Báo cáo "Chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương" dài 55 trang do Bộ Quốc phòng Mỹ công bố hôm 1/6 có đoạn đề cập đến những nỗ lực nhằm tăng cường quan hệ với các nước trong khu vực. Điều đáng chú ý là đảo Đài Loan được Lầu Năm Góc liệt kê cạnh ba quốc gia là Singapore, New Zealand, Mông Cổ trong đoạn này.
"Cả 4 nước đã đóng góp cho sứ mệnh của Mỹ trên khắp thế giới và đang tích cực thực hiện các bước để duy trì trật tự quốc tế rộng mở và tự do", báo cáo cho hay, đồng thời gọi đây là những đối tác "đáng tin cậy, đủ năng lực và tự nhiên ".
Bộ Quốc phòng Mỹ chưa đưa ra bình luận về mục đích hay thông điệp của họ khi sử dụng cách gọi này. Một quan chức cấp cao Lầu Năm Góc hôm 6/6 nói rằng Đài Loan đang chịu mối đe dọa ngày càng tăng từ Trung Quốc.
Các nhà phân tích cho rằng việc dùng từ "quốc gia" để gọi Đài Loan là đòn tấn công mới nhất của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump vào Trung Quốc trong bối cảnh quan hệ Washington - Bắc Kinh đang căng thẳng vì chiến tranh thương mại đã lan sang các lĩnh vực khác như an ninh, giáo dục, thị thực và công nghệ. Các tài liệu trước đây đề cập Đài Loan như một quốc gia thường do sai sót của quan chức Mỹ, song đây là lần đầu tiên hòn đảo được gọi như vậy trong một báo cáo đã được kiểm tra và hiệu chỉnh cẩn thận.
Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một tỉnh đang chờ thống nhất, kể cả bằng vũ lực nếu cần thiết. Dù công nhận chính sách "Một Trung Quốc", Mỹ vẫn duy trì quan hệ ngoại giao với Đài Loan.
Trung Quốc gần đây tăng cường các cuộc diễn tập không quân, hải quân quanh đảo Đài Loan nhằm gây áp lực với chính quyền Thái Anh Văn có quan điểm bác bỏ chính sách "Một Trung Quốc". Đáp lại, Đài Loan tăng cường mua sắm vũ khí và kêu gọi Mỹ hỗ trợ an ninh nhiều hơn cho hòn đảo.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump cũng thể hiện quan điểm ủng hộ nhiều hơn với Đài Loan, trong đó có việc triển khai tàu chiến đi qua eo biển và cung cấp vũ khí.
Các quan chức Nhà Trắng mới đây cho biết họ đang theo đuổi hợp đồng cung cấp hơn 100 xe tăng cùng nhiều loại tên lửa cho Đài Loan với giá trị lên tới hơn 2,6 tỷ USD nhằm giúp hòn đảo tăng cường khả năng phòng thủ. Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó tuyên bố Bắc Kinh kiên quyết phản đối và cảnh báo hậu quả nghiêm trọng của việc cung cấp vũ khí cho Đài Loan, đồng thời yêu cầu Washington tuân thủ nguyên tắc Một Trung Quốc.
Huyền Lê (Theo SCMP)