"Các bộ trưởng năng lượng trong nhóm G7 nhất trí rằng đây là hành động đơn phương và rõ ràng đã vi phạm các thỏa thuận sẵn có. Thanh toán bằng ruble là không thể chấp nhận và chúng tôi kêu gọi các công ty liên quan không tuân theo yêu cầu của ông Putin", Bộ trưởng Kinh tế Đức Robert Habeck, đại diện nước chủ tịch G7 năm 2022, nói với các phóng viên hôm nay.
Phát biểu đề cập thông báo của Tổng thống Nga Vladimir Putin hồi tuần trước rằng các nước "thiếu thân thiện" với Nga sẽ phải thanh toán tiền mua khí đốt bằng đồng ruble.
Điện Kremlin cùng ngày cho biết Moskva đang chuẩn bị các phương án nhận thanh toán bằng đồng ruble và sẽ "hành động phù hợp" nếu các nước châu Âu từ chối. "Rõ ràng là chúng tôi sẽ không cung cấp khí đốt miễn phí. Trong tình huống hiện nay, thật khó để làm từ thiện với các khách hàng châu Âu", phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho hay.
Trong cuộc họp lãnh đạo Liên minh châu Âu cuối tuần trước, các bên chưa đạt được quan điểm thống nhất về yêu cầu của Nga. Bộ trưởng Tài chính Đức Christian Lindner hôm 25/3 khuyến cáo các nhà cung cấp năng lượng nước này không thanh toán tiền khí đốt bằng ruble, trong khi cố vấn kinh tế hàng đầu của chính phủ Italy nói rằng nước này sẽ tiếp tục trả tiền euro cho Nga.
Tổng thống Putin đặt thời hạn đến ngày 31/3 để chính phủ và ngân hàng trung ương Nga xây dựng phương án thanh toán chi phí khí đốt bằng ruble, trong khi tập đoàn dầu khí quốc gia Gazprom được lệnh đưa thay đổi này vào các hợp đồng.
"Cần xây dựng quy trình thanh toán minh bạch và dễ hiểu cho toàn bộ khách hàng nước ngoài, trong đó có mua ruble tại thị trường tiền tệ nội địa của Nga", ông nói thêm.
Danh sách "nước kém thân thiện" gồm các quốc gia đã áp đặt cấm vận Nga, trong đó có Mỹ, các nước thành viên Liên minh châu Âu, Anh, Nhật Bản, Canada, Na Uy, Singapore, Hàn Quốc, Thụy Sĩ và Ukraine. Thỏa thuận làm ăn với những cá nhân và doanh nghiệp tại những quốc gia này cần được ủy ban chính phủ Nga phê chuẩn.
Tính đến ngày 27/1, khoảng 58% lượng khí đốt Gazprom bán cho châu Âu và các nước khác được thanh toán bằng euro, trong khi USD chiếm 39%.
Các nhà phân tích coi động thái mới của Nga là nỗ lực của Moskva nhằm gây áp lực lên châu Âu để trả đũa các biện pháp cấm vận. Với các lệnh trừng phạt đối với Ngân hàng Trung ương Nga, phương Tây đã đóng băng khoảng 300 tỷ USD, gần một nửa dự trữ quốc tế của Nga.
Khi mệnh lệnh của ông Putin được thực hiện, châu Âu sẽ phải mua lượng ruble trị giá hàng trăm triệu euro mỗi ngày. Với Nga, việc đó sẽ cung cấp cho họ dòng chảy ngoại tệ mạnh, đồng thời thúc đẩy nhu cầu đối với đồng ruble.
Nga đang cung cấp 40% nhu cầu khí đốt của châu Âu, trong đó Đức, Italy và nhiều nước Trung Âu phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung này. Khoảng 25% nguồn dầu mỏ cho châu Âu cũng đến từ Nga. Sự phụ thuộc khiến nhiều nước EU không đáp lại những lời kêu gọi từ Mỹ và Ukraine là cấm vận ngành năng lượng của Nga.
Vũ Anh (Theo Reuters)