Giám đốc Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) James Comey hôm qua cho biết cơ quan này khuyến nghị không nên truy tố ứng viên tranh cử tổng thống thuộc đảng Dân chủ Hillary Clinton vì hành động sử dụng email cá nhân cho việc công khi bà còn giữ chức ngoại trưởng.
Trong cuộc họp báo kéo dài và chi tiết một cách bất thường, ông Comey cung cấp thông tin khá cụ thể về quá trình FBI điều tra máy chủ email bà Clinton sử dụng, những phát hiện của họ cũng như đưa ra một số lời khuyên dành cho Bộ Tư pháp.
Cựu ngoại trưởng Mỹ và các đồng minh lâu nay miêu tả những gì mà FBI thực hiện suốt thời gian qua chỉ như "cuộc điều tra an ninh" bình thường nhưng với lượng thông tin lớn như vậy được hé lộ, rõ ràng đây là một cuộc điều tra xuyên suốt, tốn kém, tập trung chủ yếu vào Clinton cũng như những người mà bà tương tác, trao đổi thông qua email cá nhân, theo Politico.
Dù không phát hiện "bằng chứng rõ ràng" cho thấy bà Clinton cố tình vi phạm những quy định liên quan đến thông tin bí mật nhưng ông Comey cho hay FBI vẫn có chứng cứ về việc cựu ngoại trưởng Mỹ cùng đội ngũ của mình đã "cực kỳ thiếu thận trọng trong việc xử lý các thông tin nhạy cảm, bí mật".
Giám đốc FBI nhấn mạnh hành động sử dụng một hệ thống email chưa kiểm duyệt để xử lý thông tin mật là "đặc biệt đáng lo ngại" vì hệ thống kiểu này không được bảo vệ 24/7 bởi các chuyên gia có kinh nghiệm như những người đang bảo vệ các hệ thống máy chủ chính thức của chính quyền.
Trong 30.000 email cá nhân luật sư đại diện cho bà Clinton gửi tới Bộ Ngoại giao có 110 tin nhắn cá nhân, 52 chuỗi email chứa các thông tin mật ở nhiều cấp độ khác nhau. Trong 52 chuỗi email kể trên, 8 chuỗi chứa các thông tin "tuyệt mật", 36 chuỗi dừng lại ở mức độ "bí mật" và 8 chuỗi có những thông tin "kín đáo", mức bảo mật thấp nhất.
Không chỉ điều tra 30.000 email bà Clinton nộp cho Bộ Ngoại giao, FBI còn đánh giá, phân tích "hàng nghìn" email công việc khác liên quan đến cựu ngoại trưởng Mỹ bằng cách tìm kiếm những thiết bị gắn liền với các tên miền email cá nhân hay kiểm tra email lưu trữ của các nhân viên chính phủ. Trong số những email này, FBI xếp một email vào danh sách thông tin "bí mật", hai email gắn mác thông tin "kín đáo", dựa trên các tiêu chí áp dụng tại thời điểm chúng được gửi hoặc nhận.
Theo ông Comey, cuộc điều tra đã cung cấp đủ dữ liệu để khiến FBI tin rằng bà Clinton "không cố ý thực hiện hành vi sai trái" khi dùng email cá nhân cho việc công trong thời gian làm ngoại trưởng Mỹ.
Ngoài ra, FBI cũng không phát hiện chứng cứ trực tiếp nào cho thấy máy chủ email cá nhân của bà Clinton bị tin tặc tấn công. Song, ông Comey thêm rằng, bản chất của hệ thống mà bà Clinton sử dụng khiến việc tìm ra những dấu hiệu này gần như là nhiệm vụ bất khả thi. Khả năng tin tặc truy cập được vào các email cá nhân của bà Clinton hoàn toàn "có thể xảy ra", ông Comey nói.
Bên cạnh đó, theo ông Comey, quyết định truy tố áp dụng trong các trường hợp tương tự trước đây được đưa ra dựa trên ba yếu tố: mức độ cố ý xử lý sai thông tin bí mật, lượng thông tin mật bị tiết lộ bởi hành vi sai trái có chủ đích và "dấu hiệu thể hiện sự không trung thực đối với quốc gia hay các nỗ lực cản trở việc thực thi công lý".
Vì không nhận thấy những yếu tố kể trên trong vụ việc của bà Clinton nên FBI khuyến nghị không nên truy tố cựu ngoại trưởng Mỹ. Ông Comey cẩn thận chỉ ra rằng hành động sử dụng email cá nhân cho việc công của bà Clinton vẫn có khả năng gây ra những hậu quả "về an ninh và hành chính" nhưng nhỏ nhặt và đó không phải trọng tâm của cuộc điều tra.
Tranh cãi
Theo Guardian, dù giành thắng lơi ở đấu trường pháp lý nhưng chưa chắc bà Clinton có thể thoát khỏi mũi dùi chỉ trích từ dư luận.
Những người ủng hộ Clinton cho rằng cựu ngoại trưởng Mỹ từng nhiều lần lên tiếng thừa nhận phạm sai lầm và kết quả điều tra của FBI nên đặt dấu chấm hết cho sự việc. "Chúng tôi vui mừng vì vấn đề đã được giải quyết", Brian Fallon, phát ngôn viên cho chiến dịch tranh cử của bà Clinton, chia sẻ.
Bình luận viên David Smith nhận định với sự chứng thực từ FBI, bà Clinton có thể đàng hoàng tham gia đại hội đảng Dân chủ tại Philadelphia vào ngày 25/7 tới đây. Bên cạnh đó, nó cũng củng cố thêm khả năng bà trở thành đại diện đảng Dân chủ tham gia cuộc chạy đua vào Nhà Trắng, bất chấp việc đối thủ cùng đảng Bernie Sanders từng tuyên bố sẽ không bỏ cuộc.
Tuy nhiên, phe Cộng hòa dường như cũng đã thu thập đủ "đạn dược" từ những thông tin mà FBI công bố để tiếp tục giáng những đòn công kích mới nhằm vào bà Clinton, đồng thời khoét sâu vấn đề niềm tin của cựu ngoại trưởng Mỹ.
Giới chuyên gia suy đoán ứng viên tổng thống Mỹ đảng Cộng hòa Donald Trump có lẽ sẽ vẫn đưa vấn đề này ra trong các bài phát biểu tranh cử.
Trong một bài viết đăng trên mạng xã hội Twitter, ông Trump so sánh vụ việc của bà Clinton với vụ của tướng David Petraeus, cựu giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA). Ông này từng phải chịu án phạt hai năm quản chế vì chia sẻ những thông tin bí mật về tiểu sử của mình với người khác.
"Cả hệ thống đang bị lừa dối. Tướng Petraeus rơi vào rắc rối vì thứ ít nghiêm trọng hơn thế này nhiều lần. Quá quá bất công! Như thường lệ, một phán quyết tồi tệ", ông viết.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Paul Ryan cũng lên án quyết định không truy tố hành động của bà Clinton.
"Không ai được phép đứng trên pháp luật. Nhưng dựa vào những tuyên bố của giám đốc FBI, dường như pháp quyền đã bị xâm hại", ông nhấn mạnh. "Từ chối truy tố ngoại trưởng Clinton vì xử lý sai và lưu truyền thông tin an ninh quốc gia một cách thiếu thận trọng sẽ tạo ra tiền lệ xấu".
Xem thêm: Bê bối email có thể khiến Hillary Clinton lao đao
Vũ Hoàng