Trung Quốc triển khai cả phương tiện công nghệ cao là máy bay do thám không người lái để giám sát tàu thuyền nước ngoài qua lại Biển Đông, Dailybeast dẫn báo cáo của Lầu Năm Góc. Loại máy bay được Trung Quốc sử dụng là Air Sniper của Tập đoàn công nghiệp hàng không quốc gia Quý Châu.
Hôm 10/5 Trung Quốc điều chiến đấu cơ J-11 bám sát tàu khu trục USS William P. Lawrence khi tàu Mỹ đang tuần tra trong vùng 12 hải lý quanh đá Chữ Thập, nơi Trung Quốc đang bồi đắp và xây dựng trái phép.
Hôm 19/5, ít nhất hai chiến đấu cơ J-11 Trung Quốc đã chặn máy bay do thám EP-3 Mỹ, khi máy bay Mỹ đang thực hiện một cuộc tuần tra định kỳ, theo Lầu Năm Góc. Mỹ cáo buộc Trung Quốc ứng xử "thiếu chuyên nghiệp và không an toàn".
Mỹ coi đây là động thái cho thấy Trung Quốc thay đổi cách tiếp cận ở Biển Đông. Trước kia, Bắc Kinh thường tránh leo thang căng thẳng bằng cách gửi tàu hải giám, hải cảnh tới khu vực với lý do bảo vệ tàu cá.
Giới quan sát cho rằng việc Trung Quốc thay đổi chiến lược có thể do nước này tính toán sai quy mô và tốc độ phản ứng của Mỹ khi điều tàu chiến, máy bay trinh sát đến Biển Đông. Tuy nhiên, cũng có thể điều này phản ánh Trung Quốc và Mỹ đang ở bờ vực xung đột quân sự công khai.
Tháng 2, Đô đốc Harry Harris khẳng định trước quốc hội Mỹ về việc Trung Quốc "rõ ràng đang quân sự hóa" Biển Đông với việc cải tạo, bồi lấp đảo trái phép, thậm chí xây cả đường băng cho máy bay dân sự, quân sự. Bill Urban, người phát ngôn Lầu Năm Góc khẳng định Mỹ sẽ tiếp tục cho máy bay, tàu đi qua những vùng biển quốc tế để thách thức tuyên bố chủ quyền quá đáng của Trung Quốc. Điều này cũng được Tổng thống Mỹ Obama nhắc lại trong chuyến công du 3 ngày tới Việt Nam vừa qua.
Xem thêm: Chiến đấu cơ Trung Quốc chặn máy bay Mỹ trên Biển Đông
Văn Việt