Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh: Reuters.
"Tôi nói sẽ có lúc tôi đề nghị đặc nhiệm Mỹ, 117 người, rời đi. Tốt hơn là họ rời đi để tôi có thể đàm phán hòa bình", Phil Stars dẫn lời Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte phát biểu ngày 20/9 trước Sư đoàn Bộ binh số 10 ở Mawab, thung lũng Compostela.
"Tôi chưa bao giờ nói hãy rời khỏi Philippines. Sau cùng thì chúng ta vẫn cần họ" ở Biển Đông, ông cho biết. Philippines không đủ nguồn lực để đối phó với Trung Quốc nếu xảy ra chiến tranh.
Tổng thống Duterte ngày 12/9 nói lính Mỹ ở Mindanao nên rời đi bởi họ có thể bị bắt cóc. Vài ngày sau đó, ông giải thích Manila muốn có "không gian" tổ chức đàm phán hòa bình với phiến quân Moro.
Duterte tuyên bố ông không "phản đối người Mỹ" nhưng phiến quân Moro nghĩ Washington "giật dây" cuộc đàm phán. "Đó là lý do tôi muốn họ rời khỏi Mindanao. Tôi chưa bao giờ nói 'hãy đi đi'", Duterte cho biết.
Ngoại trưởng Philippines Perfecto Yasay trước đó cũng lên tiếng trấn an Mỹ, cho biết đây không phải dấu hiệu hiệp ước song phương sẽ bị xóa bỏ. Quân đội Philippines khẳng định quan hệ quốc phòng với Mỹ "vững như bàn thạch".
Washington điều binh sĩ đặc nhiệm đến Mindanao năm 2002 để huấn luyện và cố vấn cho các đơn vị Philippines đối phó phiến quân. Chương trình dừng năm 2015 nhưng vẫn có nhóm nhỏ binh sĩ Mỹ ở lại Mindanao hỗ trợ hậu cần và kỹ thuật. Mỹ sau đó chuyển sự tập trung an ninh ở Philippines sang vấn đề Biển Đông, nơi Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền với gần như toàn bộ diện tích, chồng lấn lên vùng biển nhiều nước.
Như Tâm