"Sự hiện diện của các tàu Trung Quốc gần và quanh đảo Pagasa là phi pháp", Bộ Ngoại giao Philippines cho biết trong một thông báo hôm nay, đề cập đến đảo Thị Tứ thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam theo cách gọi của người Philippines.
Theo Bộ Ngoại giao Philippines, "chiến thuật bầy đàn" thông qua việc triển khai số lượng lớn tàu xung quanh đảo Thị Tứ theo chu kỳ đặt ra nhiều câu hỏi về ý đồ thực sự của Trung Quốc. "Nếu chính phủ Trung Quốc không phủ nhận những hành động như vậy thì rõ ràng họ đã thông qua", thông báo cho biết thêm.
Đảo Thị Tứ có diện tích lớn thứ nhì trong số hàng trăm đảo và bãi san hô ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Philippines và Trung Quốc cũng đòi chủ quyền đối với Thị Tứ và Philippines đang kiểm soát đảo này.
Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (CSIS), trụ sở ở Mỹ, hồi tháng hai cho hay gần 100 tàu Trung Quốc, gồm các tàu hải quân, hải cảnh và hàng chục tàu cá, vào giữa tháng 12 đã áp sát đảo Thị Tứ.
Tư lệnh quân đội Philippines Benjamin Madrigal Jr. hôm 1/4 cho biết các tàu cá của Trung Quốc liên tục bị phát hiện gần đảo Thị Tứ. Tính từ đầu năm đến nay, con số đã lên tới khoảng 200 tàu. Salvador Panelo, người phát ngôn của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte, cho biết Manila đã trao công hàm phản đối tới Bắc Kinh về sự hiện diện của các tàu.
Đại sứ Trung Quốc tại Philippines cho biết vấn đề đang được xử lý thông qua "các kênh ngoại giao thân thiện". Thông báo của Bộ Ngoại giao Philippines là lần chỉ trích công khai hiếm hoi bởi dưới thời Duterte, Philippines thực hiện chính sách ngoại giao mềm mỏng, thân thiện với Trung Quốc để đổi lấy các khoản đầu tư và viện trợ kinh tế.
Giới quan sát cho rằng, việc Trung Quốc triển khai tàu là một nỗ lực nhằm gây sức ép sau khi Philippines tiến hành các hoạt động xây dựng trái phép cơ sở hạ tầng trên hòn đảo vốn thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế. Việt Nam nhiều lần khẳng định mọi hoạt động tại hai quần đảo này mà không có sự cho phép của Việt Nam là bất hợp pháp và vi phạm chủ quyền.
Huyền Lê (Theo AFP)