bộ, đường sông và đường sắt.
Tuy nhiên, hệ thống đường sắt của Ukraine không cùng tiêu chuẩn với các nước láng giềng châu Âu như Ba Lan, vì vậy ngũ cốc phải được chuyển sang các toa tàu khác khi tới biên giới, nơi không có nhiều phương tiện trung chuyển hoặc lưu trữ.
Để xuất khẩu đến Romania, Ukraine vận chuyển lương thực bằng đường sắt đến các cảng trên sông Danube, và xếp hàng hóa lên sà lan để đi đến cảng Constanta. Đây là một quá trình phức tạp và tốn kém.
Ông Senik cũng cho biết Ukraine đang đàm phán với các nước Baltic để mở hành lang xuất khẩu lương thực thứ ba. Thứ trưởng Senick không đề cập chi tiết số lượng ngũ cốc đã được vận chuyển hoặc sẽ được vận chuyển qua các tuyến đường này.
Ukraine là quốc gia xuất khẩu ngũ cốc lớn thứ tư thế giới, từ lâu được coi là "vựa lúa mì toàn cầu" với đất đai màu mỡ và những vùng đất nông nghiệp trải dài, song chiến dịch quân sự của Nga và hoạt động phong tỏa Biển Đen đang khiến phần lớn hoạt động sản xuất, xuất khẩu lương thực của Ukraine bị đình trệ, cũng như gây ra ảnh hưởng dây chuyền lan khắp thế giới.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan ngày 12/6 tiết lộ giới chức nước này sẽ thảo luận cùng ông Putin và ông Zelensky trong tuần tới về các bước có thể thực hiện để đảm bảo xuất khẩu ngũ cốc an toàn từ Ukraine.
Tổng thống Nga Vladimir Putin trước đó tuyên bố sẵn sàng đảm bảo các tuyến vận chuyển ngũ cốc từ Ukraine không bị cản trở, nếu Kiev gỡ thủy lôi quanh các cảng và thu xếp xuất khẩu ngũ cốc qua các cảng Berdyansk và Mariupol do Moskva kiểm soát.
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tới Thổ Nhĩ Kỳ hôm 8/6, hai bên cùng tán thành đề xuất của Liên Hợp Quốc về thành lập hành lang an toàn ở Biển Đen nhằm giải phóng số ngũ cốc mắc kẹt ở Ukraine. Tuy nhiên, Kiev bác bỏ đề xuất, cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ không đủ quyền lực và sức mạnh để đảm bảo an ninh cho hàng hóa, cảng biển Ukraine.
Vị trí Ba Lan và Romania. Đồ họa: Washington Post.
Đức Trung (Theo Reuters)