Những người Triều Tiên đào tẩu tham gia lớp học để thích nghi với xã hội Hàn Quốc. Ảnh: AFP.
Ban quản lý kiểm tra căn hộ của Han, 42 tuổi, và con trai 6 tuổi khi được thông báo về mùi lạ và phát hiện họ đã chết từ lâu. Đội pháp y chưa công bố kết quả khám nghiệm tử thi, song cảnh sát Seoul không phát hiện dấu hiệu đầu độc hoặc tự sát. Nhà chức trách Hàn Quốc cho biết hai mẹ con người Triều Tiên đào tẩu nhiều khả năng đã chết đói.
Han đào tẩu tới Hàn Quốc cách đây 10 năm, sống trong căn hộ thuê ở Seoul và ly dị người chồng mang hai quốc tịch Trung Quốc - Hàn Quốc hồi đầu năm nay. Ngoài khoản trợ cấp nuôi con khoảng 82 USD mỗi tháng, Han không nộp đơn xin các khoản trợ cấp khác mà cô được hưởng.
Cảnh sát nói Han rút số tiền cuối cùng 3.858 won (3 USD) trong tài khoản ngân hàng hồi tháng 5. Nước của căn hộ bị cắt do hóa đơn chưa được thanh toán. Tủ lạnh trong nhà gần như trống rỗng, chỉ sót lại vài túi ớt bột.
Cái chết của hai mẹ con khiến người Hàn Quốc bị sốc và tự hỏi tại sao một quốc gia giàu có bậc nhất châu Á có thể đối xử như thế với người đồng bào miền bắc.
"Chúng ta đã ở đâu", hãng thông tấn Yonhap hôm 14/8 đặt câu hỏi với toàn thể người dân Hàn Quốc. "Phải chăng chúng ta không có cơ hội nào để cứu họ?", tờ Reader's News có trụ sở ở Seoul, viết.
"Việc một người Triều Tiên đào tẩu chịu đói khổ và có thể đã chết vì lý do này ở Seoul khiến mắt tôi nhòa lệ", Moon Seong-ho, người phát ngôn đảng đối lập Hàn Quốc Tự do (LKP), nói.
Trước phản ứng dữ dội của dư luận sau cái chết của hai mẹ con Han, Bộ Thống nhất Hàn Quốc cam kết giải quyết những "điểm mù" có thể khiến người Triều Tiên đào tẩu không nhận được sự giúp đỡ cần thiết.
"Chính phủ cần thông báo tích cực hơn cho họ về hệ thống an ninh xã hội mà họ có thể sử dụng để kiếm sống. Ngoài ra cần theo dõi sát sao hơn tình hình tài chính của những người Triều Tiên đào tẩu đang sống tại Hàn Quốc", Lim Jae-Cheon, giáo sư nghiên cứu về Triều Tiên tại Đại học Hàn Quốc, nói.
Mặc dù được cấp quốc tịch và nhận được giúp đỡ về nhà ở cùng nhu yếu phẩm cơ bản, những người Triều Tiên đào tẩu phải chật vật kiếm sống tại Hàn Quốc, nơi bằng đại học được coi là điều kiện bắt buộc ngay cả với lao động phổ thông.
Theo Quỹ Hana thuộc Bộ Thống nhất Hàn Quốc, khoảng 32.000 người Triều Tiên đào tẩu sang Hàn Quốc năm 2018 có mức thu nhập trung bình 1.590 USD mỗi tháng, bằng 2/3 so với mức lương trung bình 2.120 USD của người Hàn Quốc.
Tuy nhiên, những người Triều Tiên thường bị cô lập hoặc bị coi là gián điệp, một nửa số này báo cáo về tình trạng bị phân biệt đối xử. Báo cáo năm 2015 của Bộ Thống nhất cho biết tỷ lệ tự tử trong những người Triều Tiên đào tẩu cao gấp 3 lần mặt bằng chung tại Hàn Quốc.
Nguyễn Tiến (Theo AFP, SCMP)