"Những gì chúng ta đang chứng kiến là một NATO đang chết não", Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nói với tờ The Economist hôm 7/11, bày tỏ hoài nghi về sự lung lay của tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) hiện nay.
Khi được hỏi liệu ông còn tin vào Điều 5 về Phòng vệ Tập thể của NATO, trong đó quy định cuộc tấn công nhằm vào một nước thành viên sẽ được xem như cuộc tấn công nhằm vào cả tổ chức, Macron đã nói: "Tôi không rõ nữa".
"NATO sẽ chỉ hoạt động khi bên đảm bảo thực hiện biện pháp phòng vệ tập thể tôn trọng cam kết của mình. Tôi cho rằng chúng ta nên đánh giá lại thực trạng hiện nay của NATO xét trên những cam kết của Mỹ", Macron nói, thêm rằng Mỹ đang có "dấu hiệu quay lưng" khi bất ngờ rút quân khỏi đông bắc Syria vào tháng trước mà không tham khảo ý kiến đồng minh.
Lãnh đạo Pháp cho biết động thái trên của Mỹ đã khiến các cường quốc châu Âu bất ngờ, đồng thời "bật đèn xanh" cho Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên khác của NATO, mở chiến dịch quân sự nhằm vào lực lượng người Kurd ở Syria.
Phát biểu của Tổng thống Pháp ngay lập tức vấp phải sự phản đối của Thủ tướng Đức Angela Merkel và bà cho rằng Macron đang "làm quá" mọi chuyện. "Tổng thống Pháp đã tìm được những từ khá quyết liệt để thể hiện quan điểm. Đó không phải là điều tôi thấy về tình trạng hợp tác của NATO", Merkel nói trong cuộc họp báo cùng ngày ở Berlin với Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg.
Trong khi đó, Nga tỏ ra hoan nghênh phát biểu của Macron. "Đó là lời vàng bạc, một định nghĩa chính xác về tình trạng hiện tại của NATO", Maria Zakharova, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Nga, đăng trên Facebook hôm 7/11.
Mối quan hệ giữa Mỹ và NATO trở nên căng thẳng hơn dưới thời Tổng thống Donald Trump khi ông liên tục thúc ép các đồng minh phải tăng chi phí đóng góp cho tổ chức. Việc phần lớn các nước thành viên từ chối gia nhập Liên minh An ninh Hàng hải ở Trung Đông của Mỹ cũng được xem là động thái làm "mất lòng" ông chủ Nhà Trắng.
Ngọc Ánh (Theo CNBC/ Reuters)