"Xin hãy cho phép tôi bày tỏ sự ủng hộ với người dân Đài Loan. Cho phép tôi khiêm nhường song cũng kiên quyết nói trước nghị viện các bạn rằng 'Tôi là người Đài Loan'", Chủ tịch Thượng viện Czech Milos Vystrcil nói.
Động thái của Vystrcil có thể chọc giận thêm Bắc Kinh vì chính sách "Một Trung Quốc". Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị trước đó cũng cảnh báo Vystrcil sẽ phải "trả giá" vì chuyến thăm chính thức đảo Đài Loan hôm 30/8.
Ông Vương cáo buộc Vystrcil đã thách thức nguyên tắc "Một Trung Quốc" và "tự biến mình thành kẻ thù của 1,4 tỷ người Trung Quốc". Ngoại trưởng Trung Quốc khẳng định nước này sẽ không dung thứ cho "hành động khiêu khích công khai" như vậy.
Vystrcil cùng phái đoàn 90 thành viên, gồm chính trị gia, doanh nhân, nhà khoa học và nhà báo, hạ cánh xuống sân bay Đào Viên Đài Loan sáng 30/8, bắt đầu chuyến thăm kéo dài 5 ngày. Chủ tịch Thượng viện Czech cho biết chuyến thăm của ông nhằm thúc đẩy quan hệ kinh doanh với đảo Đài Loan.
Chính phủ Czech khẳng định không ủng hộ Vystrcil thăm Đài loan, song cho biết họ cũng không hài lòng khi Bắc Kinh lên án mạnh mẽ chuyến thăm và đã triệu đại sứ Trung Quốc tại Prague để thảo luận hôm 31/8. Trung Quốc cùng ngày cũng triệu đại sứ Czech.
Chính phủ Czech công nhận chính sách "Một Trung Quốc", trong đó xem Đài Loan là một phần lãnh thổ của Trung Quốc đại lục, và cam kết không cử quan chức chính phủ tới thăm hòn đảo. Tuy nhiên, Vystrcil là một nghị sĩ thuộc đảng cánh hữu đối lập và không bị ràng buộc bởi quy định này.
Tổng thống Czech Milos Zeman tìm kiếm mối quan hệ chính trị và kinh doanh chặt chẽ hơn với Trung Quốc kể từ khi lên nắm quyền vào năm 2013. Tuy nhiên, nỗ lực của ông đã bị ảnh hưởng do các kế hoạch đầu tư không thành công và chính phủ Czech cũng dao động với vấn đề cấp phép cho Huawei phát triển các mạng viễn thông.
Ngọc Ánh (Theo Reuters)