Trong thư gửi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc hôm qua, đại sứ Kelly Craft nói cái chết của tướng Qassem Soleimani và vụ không kích của Mỹ vào các địa điểm của dân quân thân Iran ở Iraq và Syria hôm 29/12 để "phản ứng trước một loạt vụ tấn công vũ trang leo thang những tháng gần đây, do Iran và các nhóm dân quân thân Iran tiến hành, nhằm vào lực lượng và lợi ích Mỹ ở Trung Đông".
Craft cho biết mục đích của các cuộc không kích này là ngăn chặn Iran tiến hành hoặc hỗ trợ các vụ tấn công và làm giảm khả năng tấn công của nước này, thêm rằng "Mỹ đã chuẩn bị để có thêm hành động trong khu vực khi cần thiết, nhằm tiếp tục bảo vệ nhân mạng và lợi ích Mỹ".
Bà cho hay Mỹ tiến hành không kích nhắm vào tướng Soleimani ở Baghdad hôm 3/1 dựa trên Điều 51 về thực hiện quyền tự vệ trong Hiến chương Liên Hợp Quốc. Theo Điều 51, các nước phải "báo cáo ngay" cho toàn bộ 15 thành viên Hội đồng Bảo an khi tiến hành bất kỳ biện pháp nào nhằm thực hiện quyền tự vệ. Mỹ từng dùng Điều 51 để làm căn cứ pháp lý cho chiến dịch chống phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng tại Syria năm 2014.
Tuy nhiên, đại sứ Craft cũng khẳng định Mỹ "sẵn sàng tham gia vào các cuộc đàm phán nghiêm túc với Iran mà không có điều kiện tiên quyết, với mục tiêu ngăn chặn nguy cơ đe dọa hòa bình và an ninh quốc tế hoặc hành động leo thang của Iran".
Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Kelly Craft phát biểu trước phóng viên tại trụ sở Liên Hợp Quốc ở New York, tháng 9/2019. Ảnh: Reuters.
Iran hôm qua cũng gửi thư cho Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, khẳng định tiến hành cuộc tập kích tên lửa vào hai căn cứ có lính Mỹ đồn trú trên lãnh thổ Iran sáng 8/1 được thực hiện theo Điều 51. Các nhà ngoại giao cho biết thư của Mỹ được gửi sau thư của Iran, dù cuộc tấn công của Mỹ xảy ra trước.
Đại sứ Iran tại Liên Hợp Quốc Majid Takht Ravanchi lý giải rằng Tehran "không tìm kiếm sự leo thang hay chiến tranh" sau khi thực hiện quyền tự vệ bằng cách tiến hành "phản ứng quân sự thận trọng và phù hợp nhằm vào căn cứ không quân Mỹ ở Iraq".
"Chiến dịch được tính toán kỹ lưỡng và nhắm mục tiêu quân sự, do đó không gây thiệt hại về tính mạng và tài sản cho dân thường trong khu vực", Ravanchi nói thêm.
Sau cuộc tập kích của Iran, Tổng thống Donald Trump nói không có người Mỹ bị thương trong cuộc tập kích và không tuyên bố động thái đáp trả lập tức nào nhắm vào Iran, góp phần tháo gỡ ngòi nổ xung đột ở Trung Đông.
Nhật Duy (Theo Reuters)